به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی ایسکانیوز؛ افشار سلیمانی صاحب نظر در مسائل قفقاز و سفیر سابق ایران در جمهوری آذربایجان با حضور در غرفه ایسکانیوز واقع در بیست و سومین نمایشگاه مطبوعات، با تصریح به تاثیر مثبت روابط و همکاری های ایران و روسیه در "سوریه"، نشست های سه جانبه تهران- باکو - مسکو، را مثبت ارزیابی و حاصل این نشست را تقویت پیوستگی ژئوپولتیک و چسبندگی اقتصادی میان سه کشور در چارچوب کریدور "شمال-جنوب" دانست و دورنمای روشنی را برای آن پیش بینی کرد.

*به نظر شما اهداف نشست سه جانبه تهران و نمودهای عینی همکاری ایران ، روسیه و آذربایجان درباره مسائل منطقه ای چیست؟

این نشت سه هدف عمده دارد: کریدور شمال-جنوب، باعث رونق حمل و نقل، تجارت منطقه ای و نیز مبارزه با تروریسم است، تا با ایجاد امنیت زمینه همکاری در مسائل اقتصادی فراهم شود. همانطور که می دانیم امنیت وتجارت "لازم و ملزوم" و مکمل یکدیگر هستند.

او علاقه سه کشور به برگزاری نشست های سه جانبه را موضوعی مهمتر از متن این اجلاس می داند که متاثر از روابط و همکاری های مثبت ایران و روسیه در سوریه بوده و معتقد است پیشتر، این نشست به دلیل بی رغبتی به ویژه روسیه برگزار نمی شد اما همکاری های ایران و روسیه در بحران سوریه این طلسم را شکست و این روابط سه جانبه حتی می تواند به سایر کشورهای منطقه نیز تعمیم یابد تا رفاه اقتصادی و ضریب امنیتی منطقه بالا برود. هرچند اولین نشست سه جانبه سال گذشته در باکو برگزار شد و نشست تهران دومین آن به شمار می رود اما باید توجه داشت که سابقه بررسی کریدور شمال-جنوب به حدود 10 سال قبل برمی گردد و اولین نشست آن در سطح معاونان در دهلی نو برگزار شد.

همچنین به اعتقاد افشار سلیمانی مهمترین نمود همکاری نشست سه جانبه تهران، در کریدور شمال- جنوب است، در ایران محور راه آهن رشت-قزوین در صورت ادامه تا اواسط سال آینده تکمیل و به محور رشت -آستارا می پیوندد و بنوعی حلقه گم شده این کریدور تکمیل می شود. در اینصورت زمینه حمل بار از بندرعباس به روسیه فراهم و پیوستن آستارای ایران به آستارای جمهوری آذربایجان تسهیل می گردد.

*به نظر شما مهمترین مولفه در تقویت روابط ایران و جمهوری آذربایجان چیست؟

او مهمترین مولفه در تقویت روابط ایران و جمهوری آذربایجان را نیز حمل ونقل می داند که یک مقوله جهانی و پایه پیوستگی است و می تواند پیوستگی ژئوپولتیکی را به چسبندگی اقتصادی تبدیل کند، مانند وصل کردن بندر عباس به جمهوری آذربایجان. وی با اشاره به مزایای اقتصادی کریدور شمال -جنوب می گوید: اساسا زمانی که کریدور شمال-جنوب پایه گذاری شد، تخمین زده می شد که زمان حمل ونقل را یک ماه و هزینه های حمل ونقل را حدودا 20 الی 30 در صد کاهش می دهد و نیز در موضوع انرژی هم مولفه های اساسی امنیت، اقتصادی بودن و زمان هستند که خوشبختانه کریدور این مزایا را دارد.

سلیمانی با توجه به ظرفیت های اقتصادی و تجاری بالا میان ایران و جمهوری آذربایجان، افزایش ارزش مبادلات دو کشور " به میزان 400 میلیون دلار در 8 ماهه گذشته" را هنوز کافی نمی داند و در مقایسه با ترکیه می گوید: روابط تجاری ایران و آذربایجان با 700 کیلومتر مرز مشترک، از طریق سه مرز باز صورت می گیرد. حال آنکه رابطه ترکیه با آذربایجان که در سطح بسیار بالایی است، از طریق گرجستان صورت می گیرد. یا رابطه تجاری ترکیه و گرجستان نزدیک به دو میلیارد دلار است، در حالیکه این رقم برای ما نزدیک 100 میلیون دلار است.

او با اشاره به موانع داخلی همچون بروکراسی اداری، دولتی بودن اقتصاد و ضعف بخش خصوصی، بر توسعه صادرات غیرنفتی به جمهوری آذربایجان و بهره گیری بیشتر از توریسم پزشکی تاکید می کند و با اشاره به موانع خارجی از جمله تلاش دشمنان و رقبای ایران در خلیج فارس، برای توسعه روابط خود با جمهوری آذربایجان می گوید: اساسا این کشورها نمی توانند در این مقوله زیاد موثر باشند، زیرا در این امر، ژئوپلتیک دخیل است. هرچند آمریکا قدرت بالایی دارد و می تواند بر این کشورها فشار بیاورد اما چون پیوستگی ندارد، نمی تواند تاثیر زیادی بگذارد. ممکن است در زمینه صادرات-واردات کالاها تاثیر گذار باشد اما بدلیل داشتن مرز مشترک در زمینه هایی چون حمل ونقل و مبادلات پزشکی نمی تواند به اهداف خود برسد. اختلافات زیاد بین کشورهای خلیج فارس، مانند عربستان و قطر هم مانع ایجاد حرکت هماهنگ بر علیه ایران است. هرچند بعضی کشورهای خلیج فارس با ایران زاویه دارند اما رابطه خوب بعضی از این کشورها مانع اتخاذ موضع مشترک بر علیه ایران است واگر آن ها می توانند، اختلافات درون خانوادگی خود راحل کنند. در نهایت ایران و آذربایجان می توانند با اعتماد سازی متقابل اجازه دخالت به عناصر ثالث را ندهند.

401