اکرم جدیدی ممتاز_ایسکانیوز، در سال های اخیر برگزاری چهارشنبه‌سوری با آلودگی صوتی، آسیب به تابلوها و دیوارهای شهر و ایجاد فضایی خشونت‌آمیز و تنش‌زا همراه شده است به‌طوری‌که برخی شهروندان از رفت‌وآمد در خیابان‌ها بیم دارند.

تاریخ ایران باستان حاوی جشن هایی است که از دیرباز به مناسبت های مختلف برگزار می شده است در آئین پارسی جشن های مانند نوروز، مهرگان، جشن‌های آتش و جشن فروردگان وجود داشت.

چهارشنبه سوری یکی از جشن های پایان سال ما ایرانیان و در حقیقت پیش درآمدی برای جشن های نوروزی است افروختن آتش جهت سور و سرور و شادمانی آغاز و اعلام می‌شد و نوید بخش رسیدن بهار بود و اصالت جشن و آتش افروزی در ایام آخر سال به جشن فروردگانمربوط می‌شود که بر اساس اعتقاد ایرانیان باستان فروهرها یا ارواح مردگان به مدت 10 شبانه روز از جایگاه اصلی خود در آسمان به شهر و دیار و خانمان خود فرودآمده و میان بازماندگان زندگی می‌کنند.

یکی از واجبات و سنت‌های معمول آتش افروختن بر سربام‌ها و در کوی و برزن بوده‌ است آئین چهارشنبه سوری به طور کامل مربوط به زرتشتیان نمی‌شود چرا که آن‌ها پریدن از روی آتش را عملی زشت، مکروه و نا پسند می‌دانند.

چهارشنبه‌سوری، جشنی مخصوص است که در شب چهارشنبه آخرین ماه سال برپا می شود طبق آیین باستانی ایرانی در این شب آتش بزرگی برپا می‌شود، که تا صبح زود و طلوع آفتاب، برافروخته می‌ماند و مردم از روی آتش می‌پرند و با گفتن زردی من از تو سرخی تو از من، زردی، بیماری و مشکلاتشان را به دست آتش می‌سپارند و به جای آن سرخی، گرما و نیرو را از آتش هدیه می‌گیرند مردم با به فال نیک گرفتن این اتفاق، جشن و سرور برپا می‌کردند.

این جشن با تاریک شدن هوا آغاز می شود و در گذشته نه چندان دور که هنوز جشن با خشونت تلفیق نشده بود در هر کوچه اهالی محل به افروختن بوته های خاری که به ردیف در وسط کوچه چیده می شد می پرداختند و اهل محل به ترتیب اعم از زن و مرد و پیر و جوان از روی بوته می پریدند و به جشن و پایکوبی می پرداختند.

شما یادتان نمی آید ...

شاید برخی از مردم به یاد داشته باشند زمانی که وانت هایی از چند روز قبل از چهارشنبه سوری با بلندگو در خیابان ها برای فروش بوته در خیابان های می چرخیدند و مردم به راحتی از آنها بوته خریداری می کردند. از مراسم های دیگر این شب خوردن آجیل شیرین، قاشق زنی ،فال گوش ایسنادن و ....است که اگر چه در دنیای مدرن امروزه در شهرهای کلان جای خود را به استفاده از مواد محترقه خطرناک و پر سرو صدا داده اند اما در بین بزرگترها این جشن جایگاه خاص خودش را دارد.

مراسم قاشق زنی در گذشته برای جوانان دارای اهمیت و هیجان خاص بود اگرچه رسم قاشق زنی روزگاری تنها متعلق به قشر زنان بود ولی به مرور پای مردان نیز به آن باز شد. .دختران و پسران جوان، چادری بر سر و روی خود می‌کشند تا شناخته نشوند و به در خانهٔ دوستان و همسایگان خود می‌روند. صاحبخانه از صدای قاشق‌هایی که به کاسه‌ها می‌خورد به در خانه آمده و به کاسه‌های آنان آجیل چهارشنبه‌سوری، شیرینی، شکلات، نقل و پول می‌ریخت.

حکایت شوخی‌های قاشق زنی مخصوصا در ذهن نوجوانان و جوانان دیروز خاطره های زیبایی به یادگار گذاشته است.یکی از رسم‌های چهارشنبه‌سوری فال گوش ایستادن برای گره گشایی بود که در آن دختران جوان نیت می‌کردند و پشت دیواری می‌ایستادند و به سخن رهگذران گوش فرا می‌دهند تا با اولین جملات عابر پاسخ نیت خود را گرفته و با تفسیر این سخنان از فال خود آگاه شوند اما متاسفانه با گذشت سالها این رسم زیبا جای خود را به تفریحات نامتعارف و خشونت بار داده است و جوانان بجای احیای رسوم ایران باستان جشن را به میدان جنگ و یک مخاطره جدی تبدیل کرده اند که نه تنها شادی و لذتی را عاید ایران و ایرانی نمی کند بلکه در حال تبدیل شدن این رسم به یک وحشت روانی است.

آنچه در این آئین مد نظر قرار داشت شادی و تخلیه هیجانات فردی و جمعی بود که در قالب این مراسم محیط شادی بخشی را برای همه گروه های سنی ایجاد کند اما حوادث های سالهای اخیر و صدمات جبران ناپذیری که چه از لحاظ جسمی و چه از لحاظ مالی به عده زیادی از هموطنان تحمیل کرده از شیرینی و ارزش این جشن پایانی سال کاسته است و برخلاف آنچه در گذشته وجود داشت تقریبا اکثر افراد تلاش می کنند قبل از تاریک شدن هوا درخانه باشند تا از خود و سایر اعضای خانواده محافظت کنند.

جامعه شناسان و روان شناسان معتقدند شادی به عنوان یک نیاز و حق طبیعی هر انسانی باید توسط ساختارهای جامعه به رسمیت شناخته شود وعلاوه بر اینکه مسئولان باید در تأمین این نیاز اعضای جامعه را همراهی و سهم خود ایفا کنند بزرگترها هم به آداب و رسوم گذشته و آنچه از قدیم الایام بوده پافشاری بیشتری کنند تا شادی هایمان در صحنه های تلخ حوادث بی رنگ نشوند.

705