کرج-ایسکانیوز: مجموعه کاخ مروارید شمس که از اوایل اردیبهشت ماه امسال در اختیار اداره کل میراث فرهنگی استان البرز قرار گرفت، پس از بررسی‌های کارشناسی تعیین عرصه و حریم شد تا هم این اثر تاریخی طبیعی از خطر نجات یابد و هم تکلیف مالکان اراضی اطراف کاخ مشخص شود.
معاون میراث فرهنگی استان البرز با بیان اینکه حدود 24 هکتار از اراضی مجموعه کاخ مروارید از اوایل اردیبهشت ماه امسال در اختیار میراث فرهنگی قرار گرفت، می‌گوید: «25 شهریور امسال برای بررسی کارشناسی تعیین عرصه و حریم کاخ مروارید، جلسه شورای ثبت و تعیین حریم با حضور نمایندگانی از معاونت عمرانی استانداری، راه و شهرسازی، منابع طبیعی، شهرداری و کارشناسان میراث فرهنگی تشکیل شد.»
کاخ مروارید در زمینی به گستردگی ۱۱۱هکتار با ۲۵۰۰متر زیربنا در سال‌های ۱۳۴۵تا ۴۷ در مهرشهر کرج، برای اقامت شمس پهلوی ساخته شد. این کاخ در تملک بنیاد مستضعفان است و در سال‌های گذشته وضعیت نابسامانی داشت و بحث ساخت و سازها در اطراف این کاخ نیز هویت مجموعه را به خطر می‌انداخت که به گفته مریم عامری معاون میراث فرهنگی استان البرز، در حال حاضر تمام ساخت و سازها در اطراف آن ملغی اعلام شده است.
این اثر در سال 1382 به شماره 7067 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد و تا اوایل دهه 80 به عنوان موزه و با نام مجتمع اردویی تفریحی شهید فهمیده مورد بازدید عموم قرار می‌گرفت. از اوایل دهه 80 با واگذاری مسئولیت این مجموعه به دستگاه‌های مختلف اجرایی، درهای این مجموعه به روی بازدیدکنندگان بسته شد.
سازه اصلی و طرح کاخ به شکل یک سفره‌ماهی است که صدفی را دربرگرفته است. همه فضاهای معماری در زیرسقفی با فرم حلزونی و با نورگیرهای گوناگون و به‌شکل دانه‌های مروارید اجرا شده است. در ضلع شمالی کاخ و در محوطه بیرونی دریاچه نیز به‌شکل باله‌های سفره‌ماهی طراحی و اجرا شده است.
عامری با بیان اینکه مجموعه اراضی شمس وکاخ مروارید به عنوان اثر طبیعی و تاریخی ثبتی دارای ارزش است، به ایسکانیوز می‌گوید: «در راستای حفاظت از این اثر، در این مدت پاکسازی‌های اولیه، نخاله‌برداری و جمع‌آوری الحاقات، تفکیک مصالح سالم از بدون کاربرد به منظور استفاده از مصالح اصلی در مرمت‌ها، ساماندهی مجموعه و اشیای درون کاخ و بهسازی باغ مجموعه انجام شده است.»
او با تاکید بر اینکه رویکرد جدید اداره کل میراث فرهنگی استان البرز در جهت تعیین حریم آثار ثبتی استان است، می‌گوید: «پرونده تعیین عرصه و پیشنهاد حریم مجموعه فرهنگی و تاریخی کاخ مروارید(شمس)، باغ‌های جهانشهر، پردیس کشاورزی دانشگاه تهران و حمام‌های مصباح، حیدرآباد و هلجرد پس از طرح و بحث و بررسی دقیق هر پرونده مورد تصویب اعضای شورای ثبت و تعیین حریم استان قرار گرفت که برای تایید نهایی به سازمان میراث فرهنگی کشور ارسال می‌شود.»
