تهران-ایسکانیوز: وارد کوچهها که میشوید نخستین چیزی که از ذهن میگذرد نیروی عظیم و انگیزهای قوی است که روزگاری دور با امکاناتی باستانی مردمانی را از چند هزار سال پیش واداشته که چنین سکونتگاهی برای خویش بنا کنند. سکونتگاهی از دل طبیعت و با جنس طبیعت.
2500 اتاق 12 متری دستکند با ارتفاع حدود 2 متر، تقریبا 400 کیچه این روستای صخرهای را تشکیل میدهد. هر خانه این روستا که به زبان محلی کیچه نامیده میشود شامل چند اتاق صخرهای است.
هنگامی که برای نخستین بار نگاهتان به این روستا بیافتد، هیچ شباهتی میان میمند و روستاهایی که تاکنون دیدهاید نخواهید یافت. آنجا تنها چیزی که به چشم میآید تپهای با پوشش گیاهی تنک است که پر است از فرو رفتگیهای شبیه غار. اما به روستا که نزدیک میشوید این غارها تغییر چهره میدهند و کم کم تصویر روستای صخرهای شکل میگیرد.
برای ورود به کیچهها باید از یک راهروی یک ونیم متری بگذرید و دری چوبی را باز کنید. درزهای میان تختههای چوبی این در با فاصله قابل ملاحظهای باز است. چون این درزها در زمستان تنها راه خروج دود هیزمهایی است که برای گرما و پخت و پز در اتاقها روشن میشوند. اتاقها حدود 12 متر مساحت دارند و البته بر خلاف اتاقهایی که عادت به دیدنشان داریم شکل و زاویه مشخصی ندارند. این اتاق ها از صخرههای یک تکه کنده شدهاند و در میان آنها برای استحکام بنا ستونهایی نیز در نظر گرفته شدهاست. علاوه بر چالهای به نام دیدون (دیگدان) که در میان اتاق برای روشن نگاهداشتن آتش کنده شدهاست در دیوارها نیز تاقچههای کوچک و بزرگی تعبیه شده که نقش کمد و گنجه را بازی میکند.
کف اتاقها را هنر دست زنان و مردان میمندی منقوش کردهاست. نمدها، گلیمها و قالیچههایی که به دست این هنرمندان در میان همین صخرهها بافته شده زینت بخش این اتاقها است. این اتاقها هیچ راه ورود و خروجی غیر از همان در چوبی ندارند به همین دلیل طی هزاران سال دود ناشی از سوختن چوبها برای تامین گرما و پخت و پز، سقف و دیوارهای این اتاقهای صخرهای را سیاه و دوداندود کردهاست.
سال میمندیها برخلاف آنچه ما به آن عادت کردهایم تنها سه فصل دارد. بهار، تابستان و زمستان. مردمان میمند 4 ماه نخست سال را بهار مینامند و در این زمان در جنوب منطقه در مراتع و دشتها به دامداری میپردازند. 4 ماه دوم سال برای میمندیها تابستان است و فصلی است که به شمال منطقه رفته و محصولات باغ های خود را برداشت میکنند. البته همیشه چند خانواری به دلایل مختلف در میمند ساکن هستند ولی این 4 ماه پایانی سال یا زمستان است که میمند شلوغتر از همیشه میشود و تمام ساکنان آن در روستا حاضر میشوند. در واقع میمند یک روستای زمستاننشین است. هر کدام از فصلهای میمند زیباییهای خاص خود را دارد و ویژگی فیزیکی کیچههای دستکند چه در گرما و چه در سرما فضای مطلوبی را برای ساکنانش فراهم میآورد. اتاقهای صخرهای میمند در تابستان خنکتر و در زمستان گرمتر از فضای بیرون است.
