همه این مسائل باعث شده است دانشگاهها اقدامات تازهای برای کاربردیسازی پایاننامهها انجام دهند. نمایشگاه دستاوردهای پژوهش، فناوری و فنبازار چندی پیش در نمایشگاه بینالمللی تهران برگزار شد؛ نمایشگاهی که در آن آخرین دستاوردهای محققان و پژوهشگران دانشگاهی در معرض دید عموم قرار گرفت.
به همین بهانه بایکی از دانشجویانی که توانسته بود پایاننامه خود را کاربردی سازد، به گفتوگو پرداختیم. بهرام رضایی، دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز از زانوی رباتیک خود میگوید.
مختصری درباره محصول رونماییشده توضیح دهید.
طرح ما زانوی رباتیکی پوشیدنی قابلکنترل شونده با شبکه عصبی بدن است. کارایی این ربات در افرادی است که زانوهای آنها آسیب دیده است یا افرادی که روی زانوی خود عمل جراحی کردهاند. عملکرد این زانو به این صورت است که قسمتی از این ربات مدار آنالوگ دارد که روی عضله قرار میگیرد و وقتی عضله منقبض و منبسط میشود، سیگنالی که از طرف مغز به عضله ارسال میشود، دارای ولتاژ در حدود مینی ولت است. این ولتاژ را با استفاده از مداری تقویت کرده و به مدار دیجیتال ارسال میکنیم. مدار دیجیتال این پالس را پردازش و مانیتور میکند و پس از تجزیه و تحلیل دادهها از طریق مدار درایو موتور وارد موتور میشود و زانو باز و بسته میشود.
اگر بخواهم درباره کارکرد این محصول بگویم، این فرض را کنیم که بخواهیم یک وسیله را از روی زمین برداریم. همه بار وسیله، روی زانوها میافتد که یکی از دلایل شیوع بیماری آرتروز و پوکی استخوان همین مساله است. برای کم کردن آسیبهای استخوانی این ربات میتواند تا 60 درصد نیرو را تامین کند و فشار کمتری روی زانوها تحمل شود.
کاربرد این زانو در کجا بیشتر است؟
یکی از کاربردهای دیگر این محصول، در فیزیوتراپی است. افرادی که زانوهای خود را عمل جراحی میکنند، باید توسط فرد دیگری زانوهای خود را باز و بسته کنند تا رگها و تاندونها آسیب نبیند. این محصول میتواند پس از فرامینی که دریافت میکند، این اقدام را به صورت خودکار صورت دهد.
این ایده در قالب پایاننامه توسط یکی از اعضای هیاتعلمی واحد تبریز مطرح، پیادهسازی و ثبت اختراع به نام دانشگاه آزاد اسلامی شد. البته در واحد تبریز تمامی اختراعات به نام دانشجویان ثبت میشود، اما این محصول چون با کمک و همکاری خود دانشگاهها تولید شد، به اسم دانشگاه ثبت شد.
محصول رونماییشده صنعتی است؟
چیزی که اینجا رونمایی شد، نمونه آزمایشگاهی است؛ به این معنی که از موتورهای سرو استفاده شده و این موتورها در نسخه صنعتی به موتورهای «براشلس» تغییر میکند که در نتیجه ابعاد آن کوچکتر، وزن کمتر و قدرت بیشتری تولید میکند. از دیگر تغییرات گیربکس آن خواهد بود که در نسخه صنعتی به خورشیدی تغییر خواهد کرد.
باتری که در این زانوبند به کار رفته، میتواند تا یک روز نیرو را تامین کند. این طرح که از طریق دانشگاه سرمایهگذاری شده، در مراحل اولیه است و منتظر حمایتهای بیشتر هستیم. البته در این نمایشگاه پیشنهادهای خوبی از طرف سازمانها برای تولید انبود برای جانبازان شده است.
این محصول در ایران اولین بار است که ساخته میشود و فقط در کشور سوئد نمونهسازی شده است که بیماران از آن استفاده میکنند. این نمایشگاه این امید را به ما میدهد که از ما حمایت شود.
مشکل پایاننامههای دانشجویی چیست؟
به نظر من کاربردی کردن پایاننامه مهمترین دستاورد این محصول است. متاسفانه در دانشگاههای سراسر کشور، موضوعات پایاننامهها اغلب غیرکاربردی است و تنها اغلب اساتید به دنبال استخراج مقاله از آن برای بالا بردن امتیاز علمی خود هستند. به همین دلیل شاهد هستیم که از دل پایاننامهها محصولی تولید نمیشود. چه اشکالی دارد که اساتید ما در دوره کارشناسی یک پروژه به دانشجوها بدهند تا پس از فارغالتحصیلی در بازار کار به مشکل برنخورند.
منبع: فرهیختگان