به گزارش گروه اقتصادی ایسکانیوز؛ رشد روزافزون تقاضای مصرف انرژی الکتریکی، احداث نیروگاههای جدید را اجتناب‌ناپذیر می‌کند. با توجه به سهم عمده نیروگاههای حرارتی از جمله نیروگاههای گازی در تولید برق کشور، احداث این نیروگاهها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. از آنجایی که هزینه احداث نیروگاهها بسیار بالا است می‌بایست بهره‌وری نیروگاههای موجود را افزایش داد و در مرحله بعد احداث نیروگاه جدید در نظرگرفته شود.
بخش تولید برق که همان نیروگاهها هستند، سرمایه‌برترین و مهمترین بخش در صنعت برق است. میانگین بازده نیروگاههای گازی براساس نوع و مدت زمان بهره‌برداری از 33 درصد تا 38 درصد متغیر است که در صورت تبدیل آنها به سیکل ترکیبی می‌توان راندمان این واحدها را به نزدیک 50 درصد رساند. در صورتی که بتوان همه راهکارهای موجود را برای افزایش بازده نیروگاهها بکار گرفت، راندمان این تأسیسات به بیش از 45 درصد نیز قابل افزایش است.
می‌توان گفت در ایران از مجموع ظرفیت اسمی ۶۱ هزار و ۶۳۳ مگاواتی واحدهای حرارتی، ۱۲ هزار و ۲۶ مگاوات ظرفیت واحدهایی است که بیش از ۲۵ سال از عمر آنها می‌گذرد. در این بین، عمر ۲ هزار و ۴۳۲ مگاوات واحد نیروگاهی بین ۲۶ تا ۳۰ سال، عمر ۲ هزار و ۵۵۳ مگاوات واحد نیروگاهی بین ۳۱ تا ۳۵ سال، عمر ۴ هزار و ۸۵۵ مگاوات واحد نیروگاهی بین ۳۶ تا ۴۰ سال و عمر ۲ هزار و ۱۸۶ مگاوات واحد نیروگاهی بیش از ۴۰ سال است.
گفتنی است عمر مفید نیروگاهها به طور استاندارد ۲۵ سال است چرا که بعد از آن، میزان راندمان اولیه تعریف شده برای این واحدها حتی با انجام به موقع تعمیرات دوره ای و اساسی نیز قابل دستیابی نیست. برای دستیابی به راندمان مطلوب برای واحدهای حرارتی که عمر آنها از ۲۵ سال گذشته است باید تجهیزات به طور کامل تعویض شوند و در واقع به اندازه یک واحد جدید نیروگاهی، می‌بایست تجهیزات نوسازی شوند.
هم اینک سه هزار مگاوات از تولید برق کشور توسط نیروگاههای فرسوده با بازده حدود ۲۲ درصد و با عمر طولانی انجام می‌شود که باید از رده خارج شوند.
می‌توان یادآور شد که تامین سوخت از طریق نیروگاهها یکی از موضوعاتی است که مدام مورد توجه بوده اما در این میان برخی از نیروگاههای کشور به دلیل بالا بودن عمر مفیدشان کارآیی چندانی در ارائه خدمات ندارند تا جایی که به دلیل فرسوده بودن در اکثر مواقع با تعطیلی و افت فشار مواجه هستند.
حمیدرضا صالحی نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق تهران در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایسکانیوز؛ در خصوص فرسوده بودن نیروگاههای کشور اظهار کرد: هم اکنون 73هزار نیروگاه نصب شده در کشور داریم که بیش از 45درصد تا 50درصد آن به بخش غیردولتی واگذار شده است که از این میزان حدود 15درصد به صورت واقعی به بخش خصوصی واگذار شده است.
او تصریح کرد: بخشی از نیروگاههای کشور، نیروگاه حرارتی، گازی، نیروگاه بخاری و نیروگاه آبی، نیروگاه اتمی و بخشی نیز نیروگاه کوچک تولید پراکنده است. از آنجا که نیروگاهها عمر و راندمان خاص خود را دارند بنابراین راندمان نیروگاههای قدیمی بین 30 تا 32 درصد نیست بلکه بخشی از این نیروگاهها تبدیل به نیروگاه سیکل ترکیبی شدند و راندمان آنها از 32درصد به 45 درصد رسیده است. بنابراین تنها راهی که می‌توان راندمان نیروگاههای تولید برق را بهبود بخشید، تبدیل نیروگاههای گازی و بخاری به سیکل ترکیبی است برای این منظور باید سیستم‌های بخار یا گازی در نیروگاههای کشور نصب شود.
نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران با اشاره به اینکه نیروگاه‌هایی در کشور وجود دارد که می‌توان آنها را به سیکل ترکیبی تبدیل کرد اظهار کرد: برای ارتقای راندمان نیروگاههای کشور نیاز به سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی داریم. البته ناگفته نماند که در بحث تولید برق امروزه یکی از بزرگترین طلبکارها در صنعت برق از وزارت نیرو همین تولیدکنندگان برق هستند که چیزی حدود 13هزار میلیارد تومان، از بدهی 32هزار میلیاردی وزارت نیرو را به خود اختصاص دادند.
صالحی تاکید کرد: باید شرایط و امنیت سرمایه‌گذاری را برای سرمایه‌گذار فراهم کرد در حال حاضر به دلیل پرداخت نشدن به موقع بدهی اکثر تولیدکنندگان چندان راغب به سرمایه‌گذاری در این بخش نیستند بنابراین در صورت ارائه نشدن خدمات، نیروگاههای قدیمی کشور با مشکل مواجه خواهند شد بنابراین باید سرمایه‌گذاری اصولی در این راستا صورت گیرد تا بتوان آنها را بهسازی و نوسازی کرد.
نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق تهران ادامه داد: در کشور ما نیز صنعت برق دارای جایگاه ویژه‌ای است و حساسیت و اثرگذاری مشکلات این صنعت بر سایر بخش‌های جامعه، مورد توجه مسئولان و دست‌اندرکاران مربوطه است.
صالحی در پاسخ به این سوال که، راهکار جذب سرمایه‌گذار و تأمین منابع مالی با وضعیت نابسامان قیمت نفت که موجب کاهش درآمدهای دولت و در نتیجه رکود اقتصادی شده، چیست؟ آیا سرمایه‌گذاران سرمایه خود را در نیروگاههای ایران سرمایه‌گذاری می‌کنند؟ گفت: هرساله هزینه‌های تبدیل نیروگاهها به سیکل ترکیبی و در نتیجه بهبود راندمان افزایش می‌یابد در نتیجه حرکت در جهت بهبود راندمان و تبدیل این نیروگاهها به‌سرعت باید آغاز شود که البته از سیاست‌های وزارت نیروست.
او افزود: بخش خصوصی آماده است این سرمایه‌گذاری را برعهده گیرد و اگر دولت می‌خواهد برنامه‌های توسعه‌ای در افزایش و بهبود راندمان تولید را در صنعت برق به شکل گسترده ادامه دهد، باید به بخش خصوصی اعتماد کند.
گفتنی است از 77 هزار مگاوات ظرفیت نصب شده نیروگاه های در سراسر کشور، بیش از 62 هزار مگاوات آن به نیروگاه های بخاری، گازی و سیکل ترکیبی اختصاص دارد. از 62 هزار مگاوات ظرفیت نیروگاههای حرارتی، ظرفیت نیروگاههای بخاری 15 هزار و 829 مگاوات است که 20.5 درصد سهم کل نیروگاههای کشور را به خود اختصاص داده اند.
می‌توان یادآور شد ظرفیت نیروگاههای گازی 27 هزار و 258 مگاوات است که 35.35 درصد از ظرفیت نصب شده کل کشور را تشکیل می‌دهند؛ همچنین ظرفیت نیروگاههای سیکل ترکیبی نیز 19 هزار و 470 مگاوات است که سهمی 25.25 درصدی در نیروگاه های نصب شده را به خود اختصاص داده اند. بقیه ظرفیت ایجاد شده در نیروگاههای کشور مربوط به نیروگاههای برقآبی، اتمی، تولید پراکنده، دیزلی و تجدیدپذیر است.
به این ترتیب بیش از 81.1 درصد از ظرفیت نصب شده صنعت برق، متعلق به نیروگاههای حرارتی تحت راهبری شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی است.
از 289 میلیارد کیلووات ساعت برق تولید شده در سال 95، نیروگاههای بخاری 85 میلیارد کیلووات ساعت، نیروگاههای گازی 76.7 میلیارد کیلووات ساعت، نیروگاههای سیکل ترکیبی 103.9 میلیارد کیلووات ساعت برق تولید کرده اند.
نیروگاههای سیکل ترکیبی با 35.9 درصد از کل تولید برق کشور، بیشترین سهم تولید نیروگاهی کشور را به خود اختصاص داده است.
گزارشگر: حبیبه رحیمیان
402
