به گزارش خبرنگار فرهنگی ایسکانیوز، روز گذشته (شنبه 30 دی ماه) جشنواره تئاتر فجر با نمایش «سوپ بوقلمون» به نویسندگی سیدامیر رستگار و کارگردانی سیتا علیپور آغاز شد.

این نمایش درباره آغاز و انجام یک انقلاب در کشور شوروی سابق و در زمان استالین بود و تصویری کاریکاتوری از شکست انقلاب را به تصویر کشید. انقلابی که به وجود نیامده در نطفه خفه شد.

«سوپ بوقلمون» نتوانست بعضی از مخاطبان را راضی نگه دارد و تعدادی از تماشاگران در همان دقایق اولیه سالن را ترک کردند.

این نمایش علاوه بر ضعف بازیگران در اجرا و کارگردانی هم با ناهماهنگی هایی رو به رو بود که باعث شد تا نمایش در اجرا شلخته به نظر برسد.

در طراحی صحنه و انتخاب موسیقی هم «سوپ بوقلمون» هدف مشخصی را دنبال نمی کرد و مکان نمایش به توجه به اینکه یک زیرزمین بود اما فضای ساخته شده شباهت آنچنانی به یک زیرزمین نداشت و می توانست هر مکان دیگری باشد.

موسیقی نمایش هم بسیار آشفته بود و در پاره ای از مواقع بدون دلیل و نشانه مشخصی موسیقی هایی پخش می شد که ربطی با صحنه در حال اجرا نداشت.

متن نمایش شعاری بود اما شاید تنها نمایشنامه بود که به دلیل داشتن دیالوگ های شعاری کمی فضای انقلاب در ذهن مخاطب ساخته می شد. این انقلاب متعلق به مردان بود و زنان فقط نقش معشوقه های مصنوعی را بازی می کردند که تنها طرفدار قدرت بودند.

در ادامه اجراهای تئاتر شهر، نمایش «مانوس» به نویسندگی کیوان سررشته و لیلا حکمت و کارگردانی نازنین سهامی زاده در تالار قشقایی روی صحنه رفت. این نمایش که از واقعه ای مستند برای تعریف داستان خود استفاده کرده است از اتفاقاتی که در کمپ های کشور گینه افتاده و تصاویر آن در فضای مجازی منتشر شد فراتر نرفته است.

در واقع در تئاتر مستند، آنچه بر روی صحنه می رود عینا همان واقعیت تجربه شده نیست، بلکه بازسازی این واقعیت است. بنابراین نمایش «مانوس» در متن شاید توانسته باشد به واقعه ای مستند نزدیک شود اما در کارگردانی و طراحی صحنه و استفاده از تصاویری که عمق فاجعه پناهجویان را بیشتر نشان دهد از مستندنگاری به دور است و پیت های نارنجی موجود در صحنه پیام مشخصی را به ذهن تماشاگر ارسال نمی کنند و آنچه در اجرای این نمایش آزار دهنده است میزانس های آشفته ای است که برای تماشاگر تصویری را از واقعه ای مستند بازسازی نکرده و فقط بازیگران رو در روی مخاطب ایستاده و حرف می زنند و حتی از فاصله گذاری برشتی که جزیی از نمایش های مستند است استفاده ای نشده است.

در «مانوس» بار بیشتر اجرا بر دوش بازیگران است و شاید یکی از نقاط قوت این نمایش بازی قابل قبول یازیگرن باشد که هر چند در بعضی مواقع ریتم یکنواختی دارند اما به خوبی از عهد ایفای نقش خود برآمده اند.

آنچه که مسلم است نمایش مستند سعی در برانگیختن احساسات تماشاگر ندارد اما آنچه از «مانوس» از ابتدا تا انتهای اجرا وجود داشت برانگیختن احساسات تماشاگر بود در حالی که نمایش مستند باید بدون قضاوت واقعه ای را روی صحنه ببرد و برای مخاطب سوال ایجاد کند اما در «مانوس» قدرت تعقل از تماشاگر گرفته شده و او غرق در احساسات می شود و حتی شاید اشک بریزد برای پناهجویان در بند کمپ هایی که کشور استرالیا به آنها تحمیل کرده است و در زطول نمایش به این موضوع پرداخته نمی شود که چرا پناهجویان با وجود شرایط سختی که در آن زندگی می کنند تصمیمی برای بازگشت ندارند. در واقع از این حیث نمی توان این نمایش را مستند دانست زیرا بدون قضاوت به موضوع پناهجویان ایرانی که به کشور استرالیا مهاجرت کرده اند، نمی پردازد.

نمایش دیگری که در تئاتر شهر روی صحنه رفت، نمایش «هنر» نوشته یاسمینا رضا و به کارگردانی وحید رهبانی است که حاشیه هایی را به همراه داشت.

در واقع آماده نبودن گروه اجرایی باعث شد تا این اجرا نمایشی کامل و موفق نباشد، بیشتر از اجرایی که روی صحنه در حال نمایش بود ماجراهایی که تماشاگران رقم می زنند باعث خنده حاضزان در سالن می شد.

از اتفاقات جالب این تک اجرا که خنده تماشاگران و توقف چند ثانیه‌ای نمایش را در پی داشت، بلند شدن چند تماشاگر نزدیک به صحنه برای ترک سالن در نیمه‌های اجرا بود که یکی از آن ها تعادل خود را از دست داد و برزمین افتاد. همین باعث شد گروه مدتی کوتاه توقف کند و بعد با اشاره داریوش فرهنگ کار ادامه پیدا کرد.

عکاسی ‌و فیلمبرداری تعداد قابل توجهی از تماشاگران از دیگر اتفاقاتی بود که باعث به هم ریختن نظم سالن شده بود.

«هنر» روایت‌گر رفاقت سه دوست بود که بر سر یک تابلو با یکدیگر بحث می‌کنند و در انتها کارشان تا برهم‌خوردن رفاقتشان هم پیش می‌رود.

501