توافق قرن؛ مواجهه عملی با ایران و حذف مساله فلسطین

از لحاظ نظری تشکیل ائتلاف بزرگ کشورهای منطقه برای مواجهه با ایران، تا زمانی که مساله فلسطین حل نشود، غیر ممکن است. بر این اساس به نظر می رسد ترامپ برای حذف مساله فلسطین عزم خود را جزم کرده است.

به گزارش ایسکانیوز، «سمیح صعب» تحلیلگر لبنانی در یادداشتی که از سوی المیادین امروز منتشر شده نوشت: اقدام اخیر رئیس جمهور آمریکا درباره قدس یک واقعه بی ارتباط با دیگر مسائل موجود در منطقه نبود. بلکه این اقدام از اصلی ترین بندهای معامله قرن بود که دولت آمریکا با همراهی جرد کوشنر داماد ترامپ در حال تهیه آن برای فیصله دادن به مساله فلسطین است. دونالد ترامپ در نظر دارد که جزئیات این توافق را تا نیمه سال 2018 علنی کند.

در واقع بمبی که در مساله قدس منفجر شد برای آماده سازی شرایط جهت اجرای مقدمات توافق قرن بود. توافقی که «احمد المجدلانی» عضو کمیته مرکزی سازمان آزادی بخش فلسطین چند روز پیش درباره آن اعلام کرد که سعودی ها محتوای آن را به اطلاع تشکیلات خودگردان رسانده اند. وی تاکید کرد که این توافق برای حذف کلی مساله فلسطین و ایجاد یک ائتلاف منطقه ای با حضور اسرائیل برای مواجهه با نفوذ ایران است.

سخنان المجدلانی بیانگر فشارهای سنگینی است که در شرایط کنونی مقامات فلسطینی با آن مواجه هستند تا توافق قرن را به طور کامل بپذیرند. در همین راستا، دونالد ترامپ اخیرا فلسطینی ها را به قطع کمک های آمریکا به آنروا تهدید کرده است. آنها همچنین در حمایت از اسرائیل در نشست شورای امنیت از حق وتو استفاده کرده و تلاش 14 عضو دیگر شورای امنیت برای تصویب قطعنامه ضداسرائیلی را به شکست کشاند.

رئیس جمهور آمریکا در شرایط کنونی شرایط را برای اعمال بیشترین فشارها بر فلسطینی ها جهت پذیرش معامله قرن مهیا دیده است. کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس در وضعیت فعلی به شریک اصلی توافق قرن تبدیل شده اند چرا که در کنار این توافق ایجاد یک ائتلاف منطقه ای علیه ایران نیز اندیشیده شده است. رسانه های غربی در روزهای اخیر مملو از گزارش هایی بوده اند که در آن از رایزنی های جرد کوشنر داماد ترامپ با محمد بن سلمان ولیعهد سعودی جهت اعمال فشار بر فلسطینی ها (برای پذیرش توافق قرن) خبر داده اند. نیویورک تایمز به تازگی گزارش داد که محمد بن سلمان از ابومازن خواسته است که به جای قدس شرقی به منطقه ابودیس (کرانه باختری) برای تشکیل کشور فلسطینی رضایت دهد. این روزنامه اعلام کرده بود که بر اساس طرح آمریکا کشور فلسطینی در مناطقی جدا از هم در کرانه باختری تشکیل خواهد شد و طی آن هیچ تهدیدی شهرک های صهیونیست نشین را تهدید نخواهد کرد. همچنین در این طرح فلسطینی ها از حاکمیتی محدود برخورد خواهند بود و قدس شرقی نیز هرگز به آنها واگذار نمی شود. همچنین هیچ آواره ای به فلسطین باز نخواهد گشت اما در مقابل تشکیلات خودگردان فلسطین کمک های مالی به ارزش نزدیک به 10 میلیارد دلار دریافت می کند.

این پیشنهاد جدید با طرح های دولت های پیشین آمریکا کاملا متفاوت است و در صورت تایید نهایی آن ،به این معناست که عربستان سعودی از طرح صلح عربی که خودش در سال 2002 آن را مطرح نمود، دست کشیده و عقب نشینی کرده است. در واقع در توافق قرن مساله فلسطین به یک «بند جزئی» تبدیل شده که طی آن هدف اصلی پروژه تغییر کلی شرایط منطقه است.

در همین راستا ترامپ امیدوار است که محمد بن سلمان که در حال تجربه سقوط نفوذ و قدرت خود در عربستان است، در آینده موجبات خشم وی را پدید نیاورد. البته در رسانه های غربی گزارش های متعددی درباره روابط خود این دو مقام سعودی و آمریکایی منتشر شده است. روزنامه تایمز انگلیس به تازگی با انتشار بخشی از کتاب «آتش و خشم» گزارش داد: محمد بن سلمان به آغوش ترامپ برای به ثمر نشستن بازی های خود در عربستان امید بسته است. در مقابل نیز دولت آمریکا در فکر ترویج ایده تشکیل یک ائتلاف سیاسی – نظامی از کشورهای منطقه به رهبری عربستان سعودی است که مشابه ناتو عمل کند و در واقع با ایجاد ائتلافی واحد با اسرائیل، علیه ایران به مقابله برخیزد.

از لحاظ نظری، تشکیل این ائتلاف بزرگ از کشورهای منطقه برای مواجهه با ایران، تا زمانی که مساله فلسطین حل نشود، غیر ممکن است. بر این اساس به نظر می رسد ترامپ برای حذف مساله فلسطین عزم خود را جزم کرده است.

وی به این اعتقاد رسیده که شرایط منطقه در هفت سال گذشته، شامل ویرانی عراق و سوریه به دست داعش و دیگر گروه های تروریستی، عقب نشستن مصر از ایفای نقش منطقه ای خود با درگیر شدن به جنگ فرسایشی با تروریست ها... همه و همه باعث شده که فلسطینی ها در صورت نپذیرفتن پیشنهاد آمریکا (توافق قرن) راه دیگری نداشته و همپیمانی برای تکیه کردن به آن نیز پیدا نکنند. این مساله به خوبی علت تلاش های گسترده و پردامنه ترامپ برای برهم زدن آرامش و ثبات در ایران را مشخص می کند. در جایی که با ارسال توئیت هایی به طور پیاپی از اغتشاشگران خواست که به اعتراضات خود پایان دهند.

در واقع کاخ سفید به این راهبرد رسیده که مشغول کردن ایران به مسائل داخلی خود در دوره پیش رو به اجرای توافق قرن کمک زیادی خواهد کرد. این راهبرد بر این مساله استوار است که ایران تنها کشوری است که توانایی حمایت از انتفاضه جدید فلسطینی ها را در شرایط کنونی دارد. این گونه است که توافق قرن پای خود را مساله فلسطین فراتر می نهد تا نقشه سیاسی خاورمیانه را براساس قواعد سیاسی جدید بازنویسی نماید. اقدامی که در آن از حق فلسطینی ها برای تشکیل کشور به پایتختی قدس هیچ خبری نیست.

در واقع در برهه فعلی خاورمیانه به طور کامل در یک نقطه عطف مهم و تاریخی قرار دارد، البته این بدان معنا نیست که آمریکا قادر باشد این تحول مهم راهبردی را در منطقه به اجرا بگذارد.

کد خبر: 896467

وب گردی

وب گردی