البته اگر میمند را برای سفر در نظر گرفتهاید بد نیست پیش از راه افتادن سری به سایت اینترنتی www.maymand.ir بزنید یا از طریق شماره تلفن 0392-4392003 اقامتگاه خود را رزرو کنید. بیشتر گردشگران خارجی که به این روستا سفر میکنند به همین شکل پیش از عزیمت اتاقی برای خود رزرو میکنند تا تجربه منحصر به فرد اقامت در این اتاقهای دستکند را به لذتهای سفر خود بیافزایند. به گفته مهناز اشرفی، مدیر پایگاه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری روستای تاریخی میمند مهمانسرای میمند، همان اتاقهای دستکند روستا است که مرمت شده و به شکل سنتی تجهیز شده است. این مهمانسرا به طور متمرکز ظرفیت پذیرش 40 نفر را دارد اما خود اهالی نیز هر کدام اتاقی از کیچه خود را برای روزهایی که میمند پر از گردشگر میشود آماده کردهاند و به این ترتیب این روستا میتواند هر شب پذیرای 100 گردشگر باشد. هزینه اقامت در این اتاقها بدون صبحانه،نهار و شام برای هر نفر حدود 15 هزار تومان است.
اشرفی در مورد شرایط تهیه غذا در این روستا نیز میگوید: «سفرهخانه این روستا مدتی پیش به دلیل مشکلات پیش آمده بسته شد ولی کسانی که میخواهند از غذاهای مهمانسرا استفاده کنند میتوانند در این مورد با مسئول مهمانسرا هماهنگ کند. رستورانی هم برای زمانهایی هم که روستا پر از گردشگر میشود در نظر گرفته شدهاست که تنها در این زمانها فعال است. هزینه تهیه غذا در میمند با وجود سختیهایی که برای پخت و پز وجود دارد همان هزینهای است که در شهر باید بپردازید.»
به گفته مدیر پایگاه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری روستای تاریخی میمند با توجه به شرایط روستا مانند تمام کیچهها، سرویس بهداشتی در بیرون کیچه تعبیه شدهاست. حمام و سرویس بهداشتی که برای مهمانسرا ساخته شده با توجه به بافت روستا از سنگ بوده و با امکانات سنتی تجهیز شدهاست.
برای دیدن این روستای منحصر به فرد راههای زیادی وجود دارد و می توان با وسایل مختلفی راهی دیدن این روستای شگفتانگیز شد. میمند تقریبا میان یک مثلث واقع شدهاست که یک ضلعش یزد، یک ضلعش شیراز و یک ضلعش کرمان است. فاصله میمند از این سه شهر با کمی تفاوت تقریبا یکسان است. از یزد تا میمند حدود 3 ساعت، از کرمان حدود 2 ساعت و نیم و از شیراز حدود 4 ساعت و نیم است. از کرمان راه مستقیمی وجود دارد که به سمت میمند میرود. کسانی که میخواهند از شیراز به میمند بیایند باید از راه هرات عبور کنند و کسانی که یزد مبدا سفرشان است باید از یزد به انار رفته و از آنجا به شهربابک بروند. از شهر بابک نیز حدود نیم ساعت تا میمند راه است.
اما کسانی که ترجیح میدهند از وسایل نقلیه عمومی برای این سفر استفاده کنند نیز انتخابهای متنوعی پیش رو دارند. اگر انتخابتان قطار باشد، میتوانید قطار تهران به بندرعباس را انتخاب کرده و در ایستگاه خاتونآباد پیاده شوید و از آنجا فاصله نیم ساعته تا میمند را با آژانس طی کنید. هزینه این نوع سفر با توجه به قطار و کوپهای که انتخاب میکنید متفاوت است اما گرانترین بلیط این مسیر برای رفت و برگشت 100 هزار تومان است.
اگر زمان کمتری دارید و میخواهید سریعتر به میمند برسید میتوانید به مقصد یکی از سه فرودگاه نزدیک این منطقه بلیط هواپیما تهیه کنید. فرودگاههای سیرجان و رفسنجان یک ساعت و نیم با این روستا فاصله دارند اما تنها دو روز در هفته پرواز به این مقاصد برقرار است. فرودگاه کرمان 2 ساعت و نیم با این روستا فاصله دارد ولی پروازهای متنوعی هر روز به این فرودگاه برقرار است. هزینه بلیط هواپیما برای رفت و برگشت 300 تا 350 هزار تومان است.
اما کسانی که میخواهند هزینه کمتری برای حمل و نقل بپدازند هم میتوانند اتوبوس را برای طی این مسیر انتخاب کنند. تهرانیها می توانند عصر هر روز به ترمینال جنوب مراجعه کرده و یکی از اتوبوسهای سیرجان، بندرعباس و شهر بابک را برای رفتن به میمند انتخاب کنند. هزینه سفر با این وسیله نقلیه برای رفت و برگشت 35هزار تومان است.