اینها صحبت‌های محمدرضا حسین‌پور حقوقدانی است که در پی تاسیس شرکت دانش‌بنیان حقوقی است.
وی معتقد است که دانشجویان رشته حقوق باید نگاه ویژه‌ای به این رشته داشته باشند؛ چراکه رشته حقوق دریای بیکرانی از علوم و أمور است و منحصر به وکالت یا قضاوت نیست. حسین‌پور در حال حاضر دانشجوی دکتری تخصصی رشته حقوق خصوصی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران است. پیش از این نیز کارشناسی حقوق خود را از دانشگاه شیراز دریافت کرده و کارشناسی‌ارشد حقوق خصوصی را در دانشگاه شیراز از طریق بورسیه المپیاد کشوری در نوبت روزانه به دست آورده است.
وی به فارغ‌التحصیلان می‌گوید: «در سال‌های تحصیلی‌ام در مقطع دکتری تخصصی حقوق خصوصی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، توانسته‌ام عضو افتخاری و کارآفرین باشگاه پژوهشگران و نخبگان جوان دانشگاه آزاد اسلامی باشم. همچنین به‌منظور دریافت جوایز تحصیلی بنیاد ملی نخبگان تایید شدم و دارنده مقام برتر المپیاد کشوری نیز هستم.»
کسب عنوان دانشجوی ممتاز و استعداد درخشان دانشگاه شیراز، کسب عنوان فعال علمی-فرهنگی از دانشگاه شیراز و کسب رتبه اول در کل دوره کارشناسی از جمله افتخارات این حقوقدان است. وی تاکنون بیش از ٣٠ عنوان مقاله علمی پژوهشی، ISI، کنفرانس‌ها، همایش‌ها، مولف کتاب‌های دانشگاهی و طرح‌های تحقیقاتی را به سرانجام رسانده است.
درخصوص فعالیت‌های کاری‌تان توضیح دهید.
زمینه‌های فعالیتم در سه دسته است؛ فعالیت‌های شخصی، فعالیت در سازمان‌ها و ادارات و فعالیت‌های دانشگاهی و شرکت دانش‌بنیان. فعالیت‌های شخصی من شامل دو حوزه پژوهش و حقوق می‌شود. در این دو زمینه در کنار تحصیلات آکادمیک از تجربیات کاربردی و عملی زیادی هم برخوردار هستم. اما متاسفانه به دلیل نبود عواید مالی در این زمینه‌ها برای افراد عادی و بدون روابط، مجبور به انجام کارهای آزاد هم هستم. به‌عنوان مثال موسسه حقوقی عدل زمان را با زحمات بسیار، تاسیس و راه‌اندازی کردم اما به دلیل نبود سرمایه لازم و افزایش بی‌اندازه وکلای بیکار یا کم کار فعلا بسته و غیرفعال است. همچنین در حوزه پژوهش، پژوهشیار واحد علوم و تحقیقات و باشگاه پژوهشگران هستم و طرح‌های تحقیقاتی زیادی را برای راه‌اندازی در دست دارم اما در هر سازمان یا نهادی که این طرح‌ها را ارائه دادم صرفا با موافقت کلامی مسئولان روبه‌رو شدم و بعد از آن دیگر همکاری نکردند.
فعالیت و اشتغال در ادارات دولتی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
فعالیت اجرایی خود را با عضویت در هیات‌علمی یک بنیاد مطرح شروع کردم. بنا بر تجربیات فرهنگی- اجتماعی خود تصمیم بر ایجاد یک رویه علمی و منطقی در این امور داشتم اما طی یک سال فعالیت خود در این پست، اکثریت فعالیت‌ها هیچ ارتباطی به امور فرهنگی و اجتماعی نداشت و برخی دیگر از فعالیت‌ها هم که مرتبط بود، بیشتر جنبه نمایشی داشت. مهم‌ترین عنصر در اشتغال و مدیریت، عنصر انگیزش است که متاثر از احساس مفید بودن، درآمد مکفی و ارتباط کاری با تحصیلات آکادمیک است.
چه شد که رشته حقوق را برای تحصیل انتخاب کردید؟
از دوران نوجوانی بیشترین موضوعی که مرا آزار می‌داد، فایده نداشتن یا کم فایده بودن در حرکت‌های بزرگ ملی بود. همیشه دوست داشتم که علاوه‌بر اشتغال و درآمدزایی در پیشرفت کشور به‌طور جدی سهیم باشم و احساس می‌کردم که برای ایجاد تحول علمی و اجرایی در کشور، نیازمند جایگاه، ارتباطات و تحصیلات مرتبط هستم و رشته حقوق تمامی این موارد را برای من تامین می‌کرد. البته اهدافم از ابتدا هم محدود به مشاغل وکالت، قضاوت و سردفتری نبود و به همین دلیل هم تا مقطع دکتری تخصصی به ادامه تحصیل پرداختم. ضمن اینکه وجود عنصر علاقه‌مندی به یک رشته تحصیلی و داشتن استعداد و توانایی در آن رشته، پایه و بستر لازم را برای رسیدن به موفقیت فراهم می‌کند و علاقه من به دروس علوم انسانی و توانایی در حفظیات این شرایط را مهیا کرد.
درخصوص کتاب یا مقالاتی که داشته‌اید توضیح دهید.
بیش از ۳۰ عنوان مقاله علمی- پژوهشی، ISI، مقالات همایشی و کنفرانسی، طرح‌های پژوهشی به انضمام دو نسخه کتاب حقوقی چاپ‌شده با عناوین «مسئولیت مطبوعاتی» و «شکنجه از دیدگاه حقوق داخلی و بین‌الملل» توسط انتشارات دانشگاهی داشته‌ام که تمام آنها در ارتباط با نیازهای کشور و به دلیل وجود ابهامات و مشکلات موجود در نظام حقوقی و اقتصادی کشور بوده است.
وضعیت کار را برای کسانی که در رشته حقوق تحصیل کرده‌اند، چگونه ارزیابی می‌کنید؟ چرا میزان فارغ‌التحصیلان بیکار در رشته حقوق زیاد است؟ فارغ‌التحصیلان حقوق چگونه می‌توانند کارآفرین باشند؟
متاسفانه به دلیل ازدیاد بیش از حد فارغ‌التحصیلان رشته حقوق و محدودیت‌های سازمان‌های مرتبط ازجمله کانون وکلای دادگستری، قوه قضاییه و کانون سردفتران، شاهد بیکاری بسیاری از فارغ‌التحصیلان این رشته هستیم. منتها به نظر من نباید ناامید بود و به اشتغال در موارد فوق‌الذکر بسنده کرد؛ چراکه رشته حقوق دریای بیکرانی از علوم و أمور است که منحصر به وکالت یا قضاوت نیست. اخیرا موضوعی را در بنیاد ملی نخبگان استان تهران پیگیری می‌کنیم که مربوط به فناوری‌های نرم و صنایع خلاق در رشته‌های علوم انسانی است و رشته حقوق را هم دربرمیگیرد. بنابراین فارغ‌التحصیلان می‌توانند از ابعاد دیگری هم به این رشته نگاه کنند.
در حال حاضر بازار فعالیت‌های کارآفرینی را برای ورود جوانان علاقه‌مند چطور ارزیابی می‌کنید؟
در سال‌های اخیر با توجه به حرکت‌های علمی- پژوهشی کشور به سمت شرکت‌های دانش‌بنیان و ایجاد مشاغل نوین و ارتباط صنعت با دانشگاه شاهد پیشرفت‌های خوبی نسبت به سال‌های گذشته هستیم. جوانان علاقه‌مند به انجام فعالیت‌های کارآفرینی، در کنار تخصص و تحصیلات آکادمیک، باید اطلاعات خود را نسبت به موضوع کارآفرینی بالا ببرند. وظیفه مسئولان دانشگاهی هم ارائه این‌گونه آموزش‌ها در کنار تحصیلات آکادمیک است که موکد این مطلب هم سند راهبردی کلان نخبگان در امور کشور است.
تحصیلات آکادمیک درحوزه کارآفرینی چقدر نقش‌آفرین است؟
به نظر می‌رسد تحصیلات آکادمیک لازم باشد ولی کافی نیست و افراد باید در کنار تحصیلات تخصصی خود و متناسب با نوع رشته تحصیلی، آموزش‌های علمی و آکادمیک کارآفرینی را ببینند و پس از فراغت از تحصیل به دنبال کسب تجارب لازم در آن رشته از لحاظ تجربی و عملیاتی باشند. باید در رشته موردنظر، مدتی استخدام و مشغول به کار شوند تا بتوان آن فرد را جهت ایجاد اشتغال و کارآفرینی آماده دانست.
عامل اصلی پیشرفت‌تان در این رشته چه بود؟
مهم‌ترین عنصر برای پیشرفت در هر کاری، عنصر انگیزش است که از آن به علاقه‌مندی، اشتیاق، خلاقیت، ابتکار، نوآوری و بسیاری از عناصر سودمند دست می‌یابیم. بنابراین در صورت وجود عنصر انگیزش چنانچه برنامه‌ریزی‌های خرد و کلان متناسب با شرایط هر فرد اتخاذ شود، پیشرفت و موفقیت قطعی خواهد بود.
در این راه الگویی هم داشته‌اید؟
یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین الگوهای بنده آیت‌ا... مطهری است. ایشان می‌فرماید: «بالا رفتن از نردبان ترقی خیلی بطئی و کند صورت می‌گیرد. انسان اگر بخواهد ترقی عمیق و ریشه‌دار و پابرجایی بکند باید به پیشرفت تدریجی، خود را راضی کند، زیرا ترقیات سریع، سقوط‌های خردکننده دارد... .» البته استادان گرانقدری همچون استاد سیدحسین صفایی، استاد اخلاق و اقیانوسی از علم حقوق و مرحوم ناصر کاتوزیان، الگوهای من در عرصه علم حقوق بودند که افتخار شاگردی آنها را نیز دارم.
برنامه آینده‌تان چیست؟
با یاری خداوند متعال تصمیم بر ایجاد یک رویکرد و خط‌مشی متفاوت در عرصه علم حقوق و مشاغل مرتبط با آن را دارم که مهم‌ترین آن ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان حقوقی در جهت تحقق فناوری‌های نرم است.
طی این سال‌ها، آیا احساس شکست هم کرده‌اید؟
بسیار احساس شکست کرده‌ام. منتهی بنده براساس تجارب گذشته تقاضا دارم که دوستان از هر شکست و بحرانی یک چالش و فرصت بسازند و این نکته یک رمز کلیدی برای موفقیت هرکس در هر نقطه از جهان است و بررسی گذشته بسیاری از مشاهیر جهان موکد این مطلب است.بنابراین آن را چاشنی تمام فعالیت‌های خود کنند؛ موضوعی که سال‌ها پیش استادم کریم زارع به بنده یاد داد. پیشنهاد می‌کنم دوستان هر روز شعار « نابرده رنج، گنج میسر نمی‌شود» را با خود تکرار کنند.
منبع: فرهیختگان
