* پس از گذشت یک هفته از آغاز عملیات ترکیه در عفرین ارتش این کشور پیشروی چندانی در این منطقه نداشته است. این در حالی بود که بسیاری از پیروزی و پیشروی سریع ترکیه خبر می دادند. عدم پیشروی و کند شدن روند حرکت ارتش ترکیه را با چه عامل یا عواملی مرتبط می دانید؟

با بخشی از این موضوع موافق هستم اگرچه پیش بینی های اولیه از پیشروی سریع ارتش ترکیه در منطقه عفرین حکایت داشت اما اکنون پس از هشت روز از آغاز این عملیات نیروهای عملیات شاخه زیتون پیشروی چندانی در این عفرین نداشته اند. به باور من عواملی همچون بافت جغرافیایی منطقه و آمادگی نیروهای کرد ،دو عامل مهم در عدم پیشروی سریع نیروهای ترکیه و متحدین این کشور بوده اند. کردها در شش سال گذشته تجارب بسیاری از جنگ های داخلی سوریه کسب کرده و به سلاح های پیشرفته ای نیز دست یافته اند اما این عدم پیشروی را نباید به عنوان امری همیشگی و تمام شده تلقی کرد. ترکیه یک برنامه استراتژیک برای آینده شمال سوریه دارد و با آرامش و در یک راهبرد تدریجی برای اجرای آن تلاش می کند. بخشی از برنامه جنگی و عملیاتی ترکیه را نیز باید در این راستا تفسیر و تبیین کرد.

*در تشریح بیشتر راهبرد بلند مدت ترکیه و برنامه عملیاتی ناشی از آن ،چه می توان گفت؟

برنامه کلان ترکیه را باید در عدم پیوستگی و انقطاع سه بخش جغرافیایی کردهای سوریه یعنی مناطق جزیره، کوبانی و عفرین مشاهده کرد. به ویژه در مرحله کنونی، این راهبرد پس از انقطاع کوبانی و عفرین از همدیگر ،بر کنترل عفرین متمرکز شده است. در دسامبر 2016 ارتش ترکیه در قالب عملیات سپر فرات موفق شد مثلث جرابلس، الباب و اعزاز را کنترل کند و اکنون بخش دیگری از این پروژه در حال عملیاتی شدن است. ترکیه با آرامش برای انقطاع این واحدهای جغرافیایی و دورکرد کردهای سوریه از جوار دریای مدیترانه تلاش می کند. این نکته را نیز باید در نظر داشت که اگر ترکیه در عملیات عفرین موفقیت بیشتری به دست آورد احتمال تکرار این موضوع در منبج نیز وجود و به این ترتیب بخش غربی رود فرات را به طور کامل از کنترل کردها خارج خواهد کرد؛حتی رجب طیب اردوغان نیز در سخنانی در روز جمعه هفته گذشته از گسترش عملیات ارتش این کشور تا مرزهای عراق خبر داد. این نکته را نیز باید به خاطر داشت ترکیه عجله ای برای پیشروی سریع در عفرین ندارد زیرا به نوعی از مواضع قدرت های فرامنطقه درگیر در تحولات سوریه مطمئن است.

* یعنی آمریکا و روسیه از این برنامه بلندمدت ترکیه حمایت خواهند کرد؟

اکنون هم روسیه و هم آمریکا به نوعی از عملیات ارتش ترکیه در عفرین حمایت می کنند. آمریکا به رغم آن که از سال 2015 با کردهای سوریه همکاری های نظامی داشته است ،نتوانست در میان کردها و ترکیه سازشی ایجاد کند و این روابط باعث دور شدن ترکیه از محور واشنگتن در تحولات سوریه شد ؛هرچند ترکیه همچنان برای آمریکا یک متحد مهم و استراتژیک باقی خواهد ماند. براین باور هستم در پایان و در صورت عدم سازش کردهای سوریه و ترکیه، آمریکا به نفع ترکیه اقداماتی انجام خواهد داد. علاوه بر این آمریکا اعلام کرده است عفرین منطقه تحت نفوذ آمریکا نبوده و به این وسیله چراغ سبز خود را برای شروع عملیات ارتش ترکیه نشان داد. در این میان اما وضعیت روسیه بسیار متفاوت است.

چه تفاوتی وجود دارد؟ آیا ترکیه با روسیه در زمینه عفرین توافقات رسمی انجام داده است؟

سکوت روسیه در مورد عفرین بسیار تامل برانگیز است این سکوت را زمانی که در کنار پیشروی های سریع ارتش سوریه در استان ادلب قرار دهیم می توانیم به این نتیجه برسیم که عفرین و ادلب دو بخش از توافق روسیه و آنکارا برای مدیریت و آینده شمال غرب سوریه محسوب می شوند. در این میان عفرین به نوعی در منطقه نفوذ ترکیه قرار خواهد گرفت و روس ها از حمایت حزب اتحاد دموکراتیک در عفرین دست برخواهند داشت و ترکیه با قطع حمایت از نیروهای رادیکال و تندرو در استان ادلب، به نیروهای ارتش سوریه، در شکست تروریست ها کمک خواهد کرد. این به نوعی بازی برد - برد برای روسیه و سوریه از یک طرف و ترکیه از طرف دیگر خواهد بود. این نکته نیز یکی از دلایلی بود که در بالا به طور غیر مستقیم به آن اشاره کردم .زمانی که آنکارا از حمایت های منطقه ای و بین المللی از خود برای کنترل عفرین مطمئن است، نیازی به پیشروی سریع و برق آسا در این منطقه ندارد آنان به تدریج برای برنامه و راهبرد کلان خود تلاش می کنند.

* کردها در این میان از چه کارت هایی برخوردار هستند؟

کردها از کارت های چندانی برای خنثی سازی برنامه ترکیه برخوردار نیستند اگرچه آنان به مقاومت شدیدی در عفرین دست خواهند زد. اما به باور من مهمترین کارت کردها حمایت های حزب دموکراتیک خلق های در ترکیه بود که آن نیز تقریبا بی اثر و خنثی شده است. این حزب سومین حزب بزرگ پارلمان ترکیه بود و دارای پتانسیل های بسیاری برای شکل دهی به افکار عمومی و ایجاد فشار به دولت ترکیه است اما به دلیل این که بیشتر رهبران این حزب در زندان هستند و قدرت مانورش به دلیل سیاست های دولت بسیار کاهش یافته، از کارایی چندانی برخوردار نیست. اگرچه من همچنان براین نکته تاکید دارم که این حزب به عنوان یک کارت بازی خواهد توانست نقش بسیار مهمی در نزدیک سازی کردهای سوریه و آنکارا ایفا کند اما این موضوع نیازمند مشی و سیاست جدید این حزب خواهد بود.