به گزارش ایسکانیوز، سال 96 سال تأکید بر اشتغال است و از این رو باید علاوه بر توسعه اشتغال در جامعه، زیرساخت‌های مربوط به اشتغال صحیح نیز ایجاد شود تا هر فردی در جایگاه تخصصی و مهارتی خودش جذب شود تا توسعه اشتغال به توسعه پایدار پیشرفت کشور نیز بیانجامد.
برای این منظور باید یک برنامه منسجم لحاظ شود، برنامه‌ای با عنوان ارزیابی صلاحیت حرفه‌ای که این روزها نیز کارهایی در این زمینه صورت گرفته است.
دانشگاه جامع علمی‌کاربردی به عنوان دانشگاه مهارتی کشور که برای توسعه آموزش مهارتی و تخصصی نیز برنامه‌ریزی کرده است برای ارزیابی صلاحیت حرفه‌ای هم برنامه‌هایی دارد که برای اطلاع از چند و چون آن با محمدحسین امید رئیس دانشگاه جامع علمی‌کاربردی صحبت کردیم.
به تازگی از سفر کربلا بازگشته بود و هنوز حال و هوای زائران اباعبدالله را داشت، ابتدا از خاطرات سفرش تعریف کرد و گفت که تصور نمی‌کرد بتواند حتی 5 کیلومتر را هم پیاده برود ولی با توکل به خدا تمام مسیر را پیاده طی کرده است.
حالا امید برای طی مسیر سخت دیگری آماده می‌شود که به گفته خودش دشوار است ولی با توکل به خدا و همکاری نهادها شدنی است.
مسیری برای رسیدن به هدف اجرای نظام صلاحیت‌های حرفه‌ای در کشور.
به طور کلی نظام صلاحیت حرفه‌ای چیست؟
امید: نظام صلاحیت حرفه‌ای می‌گوید فردی که قرار است برای کاری گمارده شود باید برخی خصوصیات، مشخصات و مهارت‌ها را داشته باشد.
برای تمام مشاغل یک سری شایستگی‌های پایه لازم است که شایستگی‌های حرفه‌ای پایه 7 دسته‌بندی دارد مثلاً در شایستگی‌های حرفه‌ای آمده که فرد باید مدیریت داشته باشد، سواد فناوری تجهیزاتی، توانایی فنی، تفکر خلاق و مهارت توسعه فردی داشته باشد. سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌ها را بداند که تعالی افراد تعهد داشته باشد و بتواند سطح شغلی خود را توسعه دهد و راهبری بداند.
این معیارها در سطوح مختلف تعریف می‌شود یعنی برای کارمند ساده راهبری وجود دارد و برای مدیر ارشد سیستم نیز به همین صورت است.
این مسائل در مجموع شایستگی‌های حرفه‌ای پایه است و یکسری مهارت‌های اختصاصی نیز وجود دارد که برای هر شغلی باید فرد تقویت شود یعنی هر کس در شغل خود باید مسائل خاصی را بداند که تشخیص اینها تنها با داشتن مدرک نیست یعنی الزاماً کسی که مدرک دانشگاهی می‌گیرد تمام اینها را بلد نیست بلکه فرد باید در این زمینه مهارت داشته باشد ولی در کشور ما متأسفانه کمتر از 15 درصد آموزش‌ها مهارتی است.
در کشور آلمان بیش از 70 درصد آموزش‌ها مهارتی است و ما نیز در برنامه ششم توسعه پیش‌بینی کردیم که 30 درصد آموزش‌ها تا پایان برنامه ششم مهارتی شود.
در حالی که 30 درصد دانش‌آموختگان نظام نظری هم برای ما نیاز نیست و باید روزی برسد که ما هم بیش از 70 درصد آموزش مهارتی داشته باشیم.
برای آموزش مهارتی باید مهارت‌ها در هر حوزه‌ای تعریف شود.
* ارائه پیشنهاد به ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی برای اجرای نظام صلاحیت حرفه‌ای
برای اجرای این اهداف چه کارهایی صورت گرفته است؟
امید: در حال انجام یک سری برنامه‌ها هستیم که موضوع مهارت جایگاه خود را پیدا کند و به جای مدرک‌گرایی، مهارت‌آموزی برجسته شود که یکی از این اقدامات بحث تلاش برای تدوین برنامه‌های استقرار نظام صلاحیت‌های حرفه‌ای است که در کشور ما این بحث چندین بار مطرح شده ولی تاکنون اجرایی نشده است.
ما طرحی را به ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی پیشنهاد کردیم که یکی از مسیرهای دستیابی به اشتغال پایدار اجرای این برنامه و استقرار نظام صلاحیت‌های حرفه‌ای است به این معنی که دیگر این گونه نباشد که هر کس با هر توانمندی هر کاری می‌خواهد انجام دهد.
در حال حاضر اگر در جامعه از صد نفر بپرسید که چه رشته‌ای تحصیل کرده و چه کاری انجام می‌دهد می‌بینید که در مورد 70، 80 درصد افراد، آنچه خوانده‌اند با کاری که می‌کنند متفاوت است در حالی که فردی که صلاحیت حرفه‌ای لازم را ندارد نباید کار را انجام دهد.
