* سعد حریری نخست وزیر لبنان در آخرین موضع گیری خود در قبال حزب الله ضمن تمجید از این گروه آن را به عنوان ستون اصلی ثبات و امنیت در جامعه لبنان تلقی کرده است، چرا سعد الحریری دیدگاه خود در قبال حزب الله را تغییر داده و این چرخش سیاسی به چه عامل و یا عواملی باز می گردد؟
به باور من این تغییر رویکرد و این چرخش سیاسی سعد الحریری به زمان رفتن وی به عربستان و رفتار عجیب و غیر مترقبه مقامات سعودی با وی بازمی گردد. در دیدار الحریری از عربستان وی خارج از عرف دیپلماتیک بازداشت شده بود و حتی مجبور به خواندن متن نامه استعفای صوری خود شد. پس از بازداشت و یا به نوعی گروگان گیری وی در عربستان حزب الله لبنان و به ویژه سید حسن نصرالله به طور مستقیم در این موضوع ملی جامعه لبنان ورود و دخالت کردند. علاوه بر این خانواده نخست وزیر لبنان که روابط تاریخی و قدیمی با سید حسن نصرالله نیز داشته اند از وی درخواست کمک کرده بودند. سید حسن نصرالله نیز در آن مقطع ضمن به کارگیری تمام توان سیاسی و دیپلماتیک خود، در چندین سخنرانی آتشین به سیاست های عربستان و گروگان گیری سعد الحریری حمله کرد و با این کار خود علاوه بر انجام وظیفه ملیش ،به طور کامل به سعد الحریری و خانواده او نشان داد که علاوه بر این که میتوانند به وی اعتماد کنند ،همچنان به عنوان یک وزنه سنگین در سیاست های داخلی و خارجی لبنان تاثیرگذار است . تلاش های پیگیر حزب الله در سطح لبنان و همچنین تحولات منطقه ای و بین المللی در پایان عربستان را مجبور به عقب نشینی کرد و الحریری به لبنان بازگشت. پس از بازگشت، الحریری خود را وام دار سید حسن نصرالله و تلاش های پیگیر حزب الله لبنان دانست و می داند. بنابراین اکنون برای سعد الحریری این امر مسجل شده است که عربستان بازیگر قابل اتکا و قابل اعتمادی نیست و تنها با اتکا به عوامل داخلی و کشوری همچون حزب الله است که می تواند ضمن حفظ عزت ملی لبنان در مقابل دسیسه ها و دشمنان خارجی کشور ایستادگی کند. در چند هفته گذشته سعد الحریری در دو مصاحبه تلویزیونی تغییر مواضع خود را به خوبی نسبت به سید حسن نصرالله، حزب الله و به طور کلی جریان 8 مارس نشان داده است.
* آیا این تغییر استراتژی سعد الحریری باعث تغییر آرایش قوای داخلی و نزدیکی حزب الله و الحریری و به طور کلی جریان 8 مارس و 14 مارس خواهد شد؟
من به این دو نکته اشاره کردم که الحریری پس از بازگشت از عربستان حداقل دوبار از حزب الله لبنان تمجید کرده است .وی حتی در یکی از موضع گیری های خود بر لزوم اهمیت روابط با ایران تاکید کرد و گفت: لبنان باید از رقابت های منطقه ای به دور باشد اما ما به همکاری و روابط حسنه و گسترده هم با عربستان و هم با ایران نیاز داریم. این گفته الحریری بسیار تامل برانگیز است و باید به طور دقیق مورد بررسی قرار گیرد. با این وجود این اظهارات به معنی اتحاد و یا نزدیکی کامل حزب الله و جریان هشت مارس با سعد الحریری و جریان 14 مارس نخواهد بود. این دو گروه رقبای هم در جامعه و میدان سیاسی لبنان هستند. در نتیجه طبیعی است دو رویکرد و چشم انداز متفاوت برای جامعه لبنان داشته باشند. از سوی دیگر این نکته را نیز باید در نظر داشت که اکنون سعد الحریری درصدد ایجاد موازنه میان ایران و عربستان و گسترش روابط با هر دو کشور است که این نیز به معنی پیروزی هرچه بیشتر محور 8 مارس تلقی خواهد شد. زیرا جریان موسوم به 14 مارس به رهبری الحریری طی سال های گذشته همواره بر لزوم دوری از ایران و نزدیکی به عربستان و محور کشورهای غرب تاکید کرده است.
