البته این بخش جذاب قضیه است؛ چراکه دانشجویان بورسیه با مشکلاتی نیز همراه هستند که ادامه تحصیل را برای آنها سخت میکند و دانشجویانی که برای ادامه تحصیل در دانشگاههای کشورمان بورسیه میشوند نیز از این امر مستثنی نیستند.
در این گزارش، نگاهی داریم به مشکلات دانشجویان خارجی که در ایران مشغول به تحصیل هستند.
براساس آمار منتشرشده از سوی وزارت علوم 25 هزار دانشجوی خارجی در دانشگاههای کشور مشغول به تحصیل هستند و دانشگاههای پیام نور، فردوسی مشهد، امام خمینی(ع) قزوین، تربیت مدرس، تهران و کاشان نیز بیشترین دانشجویان خارجی را از 50 کشور دنیا پذیرش کردهاند. البته از این میان تنها هشت هزار و 500 دانشجو، بهعنوان دانشجوی بورسیهای محسوب میشوند و مابقی دانشجویان باید خودشان هزینه تحصیلشان را پرداخت کنند.
از 25 هزار دانشجوی محصل در کشورمان، سهم دانشجویان افغانستانی و عراقی بیش از سایر دانشجویان و بالطبع نارضایتی آنها نیز از مشکلات موجود بیش از سایرین است. هرچند اکثر دانشجویان مشکلات مشترکی دارند، ولی بعضی از آنها نیز مختص تنها بخشی از دانشجویان است، که در این میان ضعف در فهم زبان فارسی و نامناسب بودن روش تدریس استادان و عدم استفاده آنها از زبانهای بینالمللی، بیش از آنکه دانشجویان افغانی را اذیت کند، دانشجویان سایر کشورها را با مشکل روبهرو کرده است.
تفاوت نظام آموزش عالی کشورمان با سایر کشورها، یکی دیگر از مشکلات دانشجویان خارجی در کشورمان به شمار میرود؛ چراکه در اکثر کشورهای دنیا نظامهای آموزشی براساس نظام سالی - واحدی بوده و همین مهم باعث میشود همه دروسی که دانشجو باید در طول یک ترم بخواند، برایشان مشخص است و دیگر نیازی به انتخابواحد توسط دانشجو نیست، در حالی که در نظام آموزشی ترمی - واحدی، انتخاب دروس برعهده دانشجویان است و همین مساله برای دانشجویان خارجی بهویژه دانشجویان خارجی جدیدالورود مشکلاتی را به همراه میآورد.
درست است که عدم آشنایی با زبان مردمان یک کشور و عدم ارائه دروس به زبانهای بینالمللی، در وهله اول جزء بزرگترین مشکلات هر دانشجو به شمار میرود، ولی در حقیقت مشکل اصلی دانشجویان بورسیهای که ایران را برای ادامه تحصیل انتخاب میکنند، این است که آنها قبل از اینکه پایشان به ایران باز شود، نمیدانند در کدام دانشگاه و حتی در کدام شهر باید ادامه تحصیل دهند و همین امر باعث سردرگمی آنها میشود.
محمد ۲۵ ساله اهل کشور افغانستان، دانشجوی بورسیه مقطع کارشناسیارشد جامعهشناسی در گفتوگویی درباره این مشکل گفته بود: «چرا قبل از رسیدن به ایران هیچ چیز مشخص نیست؟ نه دانشجو میداند در کدام شهر قرار است درس بخواند نه کدام دانشگاه و در همه ایمیلها فقط به دانشجو میگویند، صبر کن تا بعدا بفهمی کجا خواهی رفت! الان دو هفته از حضورم در ایران میگذرد، امروز فهمیدم که در کدام دانشگاه پذیرفته شدهام. تا قبل از این حتی نمیدانستم دانشجوی تهرانم یا یک شهر دیگر. درحالی که در جاهای دیگر همه چیز معلوم است؛ دانشگاه، محل اقامت و... این بینظمی را درک نمیکنم.»
بحث اسکان و تغذیه دانشجویان خارجی نیز یکی دیگر از مشکلات این دانشجویان به شمار میرود، چراکه براساس آنچه یکی از دانشجویان نخبه افغانستانی به «فرهیختگان» اعلام کرده است، دریافتی دانشجویان نخبه افغانستانی 600 هزار تومان در ماه است که از این مبلغ 300 هزار تومان توسط دانشگاه بابت هزینه خوابگاه و غذا کم میشود، در حالی که دانشجویان خارجی در خوابگاههای هشت نفره اسکان داده میشوند.
شهریه بالا برای دانشجویان خارجی که بورسیه نیستند هم یکی دیگر از مشکلات آنها است؛ چراکه در مرداد سال 93 براساس اصلاحیه دفترچه انتخاب رشته کنکور سراسری، شهریه داوطلبان غیرایرانی پذیرفتهشده در دوره روزانه دانشگاههای علومپزشکی تا 17 میلیون تومان در نظر گرفته شده بود و اخیرا نیز مبلغ شهریه دانشجویان خارجی که از طریق کنکور وارد دانشگاههای کشور شدهاند، با دانشجویان بدون کنکور یکسان است و این نیز بر مشکلات دانشجویان خارجی افزوده است.
بحث طولانی بودن پروسه دریافت ویزا برای دانشجویان خارجی هم از دیگر دغدغهها به شمار میرود که البته اقدامات بسیار خوبی در این زمینه صورت گرفته و امید است با رفع سایر مشکلات دانشجویان خارجی، بتوان جایگاه بینالمللی دانشگاههای کشور را بار دیگر به منصه ظهور گذاشت.
منبع: فرهیختگان