بخش آموزش در نظام صلاحیت حرفه‌ای آموزش مهارتی ارائه می‌شود که ما در دوره‌های کاردانی و پودمانی این مسأله را تقویت می‌کنیم.
* قرارداد با ستاد کل نیروهای مسلح برای آموزش سربازان
قراردادی هم با ستاد کل نیروهای مسلح داریم که برای سربازان هم این کار را انجام دهیم و آموزش مهارتی را از طریق تک پودمان‌ها برایشان توسعه دهیم.
در حال طراحی نهادهایی هستیم که متولی ارزیابی صلاحیت حرفه‌ای باشد که قطعاً اینها باید دستگاه‌هایی باشند که خودشان در این زمینه تبحر دارند یعنی باید از مرکز تخصصی مهارتی استفاده کنیم یا از بخش‌های علمی و نظام‌های مهندسی بهره‌مند شویم.
زمانی که چنین نهادهایی باشد برای فرد شاغل، مدرک دانشگاهی کمتر اهمیت دارد بلکه گواهی صلاحیت حرفه‌ای مطرح می‌شود.
* قطعا افرادی با اجرای نظام صلاحیت‌های حرفه‌ای مخالفت می‌کنند
شرایط برای همکاری افراد در زمینه‌های مختلف برای اجرای این نظام چگونه است؟
امید: قطعاً مخالفت‌هایی نیز با نظام صلاحیت حرفه‌ای می‌شود زیرا دیگر لابی‌گری و رفاقت‌بازی در استخدام برطرف می‌شود و هر کس نمی‌تواند هر جایی کار کند زیرا فرد باید صلاحیت لازم را داشته باشد.
شورایی تشکیل دادیم و از نمایندگان نهادهای مختلف دعوت کردیم، آیین‌نامه نیز تدوین شده و مذاکراتی با گروه‌های اداری، استخدامی ریاست جمهوری داشتیم که آنها نیز استقبال کردند و داریم بر روی این موضوع کار می‌کنیم، ولی مسیر طولانی است.
اگر نظام صلاحیت حرفه‌ای وجود داشته باشد دیگر نیاز نیست که یک فرد 5 سال یک جا کار کند و با آزمون و خطا به تجربه برسد، کار خیلی بزرگی است که شروع شده و در حال انجام آن هستیم و بسیار به آن خوش‌بینیم به خصوص که امسال، سال اشتغال است، این مسأله می‌تواند در بحث اشتغال مفید باشد.
* از اول مهر 97 دیگر مدرس غیرقانونی در واحدهای علمی‌کاربردی تدریس نمی‌کند
درباره ساماندهی مدرسان دانشگاه علمی‌کاربردی چه اقداماتی داشته‌اید؟ شنیده شده برخی مدرسان واحدهای علمی‌کاربردی نیز مهارت‌های لازم برای تدریس را ندارند.
امید: در بحث مدرسان نیز کار ارزیابی صلاحیت‌های حرفه‌ای را انجام دادیم به صورتی که از 45 هزار نفر متقاضی قصد داریم 9 هزار نفر را جذب کنیم و در حال ساماندهی مدرسان قبلی هم هستیم.
ما در جذب جدید مدرک تحصیلی کمتر از کارشناسی ارشد نداشتیم و تیم‌های مصاحبه‌کننده، مهارت و اشتغال افراد را بررسی کردیم.
حتی تمام افرادی که کد مدرسی دارند نیز باید از فیلتر جذب عبور کنند اگر مدرکشان کمتر از کارشناسی ارشد باشد حذف می‌شوند و کسانی که مدرک کارشناسی ارشد دارند هم مجموع مهارت‌هایشان مورد بررسی قرار می‌گیرد.
گویا برخی افراد با مدرک پایین‌تر از کارشناسی ارشد هم در واحدها تدریس می‌کنند؟
امید: این مساله در حال ساماندهی است و اگر افراد بدون کد مدرسی تدریس کنند خلاف قانون به شمار می‌رود.
البته مدرسان خبره مدرک پایین‌تر از ارشد هم دارند که فرایند جذب آنها فرق می‌کند به طوری که ما هیأت ممیزه داریم که مهارت‌های این افراد را بررسی می‌کند.
این افراد فقط برای دروس کارگاهی و عملی تدریس می‌کنند، در رشته‌های مهندسی پرواز یا طراحی لباس به این صورت است که افراد خبره تدریس می‌کنند ولی مجموعه افرادی که از مسیر خبرگی مجوز تدریس دارند کمتر از 5 هزار نفر است. یعنی کمتر از 10 درصد از طریق خبرگی خود مدرسی دریافت کرده است.
امیدواریم اول مهر 97 فردی بدون طی فرایند جذب نداشته باشیم یعنی تمام افراد برای تدریس باید این فرایند را گذرانده باشند.
فارس: شنیده شده در برخی کارگروه‌های بررسی صلاحیت مدرسان، اعضای کارگروه حضور نمی‌یابند و جلسه با حضور یک نفر از اعضا برای بررسی صلاحیت تشکیل می‌شود.
امید: اگر در یک کارگروه فردی فرصت حضور در یک جلسه را ندارد دلیل بر این نیست که همیشه این کار صورت می‌گیرد و چنین کاری قاعده نیست بلکه استثنا بوده است.
منبع: فارس