* اما در این میان دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا ،خواستار ایجاد اجماعی جهانی علیه حزب الله و قرار دادن این گروه در لیست گروه های تروریستی شده است، در این میان چرا آمریکا این موضع را اتخاذ کرده است؟
این سیاست آمریکا سیاست و راهبرد جدیدی نیست بلکه آمریکا همواره در تلاش بوده حزب الله را در لیست ترور قرار داده و این گروه در معادلات داخلی لبنان تضعیف نماید. تضعیف حزب الله به معنی تقویت حضور و نفوذ رژیم صهیونیستی در منطقه است. بنابراین این سیاست آمریکا سیاستی نوین و تازه نیست اگرچه خواهد توانست حزب الله را تا اندازه ای تحت فشار قرار دهد.
* آیا این سیاست، تداوم سیاست مثلث عربستان، رژیم صهیونیستی و آمریکا برای تضعیف و نابودی حزب الله است یا این که سیاست جدید آمریکا برای مقابله با حزب الله قلمداد می شود؟
بله این رویکرد و این راهبرد، تداوم سیاست کشورهای مثلث است. آنان انتظار داشتند با دعوت از الحریری و استعفای او جامعه لبنان را وارد چرخه ای از نا آرامی و جنگ داخلی کنند تا از این طریق ضمن کنترل لبنان، برای همیشه نیز حزب الله را از میدان سیاسی این کشور خارج کنند اما سیاست آنان در ماه های گذشته به طور هوشمندانه و بسیار دقیقی خنثی شد. البته این به معنی گسست در سیاست و راهبرد این سه کشور در قبال لبنان نیست ،بلکه آنان در قالب و فرمی جدید سیاست خود را ادامه خواهند داد. البته باید این نکته را در نظر داشت که حزب الله در طول حیات خود همواره با چنین سیاست هایی روبرو شده است و به طور موفقیت آمیزی توانسته خود را به عنوان عنصری موثر و غیر قابل حذف در جامعه لبنان حفظ نماید.
* اکنون این سه کشور برای پیشبرد سیاست خود از چه اهرم و کارت هایی برخوردار هستند؟
این سه کشور برای پیشبرد اهداف خود در لبنان و مقابله با حزب الله از یک بسته جامع سیاسی- بین المللی، اقتصادی و امنیتی-حاکمیتی سود خواهند برد. در عرصه سیاسی - بین المللی به رهبری آمریکا این سه کشور، سیاست انزوای حزب الله و قرار دادن این گروه را در لیست ترور جهانی در دستور کار قرار خواهند داد. این سیاست نیز پیشتر اجرا شده است اما دستاوری برای آنان نداشته است حتی اتحادیه اروپا نیز حاضر نشد حزب الله را به طور کامل در لیست ترور قرار دهد و تنها شاخه نظامی این گروه را در لیست قرار داد. علاوه بر این سه کشور مذکور از سیاست فشار اقتصادی نیز استفاده خواهند کرد. از یک طرف موسسات و نهادهای وابسته به حزب الله را تحریم خواهند کرد و از طرفی دیگر نیز عربستان که به عنوان یکی از کشورهای حامی اقتصادی لبنان قلمداد می شود احتمالا حمایت های مادی خود به این کشور را کاهش خواهد داد و حتی احتمال دارد میزان ورود گردشگران سعودی که بخش قابل توجهی از درآمد این کشور را تشکیل می دهند از رفتن و سفر به لبنان اجتناب کنند. این نیز خواهد توانست اقتصاد لبنان و به ویژه حزب الله را تحت تاثیر قرار دهد. به لحاظ سیاسی و حاکمیتی نیز این سه کشور به ویژه عربستان ،در ساختار حاکمیت لبنان دارای نیروهای نزدیک و متحد به خود باشد و به نظر می رسد این کشور در آینده نیز برای نفوذ در بیرون و مقابله با حزب الله از این عناصر بیشتر استفاده خواهد کرد.
