به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی ایسکانیوز؛ آذرماه سال 94 بود که سازمان مدیریت و برنامه ریزی در پیش‌نویس لایحه برنامه ششم توسعه به دولت پیشنهاد کرد مأموریت‌ها، وظایف و مؤسسات و شرکت های مرتبط با بخش انرژی از وزارت نیرو تفکیک و پس از ادغام با وزارت نفت، وزارت جدید انرژی تشکیل شود. این پیشنهاد، با واکنش های موافق و مخالف بسیاری مواجه شد تا اینکه دی ماه 94 موضوع انحلال وزارت نیرو و تشکیل وزارت انرژی در جلسه فوق العاده دولت با حضور رئیس جمهور مورد بحث قرار گرفت و رای نیاورد تا اینکه چند روز پیش این موضوع دوباره مطرح شد.

ناگفته نماند که که طرح ادغام وزارتخانه‌های نفت و نیرو در گذشته با سر و صدای فراوانی مواجه شد و در نهایت هم به دلیل فقدان زیرساخت کارشناسی، حتی یک روز هم شاهد ادغام این دو وزارتخانه مهم در کشور نبودیم.

فرشید سیم‌بر در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصادی ایسکانیوز؛ در خصوص ادغام وزارت نفت و نیرو اظهار کرد: وزارت نفت با توجه به گستردگی و دارا بودن معادن و ذخایر زیرزمینی، می‌تواند به صورت مستقل شرکت ‌های زیرمجموعه را اداره نماید و این وزارتخانه ربطی به انرژی و وزارت نیرو ندارد.

او تصریح کرد: همچنین شرکت ملی نفت ایران یک شرکتی است که می بایست مستقل باشد چرا که تولید، توزیع، استخراج، پالایش و سرمایه گذاری بخش اعظمی از درآمدهای عظیم کشور را تامین می کند.

این کارشناس ارشد در مسائل نفتی ادامه داد: با توجه به اینکه تکنولوژی این صنعت در حال دگرگونی است، باید دست و بال این وزارتخانه‌ها باز باشد تا یک وزارتخانه مستقل انرژی تشکیل شود. برای اینکه محدودیت‌های قوانین اداری و دستگاه‌های دولتی پیش نیاید، ادغام این دو وزارتخانه به صلاح کشور نیست.

سیم‌بر با بیان اینکه نقش حاکمیتی و نظارتی وزارت نفت باید حفظ شود، اظهار کرد: در حال حاضر موضوع ادغام وزارتخانه‌هایی مطرح است که بعضا از لحاظ وظایف ارتباطی با یکدیگر ندارند، بنابراین ادغام وزارت نفت با وزارت نیرو فاقد توجیه فنی، اقتصادی و دیپلماسی است، بنابراین به نظر می‌رسد که دولت باید راهی غیر از این شیوه را برای تشکیل وزارت انرژی پیگیری کند.

در ادامه رضا پدیدار نایب رییس هیات مدیره فدراسیون صنعت نفت ایران در گفت‌وگو با خبرنگار ایسکانیوز؛ در خصوص بحث ادغام وزارت نفت و نیرو گفت: با توجه به اینکه بخشی از فرایند اجرایی وزارت نفت تولید مواد هیدروکربوری است و این مواد در وزارت نیرو مورد استفاده قرار می گیرد که این امر به نوعی در سیاست گذاری های تولید انرژی در وزارت نفت دخیل است. می توان گفت در حقیقت یک پل دوطرفه است که هردو باید از این امکان بهره مند شوند.

او تصریح کرد: ادغام وزارت نفت و نیرو در برخی از کشورهای منطقه اتفاق افتاده است و ما با این موضوع بیگانه نیستیم، به طوری که در خیلی از کشورها وزارت انرژی شکل گرفته است، به ویژه در کشورهای توسعه یافته صنعتی تصور براین است، بنابراین زمانی که ادغام صورت گرفت باید بازدهی و راندمان بهره وری افزایش پیدا کند.

نایب رییس هیات مدیره فدراسیون صنعت نفت ایران با بیان این‌که ارتقاء راندمان انرژی نیازمند تامین منابع مالی موثر است، تصریح کرد: ادغام وزارت نیرو با وزارت نفت، وظایف وزارت نفت را سنگین می‌کند که باید برای این مسئله از اکنون تمهیدات اساسی اندیشیده شود.

پدیدار با تاکید براینکه با اجرای این امر مسیر سرمایه‌گذاری توسعه می‌یابد، افزود: نفت و نیرو مکمل هم هستند می توانند سهم سرمایه گذاری را برای همدیگر تبیین کنند و با این کار تضاد منافع از بین می رود. وزارت نفت و نیرو باید به سمت واگذاری ها حرکت کنند.

پدیدار نایب رییس هیات مدیره فدراسیون صنعت نفت ایران با اشاره به اینکه باید به سمت نهاد رگولاتوری گام برداشت، تصریح کرد: تنظیم مناسبات و فعالیت های تخصصی نفت و نیرو با این ادغام تجمیع شده و باعث شود به نوعی با اجرای اهداف و ماموریت ها موازی کاری کاهش یابد، بنابراین هر چه به سمت استقلال حرکت کنیم به طور یقین هزینه‌ها بیشتر می‌شود و بالعکس. اگر بتوانیم اهداف و راهبردها را به‌درستی هدایت کنیم، مسلما با کاهش قیمت تمام شده هزینه ها، بار مالی دولت نیز کاهش می‌یابد.

او افزود: هم‌اکنون بدنه دولت هزینه سنگین را تحمل می کند و این امر ناشی از این است که هر کدام از این وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها می تواند با هم مشارکت کنند و این تجاربی است که در بخش خصوصی داریم باید از این تجارب کمک بگیریم، چرا که با ادغام این دو وزارتخانه هزینه مدیریتی کارشناسی و اجرایی کاهش پیدا می کند.

پدیدار با بیان این‌که ادغام وزارتخانه‌های نفت و نیرو می‌تواند موجب جذب بیشتر بخش خصوصی و حل بحران‌های مالی وزارت نیرو شود، تاکید کرد: اگر ادغام بتواند منابع مالی وزارت نفت را در اختیار بخش برق قرار دهد، قطعا می‌توان گام‌های موثری را برداشت.

پدیدار نایب رییس هیات مدیره فدراسیون صنعت نفت ایران با بیان این‌که تشکیل وزارت انرژی به نفع کشور است، گفت: این مساله می‌تواند موجب ارتقاء بهره‌وری انرژی و ایجاد سیاست‌گذاری‌های مثبت در حوزه انرژی شود.

می توان گفت ادغام وزارت نیرو و نفت شاید به صلاح کشور باشد اما در آینده سبب بروز بسیاری از مشکلات در کشور خواهد شد، چرا که قبل از ادغام بایستی کار کارشناسی اصولی و منطقی صورت گیرد. درست است که وزارت انرژی در برخی از کشورها موفق بوده اما نمی توان این اطمینان را ایجاد کرد که ایران در این بخش موفق باشد. هم اکنون با وجود مستقل بودن این دو وزارتخانه از یکدیگر با چالش های زیادی مواجه هستیم، به طوری موانع اصلی پیشرفت این دو وزارتخانه ضعف مدیریت و نبود نهاد رگولاتوری است، بنابراین قبل از هرکاری باید موانع برطرف شود تا شاهد شکوفایی این دو وزارتخانه استراتژیک در کشور باشیم.

گزارشگر: حبیبه رحیمیان

402