تحولات سیاسی در سالهای اخیر پیرامون دو جریان شیعه در یمن در حرکت بوده است. «الحوثیها» در شمال یمن و گروه «الحرکه» در جنوب یمن به عنوان دو گروه شیعه همواره در کشاکش با دولت مرکزی برای تحقق مطالباتشان بودهاند.
الحوثیها از گروههای معترض قوی در یمن به شمار میروند که نقش زیادی در تعیین جهت گیری های سیاسی در این کشور دارند. پس از سرنگونی «علی عبدالله صالح» دیکتاتور سابق یمن و انتخاب «عبدربه منصورهادی» به عنوان رئیس جمهور جدید تا حدودی اعتراض های این جریان فروخوابید اما مجددا پس از 3 سال مخالفت حوثی ها با اقدامات دولت آغاز شده است.
به دنبال گران شدن سوخت و حذف یارانه آن در دولت «عبدربه منصور هادی»معترضان در اولین واکنش دست به تظاهرات زدند و شش درخواست از دولت داشتند.
جریان حوثی با اعتراضات مداوم خود توانستند دولت را عوض کنند و نخست وزیر این کشور را مجبور به استعفاء کنند.
روز یکشنبه گذشته و پیش از امضای توافق آتش بس، اعلام شد که «محمد سالم باسندوه» نخست وزیر، برای تسهیل دستیابی به توافق از سمت خود کناره گرفته است. از جمله بندهای این آتشبس، تجدید نظر در تصمیم حذف یارانه سوخت است و این تجدید نظر باید به شکل ریشهای باشد یعنی دیگر هرگز قیمتهای سابق و آزاد سوخت اجرایی نشود و تنها آهنگ رشد قیمتها کاهش خواهد یافت. بند دیگر نیز ناظر بر تشکیل دولت وحدت ملی یا دولت کارآمد مورد توافق همه گروهها و احزاب است.
یکی از نقاط توفیق اعتراض حوثیها، مسالمتآمیز بودن اعتراضهایشان بود. آنها با در پیش گرفتن این نوع اعتراض، عملا دولت را در بسیاری از زمینهها که میتوانست به سرکوب معترضان بیانجامد، خلع سلاح کردند.
در مقابل حرکت «اصلاح» که از طرفداران «محسن الحمر» هستند مایل بودند که تظاهرات را به خشونت بکشانند و در قالب اقدامات امنیتی تظاهرات را مدیریت کنند اما الحوثیها مقابل آنها ایستادگی کردند.
در چند روز گذشته توافقنامه آتشبس با میانجیگری نماینده سازمان ملل متحد بین دو طرف امضاء شد. بر اساس این توافقنامه باید یک دولت ملی از تمامی طرفهای درگیر شکل بگیرد و نهایتا تا سه روز فرصت دارند نخستوزیر را معرفی کنند.
حقیقت آن است که اگر اعتراضهای الحوثیها ادامه پیدا میکرد آنها میتوانستند نظام سیاسی یمن را ساقط کنند. با وجود این، توقف اعتراضها و دستیابی به توافق برای تشکیل دولت وحدت ملی هم امتیازهای فراوانی برای حوثی ها به همراه دارد.
در خصوص آینده این تحولات باید گفت آینده مثبت و به نفع الحوثی است. دفعات قبل الحوثیها در حکومت هیچ نقشی نداشتند اما این بار وارد حکومت میشوند. آنها حتی میتوانند کار را یک سره کنند اما ممکن است عبدربه منصورهادی را نگه دارند، سپس نخستوزیری را در دست بگیرند و دولت و کابینه را تشکیل دهند و در وقت مقتضی به اهدافشان دست یابند.
* عضوکمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس