شهر شما معلول است /مناسب سازی محیط در آینه  قوانین و کنوانسیون ها

عضو  هیات علمی دانشگاه  علوم پزشکی ایران گفت : عوامل و موانع موثر بر حرکت افراد معلول در محیط و فضاهای ساخته شده شهری به دو دسته عوامل روانی و عوامل کالبدی- فعالّیتی بستگی دارد.

حسین طالبی _ ایسکانیوز :مسلّم است که خدمات توانبخشی، پزشکی، مهندسی و روان درمانی و استفاده از ابزار کمک حرکتی، در اندازه و کیفیت لازم و مناسب، به تنهایی قادر نیست میزان استفاده افراد معلول از محیط و فضاهای ساخته شده شهری را ارتقاء دهد، زیرا یک محیط شهری معلول و معلول کننده خود مانعی بر ایجاد و تداوم یک زندگی مستقل برای افراد معلولی است که نیاز به حرکت از یک مکان به مکان دیگر را دارند.
معلولان با محدودیّت های فیزیکی ـ نه به دلیل معلول بودن خود، بلکه به دلیل معلول بودن شهرـ از انجام فعالیت و خلاقیت، کار و زندگی در محیط شهری عقب می مانند. آنها به هنگام خروج از منزل با مشکلات عدیده ای مانند کوچه های باریک، مشکلات و موانع موجود در شبکه دسترسی پیاده راه شهری، مشکلات موجود درشبکه حمل و نقل شهری، جوی های آب بدون در نظر گرفتن پل های عبور و … روبه رو می شوند.


دکتر وحید راشدی عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران به خبرنگار ایسکانیوز گفت :نگاهی به وضعیت فوق بیانگر در نظر نگرفتن حداقل حقوق شهری برای این افراد از سوی برنامه ریزان شهری است در حالی که هدف مسئولان شهری باید گونه ای از معماری باشد که برای همه شهروندان اعم از معلولا ن و افراد دارای محدودیت های حرکتی قابل استفاده بوده و در رفت و آمدهای روزانه آنان مشکلی ایجاد نکند.
وی با اشاره به اینکه عوامل و موانع موثر بر حرکت افراد معلول در محیط و فضاهای ساخته شده شهری به دو دسته عوامل روانی و عوامل کالبدی- فعالّیتی تقسیم می شود گفت : عوامل روانی به عنوان اصلی ترین و ریشه ای ترین عامل محدودکننده حرکت افراد معلول، ناشی از برخورد متقابل فرد معلول و جامعه است، به طوری که از یک سو فرد معلول خود را آماده رویارویی با جامعه نمی بیند و از سوی دیگر جامعه آمادگی پذیرش فرد معلول را ندارد.
راشدی افزود : حرکت فرد معلول در محیط های شهری(که به منظور دسترسی به انواع خدمات و تسهیلات موجود صورت
می گیرد) تحت تأثیر انواع موانع کالبدی- فعالیتی نیز محدود می شود و این موانع هم به خصوصیات جسمانی- حرکتی افراد معلول و هم به ویژگی های کالبدی محیط و فضاهای ساخته شده شهری مربوط می شوند.
وی با اشاره به اینکه از نظر حرکت در محیط شهری و رویارویی با انواع موانع کالبدی در شهرها، تمامی افراد معلول دارای وضعیت یکسان و مشابهی نیستند زیرا افراد معلول را می توان از نظر مانند الگوی حرکت، نوع معلولیت، توان حرکتی و ابزار کمک حرکتی مورد استفاده، از یکدیگر مجزا کرد ادامه داد: توجه به این نکته ضروری است که الگوی حرکتی فرد معلول با فرد غیر معلول تفاوت ندارد، اما آنچه فرد معلول را از افراد غیر معلول متفاوت می کند، امکان پذیری و چگونگی انتقال از یک مراحله فرآیند حرکت به مرحله ای دیگر است.

وی تاکید کرد: توجه به این امر نیز حائز اهمیت است که فقط تصویب یک قانون برای معلولان مشکلی را حل نمی کند زیرا که ضمانت اجرایی مناسب بسیار مهم تر از خود قانون است. با توجه به این نکته که طبق ماده 9 قانون مدنی، اسناد الزام آور بین المللی در حکم قانون است، در ادامه بحث به جایگاه مناسب سازی محیط برای معلولان در قوانین و کنوانسیون ها می پردازیم:
کنوانسیون حقوق معلولان (دسترسی)


