به گزارش ایسکانیوز، خودآگاهی به ما امکان شناسایی هیجان های خوب و بد را می دهد، باعث می شود که بتوانیم در موقعیت های مختلف به ارزیابی خود بپردازیم.

همه ما در زندگی با موقعیت­ هایی روبه رو می­ شویم که اگر درست عمل نکنیم سلامت روانی خودمان و دیگران به خطر می افتد. مثلاً چگونه با دوستان و اطرافیان خود ارتباط برقرار کنیم ؟ چگونه مسئولیت های جدید را بپذیریم؟ چگونه تصمیم بگیریم؟ چگونه مشکلاتمان را حل کنیم؟ ‌چگونه با ترس، ‌اضطراب، ‌ناکامی، افسردگی و فشارهای روانی مقابله کنیم؟ رفتار کردن در این موقعیت ها نیازمند یادگیری مهارت ­ها و توانایی ­های جدید است، یعنی باید چگونه عمل­ کردن را بیاموزیم. آموختن و به کارگیری مهارت ­های زندگی نقش مهمی در سلامت روان دارد زیرا افراد را قادر می سازد تا آموخته ها، علم و دانش ، ارزش ­ها و توانایی ­های بالقوه را به عمل تبدیل کند و انگیزه لازم جهت انجام رفتار سالم را داشته باشد.

مهارت­ های زندگی ‌که یکی از ملزومات و راهبردهای متمرکز بر فرد است از طریق افزایش توانایی مقابله ای جهت روبه رو شدن با چالش ­ها، کشمکش ­ها و ناملایماتِ زندگیِ روزمره، ما را در برابر مشکلات مصون نگاه داشته و در تصمیم ­گیری­ ها یاری می­ کند.

مهارت­ های­ زندگی شامل 10 مهارت اصلی است که در هر قسمت از این بخش به یک مهارت اصلی می­ پردازیم. امید است با فراگیری و کاربرد هر یک از این مهارت ­ها بتوانید در زندگی روزمره و رشد شخصی موفق و سربلند باشید در ادامه انواع مهارت ­های زندگی را ذکر کرده و در این بخش مهارت خودآگاهی را شرح می ­دهیم.

مهارت خودآگاهی

مهارت همدلی

مهارت روابط بین­ فردی

مهارت ارتباط موثر

مهارت مقابله با استرس

مهارت مدیریت هیجان

مهارت حل مسئله

مهارت تصمیم­ گیری

مهارت تفکر خلاق

مهارت تفکر نقادانه

مهارت خودآگاهی

آیا تا به حال این سؤال را از خود پرسیده اید که من کیستم؟ یا به نظر دیگران من چطور فردی هستم؟ لازمه پاسخ به این سوال، داشتن خودآگاهی است. خودآگاهی، توانایی شناخت و آگاهی از خصوصیات، نقاط ضعف و قدرت، خواسته ها، ترس و انزجار است. رشد خودآگاهی به فرد کمک می کند تا دریابد تحت استرس قرار دارد یا نه و این خودآگاهی معمولا پیش شرط ضروری روابط اجتماعی و روابط بین فردی مؤثر و همدلانه است.

نوع خودآگاهی ما پیش­ بینی کننده احساس رضایت ما از خود و زندگی است و به نظر می رسد نداشتن احساس رضایت به فرد هشدار می دهد که نیازمند تغییر است.

اصلی ترین و اساسی ترین بخش این تغییر با کار بر روی خودآگاهی صورت می گیرد. این مهارت یکی از کلیدی ترین مهارت هایی است که هر فرد باید به آن مجهز باشد.

خودآگاهی به ما امکان شناسایی هیجان های خوب و بد را می دهد، باعث می شود که بتوانیم در موقعیت های مختلف به ارزیابی خود بپردازیم.

ویژگی های خودارزشمندی و اعتماد به ­نفس دو ویژگی مهم است که اگر فرد به اندازه کافی به خودآگاهی بپردازد به آنها دست خواهد یافت.

بهترین روش برای تقویت خودآگاهی آن است که یاد بگیریم از نقاط قوت و توانایی های خود استفاده کرده و نقاط ضعفمان را بهبود ببخشیم.

اجزای خودآگاهی

شناخت ویژگی­ های جسمانی و بدنی

این شناخت از عوامل مؤثر در شناخت خود است. هر یک از ما برخی از ویژگی های ظاهری خود را مثبت و برخی دیگر را منفی ارزیابی می کنیم؛ برخی را قابل تغییر و برخی را غیر قابل تغییر می دانیم.

شناخت توانایی ­ها و مهارت­های خود

هر کدام از ما توانایی هایی داریم که باعث می شود در برخی کارها موفق باشیم مثل روابط اجتماعی خوب، نقاشی خوب.

واقعیت این است که توانایی ما انسان­ ها محدود است و همۀ ما در برخی موارد موفق و در برخی موارد ضعیف عمل می کنیم.

اما شناخت نقاط ضعف و پذیرش آنها کاملاً ضروری است. آنگاه با تکیه بر این خودآگاهی می ­توانید با موفقیت حرکت کنید.

شناخت افکار و گفت وگوهای درونی خود

بسیاری از ما انسان ها وقتی که کارهایمان را خوب انجام نمی دهیم از دست خود عصبانی شده و خود را سرزنش می کنیم.

اغلب در موقعیات مختلف زندگی ذهنمان فعال شده و گفتگوی درونی با خود داشته­ ایم. این گفتگو با خود می­ تواند منفی باشد و به احساسات ما صدمه بزند و ما را در شک و ترس هایمان باقی نگه دارد در حالیکه این گفتگو می­ تواند مثبت باشد و به ما شهامت ببخشد و تشویق به انجام کارهای جدید کند.

شناخت افکار، باورها و ارزش ­های خود

دربارۀ موضوعات مختلف، ایده ها و باورهای خاصی داریم. باورهای ما افکاری است که که آنها را صحیح دانسته و بر مبنای آن عمل می­ کنیم. ارزش ­ها ملاک­ هایی است که به وسیلۀ آن افکار و باورهایمان را مورد ارزیابی قرار می­ دهیم. باورها، ارزش ­ها و به طور کلی نحوۀ نگرش ما نسبت به زندگی قابل تغییر است و می توانیم هر کجا لازم باشد در افکار و باورهایمان تغییر ایجاد کنیم و به اصلاح و تعدیل ساخت­ های ذهنی خود بپردازیم.

شناخت اهداف خود

هدف جایی است که می خواهیم به آن برسیم و برای رسیدن به آن برنامه­ ریزی می­ کنیم. هر چقدر شناخت ما از خودمان واقعی­ تر باشد هدفی را هم که برای خود برمی گزینیم واقع بینانه ­تر می شود و احتمال دستیابی به آن نیز بیشتر است. برای دستیابی به اهداف، باید آن را از حالت کلی و مبهم آن خارج ساخته و هدف خود را به اجزایش تقسیم کنیم و مرحله به مرحله پیش برویم. در این مراحل هم به توانمندی­ های خود بیشتر آگاه می­ شویم و هم این آگاهی به ما کمک می­ کند که اشتباهات خود را رفع کنیم.

عوامل مؤثر در رشد خودآگاهی

1- پذیرش خود

خودمان را با تمام نقاط قوت و ضعفمان بپذیریم و دوست داشته­ باشیم. مسلما" عوامل متعددی در چگونگی پذیرفتن خود به همان شکل که هستیم نقش دارد. اما یکی از عوامل مؤثر، پذیرفتن اشتباهاتی است که از ما سر می زند.

2- پذیرش دیگران

به معنای پذیرش انسان­ ها به همان شکلی که هستند با تمامی شباهت­ ها و تفاوت­ های بین فردی. به نظر می­ رسد دو عامل زیربنایی که تمامی تفاوت ­ها از آن نشأت می­ گیرند عبارتند از تفاوت های ژنتیکی و توارثی و محیطی که هیچ دو نفری را نمی ­توان کاملا" شبیه به هم پیدا کرد.

3- قبول مسئولیت ها

با قبول مسئولیت ها شما گام بسیار مهمی در رشد اعتماد به­ نفس خود و رسیدن به خودآگاهی بیشتر برداشته اید. قبول مسئولیت و درگیر شدن با مسائل مربوط به آن باعث می­ شود که به نقاط قوت و ضعف خود بیشتر پی ببریم. یکی از بزرگ ترین این موانع ترس از شکست و اشتباه کردن است.

پایگاه خبری نیروی انتظامی

705