به گزارش ایسکانیوز، طرح احیای جاده تاریخی ابریشم اولین‌بار در سال ٢٠١٣ به طور رسمی از سوی دولت چین اعلام شد. در این سال، رئیس جمهور چین از طرح کمربند اقتصادی جاده ابریشم و احیای جاده ابریشم دریایی در قرن بیست‌ویکم خبر داد؛ طرحی که بخش مهمی از آن از ایران و خراسان می‌گذرد. بانک سرمایه‌گذاری زیرساختی آسیا با ١٠٠ میلیارد دلار و صندوق جاده ابریشم جدید نیز با ۴٠ میلیارد دلار سرمایه از سوی چینی‌ها تأسیس شد.
چندی پیش، اعضای اتحادیه اروپا با امضای سندی که در آن از اجرای طرح‌های زیربنایی چین در راه ابریشم به‌شدت انتقاد شده است، به طور یکپارچه در برابر پکن قد علم کردند. با این حال و با وجود آنکه ایران به عنوان یکی از کشورهای جاده ابریشم از این ایده استقبال کرده است، به نظر می‌رسد برنامه و سیاست‌گذاری مشخصی دراین‌باره وجود ندارد و این طرح نیز مانند بسیاری از طرح‌های دیگر در ایران تنها روی کاغذ مانده است.
در این شرایط، کشورهای همسایه ایران از این غفلت استفاده کردند و در حال جایگزین کردن مسیرهای ترانزیت خود در طرح احیای جاده ابریشم هستند.
در همین خصوص، عضو کمیسیون حمل و نقل و ترانزیت اتاق بازرگانی خراسان رضوی با اشاره به اینکه همه کشورها به منافع اقتصادی خود فکر می‌کنند به شهرآرا می‌گوید: جاده ابریشم در طول تاریخ پل ارتباطی غرب به شرق و در واقع رابطه بین اروپا و چین بوده که مسیرش در آسیای میانه از ایران بوده است. این مسیر از مرزهای دوغارون و سرخس در خراسان وارد ایران، و از مرزهای غربی ما خارج می‌شده است.
در یکی دو سال اخیر، مسیرهای جایگزینی مانند مسیرهای آذربایجان، دریای خزر و ترکمنستان به مقصد آسیای میانه برای این راه پیدا شده‌بود. علت این بود که این کشورها دراین‌باره برنامه‌ریزی داشتند و سرمایه‌گذاری کرده بودند.
محمود امتی ادامه می‌دهد: اینکه ما در این زمینه کم‌فروغ ظاهر شدیم به نداشتن تدبیر و مدیریت خودمان بازمی‌گردد. ما شرایطی مثل امنیت و مسیر کوتاه داریم که آن‌ها ندارند ولی بیشتر فکر و تدبیر کردند و اکنون این مسیرها جایگزین مسیر ایران در جاده تاریخی ابریشم شده است. در راه‌آهنی که چین از مسیر آسیای میانه و روسیه به اروپا کشید و تا جزیره انگلیس ادامه داد، ما فرصت‌ها را از دست دادیم.
فرصت دوباره برای ایران
معاون حمل و نقل اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای خراسان رضوی می‌گوید: واقعیتی که در دنیا وجود دارد این است که امروز تمام کشورها، چه توسعه‌یافته و چه غیرتوسعه‌یافته، در یک جنگ اقتصادی با هم قرار دارند.
منافع ملی هر یک از کشورها ایجاب می‌کند که به صورت فعال و با تمام قوا در این جنگ حضور داشته باشند. در این جنگ، داشتن یک راهبرد به کشورها کمک می‌کند یک بازی برد-برد را شروع کنند به نحوی که منافع کشور رقیب هم به نوعی تأمین شود.
جواد وحدتی‌فرد می‌افزاید: با توجه به هجمه‌ای که علیه کشور جمهوری اسلامی ایران شکل گرفته است این یک ضرورت است که کشور ما در اجلاس‌های منطقه‌ای حضور فعال داشته باشد. این موضوع نافی این نیست که به کشورهای دوردست توجه نداشته باشیم بلکه یک فرصت است که باید از آن استفاده کنیم.
در گذشته بهره‌برداران اصلیِ جاده ابریشم چین و ایران بودند. امروز احیای جاده ابریشم به دست چین فرصتی دوباره برای ایران است که نقش مناسبی را در آن ایفا کند. بنابراین با هرچه توان داریم باید کمک کنیم که این پروژه عملیاتی شود.
وی ادامه می‌دهد: این در ابتدا یک منفعت ملی است. هرچه می‌توانیم، تعامل خود را با دنیا بیشتر کنیم. مسیرهای منطقه‌ای می‌توانند ابزاری باشند که ما با آن‌ها نقش بیشتری در منطقه و جهان ایفا کنیم. خراسان در مسیر جاده ابریشم قرار دارد. پس طبیعی است که این اتفاق برای تجار ما یک فرصت باشد. نقش اصلی دولت‌ها فراهم کردن بسترهاست به نحوی که تجار و مردم بتوانند در این بستر نقش‌آفرینی کنند.
الزام است، نه انتخاب
وحدتی‌فرد با تأکید بر اینکه امروز نقش‌آفرینی جدی ایران در این مسیر یک الزام است و نه یک انتخاب می‌گوید: باید بپذیریم که امروز در صنایع ما فناوری تولید انبوه وجود دارد و ما با عرضه بیشتر از تقاضا مواجه هستیم. اگر تولیدکننده بخواهد سرپا بماند، دولت باید فضایی برای او فراهم کند که محصولش را عرضه کند. نظام اقتصادی خود را ریزدانه طراحی کرده‌ایم. این یک ایراد است. این ریزدانه‌ها با نسیم کوچکی که وزیدن می‌گیرد توان مقاومت و ماندگاری را ندارند و از بازار حذف می‌‌شوند.
وی می‌افزاید: در اینکه چین می‌خواهد گستره اقتصادی خود را بر دنیا تحمیل کند بحثی نداریم اما ما هم می‌خواهیم در این بازی نقش ایفا کنیم. امروز اقتصاد ما به بازار نیاز دارد. این طرح اگر تهدیدی هم دارد، برای تمام دنیاست. باید این مسیر را با مراقبت بیشتر طی کنیم و اتاق‌های بازرگانی را دراین‌باره درگیر کنیم.
اتاق بازرگانی خراسان رضوی می‌تواند نقش مهمی دراین‌باره ایفا کند.وی با اشاره به اینکه این طرح نیز مانند خیلی از موضوعات دیگر روی کاغذ مانده است می‌گوید: اقدامی جدی از سوی دولت در این زمینه صورت نگرفته است. می‌توانیم سرمایه‌گذاری‌هایی را که از قبل شروع کرده‌ایم به این طرح و سرمایه‌گذاری‌هایی که چین انجام می‌دهد گره بزنیم. چین نیز در این زمینه به ما امیدوار شده است و در جاهایی به ما کمک کند.
منبع: شهرآرا
901/900