راشدی گفت: برای توانا سازی افراد دارای معلولیت برای مستقل زندگی کردن و مشارکت کامل در تمامی جنبه های زندگی، دولت های عضو کنوانسیون حقوق معلولان باید تدابیر مناسبی را برای تضمین دسترسی افراد دارای معلولیت با سایرین به محیط فیزیکی، ترابری، اطلاعات و ارتباطات از جمله نظام و فناوری اطلاعات و ارتباطات و سایر تسهیلات و خدمات ارائـه و یا برای همه مردم در مناطق شهـری و روستـایی اتخاذ کنند.
تدابیر ذکر شده که در برگیرنده تشخیص و حذف موانع در دسترسی است در برگیرنده موارد زیر است.
الف: ساختمان ها، جاده ها، ترابری و سایر تسهیلات درون و برون سقفی شامل مدارس،‌ خانه ها، تسهیلات پزشکی و محیط کار.
ب: اطلاعات، ارتباطات و سایر خدمات شامل خدمات الکترونیکی و خدمات اورژانس.
وی ادامه داد :کنوانسیون حقوق کودک در ماده 23 می گوید که کشورهای طرف کنوانسیون اذعان دارند کودکی که ذهناً یا جسماً دچار نقص است باید در شرایطی که متضمن منزلت و افزایش اتکاء به نفس باشد و شرکت فعال کودک در جامعه را تسهیل کند، رشد یافته و از یک زندگی آبرومند و کامل برخوردار شود.



آئین نامه ضوابط و مقرّرات شهرسازی و معماری برای عبور معلولان

شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در جلسه مورخ 3/8/1386 به پیشنهاد وزارت مسکن و شهرسازی، در ارتباط با رفع موانع شهرسازی و معماری در عبور و مرور دسترسی به اماکن، فضاها و تجهیزات عمومی شهری به منظور تأمین امکان شرکت افراد دارای معلولیّت های گوناگون جسمی در زندگی روزمره ی جامعه، آئین نامه ای را به شرح زیر تصویب کرد:
1. از این تاریخ درهمه طرح های آتی و در دست تهیه شهرسازی، شهرک سازی و مجتمع های مسکونی و ساختمانی سراسر کشور اعم از این که توسط دستگاه های دولتی، وابسته به دولت و شهرداری ها و یا بخش خصوصی تهیه شود، رعایت ضوابط موضوع فصل اول مجموعه پیوست که شامل ضوابط برنامه ریزی و طراحی برای تسهیل حرکت معلولان در سطح شهر است الزامی بوده و کلیه مراجع، مسئول تهیه بررسی، تصویب و اجرای طرح های توسعه شهری، شهرک سازی و مجتمع های ساختمانی و مسکونی موظفند در مراحل مختلف تصویب، صدور پروانه و نظارت ضوابط مذکور را رعایت کنند.
2. به منظور رفع موانع شهری موجود لازم است که اصلاحات موضوع فصل دوم فورا و تا قبل از تهیه یا تجدید نظر در طرح های توسعه شهری به منظور نزدیک تر کردن شرایط موجود به استاندارد توسط مراجع مسئول عمران شهری با توجه به اولویت هر یک به اجرا درآید.
3. رعایت ضوابط فصل سوم در طراحی ساختمان های موضوع فصل مذکور برای تهیه کنندگان طرح های فوق الذکر الزامی است و مراجع مسئول صدور پروانه نظارت ساختمانی موظف به اجرای صحیح و دقیق آن هستند. همه ساختمان های عمومی موضوع این آئین نامه به خصوص ادارات دولتی موجود باید تدریجاً با شرایط این آئین نامه تطبیق داده شوند.
تشخیص میزان تطبیق این ضوابط و زمان لازم برای اعمال آن به عهده کمیسیونی مرکب از نمایندگان سازمان بهزیستی، بنیاد جانبازان و وزارت مسکن و شهرسازی خواهد بود. وزارت مسکن و شهرسازی موظف است تضمین قانونی اعمال این ضوابط را از مراجع ذیربط کسب کند.


4. اعمال ضوابط و مقررات فصل چهارم فعلاً اختیاری بوده ولی بر حسب تشخیص کمیسیون موضوع بند 3 و با استفاده از تضمین قانونی که کسب خواهد شد الزام آور خواهد شد.
5. وزارت مسکن و شهرسازی موظف است حداکثر 5 سال یک بار با جلب نظر سازمان بهزیستی و بنیاد جانبازان، ضوابط و مقررات موضوع این مصوبه را مورد بازنگری و تطبیق با شرایط و امکانات جدید قرار داده و برای تصویب به شورای عالی شهرسازی و معماری پیشنهاد کند.

گفتنی است: از آغاز سده بیستم میلادی، با افزایش افراد معلول در دنیا در اثر جنگ ها، انواع حوادث و سوانح با توجه بیشتر دولت های ملّی، محلّی و سازمان های فراملّی به مشکل معلولیت و رویارویی با آن همراه بوده است. از این رو تمهیداتی مانند ایجاد آسایشگاه های ویژه افراد معلول، طراحی شد و در کنار آن ساخت ابزارهای کمک حرکتی، پژوهش های پزشکی و توانبخشی و در نهایت توجه به طراحی، ساخت و اصلاح فضاهایی که مناسب حرکت افراد معلول در محیط های شهری باشند، مورد نظر قرار گرفت.


706

کد خبر: 933731

وب گردی

وب گردی