به گزارش گروه دانشگاه ایسکانیوز، در پی اقدام عجیب وزارت علوم مبنی بر حذف کدرشته محل های دانشگاه های حساس و تخصصی کشور از دفترچه ی کنکور کارشناسی ارشد دکتر محمد حسین ساعی رئیس دانشکده ارتباطات و رسانه دانشگاه صداوسیما دیالوگی را با استاد پیشکسوت جامعه دانشگاهی کشور، دکتر شریعتی نیاسر، معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، درباره مصاحبه اخیر او در منظر همه جامعه دانشگاهی کشور و بازگشت رشته های دانشگاه صداوسیما به دفترچه ی کنکور کارشناسی ارشد 97 تنظیم کرده که متن آن در زیر آمده است:

مصاحبه دکتر شریعتی نیاسر، معاون محترم آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با خبرگزاری مهر برای من که حدود ده روز است درگیری سطح بالایی با تصمیم «عجیب» ایشان در حذف بعضی رشته های برخی دانشگاه های خاص از جمله رشته های دانشکده ارتباطات و رسانه دانشگاه صداوسیما داشته ام، به مثابه فرصتی بود که بعد از مدتی مواجهه با این تصمیم، درک کنم مبنای این تصمیم عجیب ایشان چه بوده است؛ از این رو از ایشان به خاطر این مصاحبه سپاسگذارم که این امکان را برای جامعه دانشگاهی فراهم نموده است تا تصمیم ایشان را نقد کرده تا اگر اشکالی در آن تصمیم وجود دارد، اصلاحات لازم در وقت باقی مانده (ولو در روزهای تعطیل پیش رو) صورت پذیرد تا از حاصل آن جامعه دانشگاهی و داوطلبان ورود به دوره کارشناسی ارشد، بهره وافر را ببرند؛ امری که مطمئنم خود جناب آقای دکتر شریعتی نیاسر از آن استقبال و با آن همراهی خواهند کرد.

باز تأکید می کنم که هدف این نوشتار به هیچ وجه مقابله شخصی و یا مخاصمه ای بی فایده با جناب آقای دکتر شریعتی نیاسر – که از شخصیتهای قدیمی دانشگاهی کشور نیز هستند- نبوده و نیست و امیدوارم برداشت نامناسبی از آن صورت نگیرد و باز دعا می کنم که خدا در این نوشتار برکتی قرار دهد تا در این ایام عزیز و پربرکت، تصمیم غلطی که اجرایی شده است، اصلاح شود تا همه جامعه از نتایج آن استفاده کنند و به قول دیپلمات های امروزی، نتیجه بازی ای، برد- برد حاصل شود و نه باخت- باخت.

و اما بعد از بیان اشهد مسلمانی و اثبات برادری! اصل مطلب:

1. دغدغه ایشان در این مصاحبه اینگونه منعکس شده است؛ «رشد بی‌رویه‌ای در آموزش عالی داشتیم، همه دستگاه‌های اجرایی تقریباً به حوزه آموزش عالی ورود پیدا کرده بودند و ما شاهد رشد بی‌رویه‌ای بودیم که اکثر آنها متناسب با نیاز بازار و حتی متناسب با نیاز دستگاه اجرایی نبود. این مصوبه به تحقق شعار ما در راستای کنترل کمی و ارتقای کیفی کمک بسیاری می‌کند و می‌تواند تا اندازه زیادی مشکلات بخش آموزش عالی را حل کند». دغدغه بیان شده، دغدغه ای اصیل، پیشرو، تحول آفرین و قابل تقدیر است اما بشرطها و شروطها:
   1. اگر دغدغه، گسترش بی رویه مراکز آموزش عالی بی ضابطه است (که در جای خود بسیار نیکوست) چرا با بدترین روش و با بدترین برخورد ممکن (که در جای خود توضیحش خواهد آمد) با برخی از قدیمی ترین و پرسابقه ترین دانشگاه های کشور مواجهه می شود؟ مواجهه ای که به هیچ روی، در شأن وزارت خانه معظمی مانند وزارتخانه علوم، تحقیقات و فناوری نبوده و نیست؛ وزارتخانه ای که در تصمیمات و برخوردهای اداری، خود باید پیشرو و الگوی بقیه دستگاه ها باشد نه اینکه نحوه برخورد آنقدر غیراداری، غیرمنطقی و حتی غیراخلاقی باشد که هرگاه جزییات آن برای بخشی از جامعه دانشگاهی بیان شود، جز حیرت از این برخورد ایجاد نکند؛ فتأملوا.
   2. اگر دغدغه، «گسترش بی رویه مراکز آموزش عالی بی ضابطه» است (که در جای خود بسیار نیکوست) دوستان صاحب منصب در وزارت علوم - که همه آمارهای دانشگاهی در ید آنهاست- پاسخ دهند، مگر همه دانشگاههای دستگاههای اجرایی چند نفر پذیرش سالانه دانشجو دارند؟ آیا به یک درصد دانشجویان پذیرفته شده در هر سال، در سایر دانشگاههای کشور هم می­رسد؟ مثلاٌ حداکثر صدوچندنفری که در دانشگاه صداوسیما در 9 رشته خاص و مرتبط به وظایف سازمان صداوسیما در مقطع کارشناسی ارشد، در 4 دانشکده، در هر سال، از حدود نیم قرن گذشته، پذیرش شده اند، مصداق «گسترش بی رویه مراکز آموزش عالی بی ضابطه» است که چنین بی رحمانه و بدون اغماض زیر ضربات شلاق تصمیم های دفعی مقام محترم معاون وزیر قرار گرفته اند؟
   3. دانشگاه صداوسیما، سال آینده قرار بود سالگرد پنجاهمین روز تأسیس خود را جشن بگیرد؛ دانشگاهی که برخی از برجسته ترین استادان و چهره های ارتباطات، رسانه، فرهنگ، هنر و سینمای کشور (که سیاهه آن، لیست بلندبالایی خواهد شد) از آن برخاستند و مدتهاست که مشغول خدمت هستند؛ ایجاد شوک در فرآیند آموزشی چنین مراکزی که از قضا در حال حاضر مأموریت های استراتژیکی را در تربیت نیرو در حساس ترین بخشهای نظام بر عهده دارند، در خوشبینانه ترین حالت غفلتی است که ضررهای حاصل از آن تا سالها جامعه حرفه ای و دانشگاهی کشور را متأثر خواهد کرد؛ و این نتیجه ای خواهد بود که مسئولیت آن بر دوش «شخص» جناب معاون است؛ چرا که صریحاً، مخالف نظر مکتوب شخص وزیر محترم علوم، تحقیقات و فناوری و نیز تفسیر معاون محترم رئیس جمهور در امور اداری و استخدامی در همین مورد است؛ لذا مناسب است جامعه دانشگاهی درباره آن عنایت بیشتری داشته باشند.

دستور مکتوب، واضح و صریح وزیر محترم علوم، تحقیقات و فناوری به معاون محترم آموزشی خود، که از سوی دکتر شریعتی نیاسر، با تصمیم شخصی ایشان اجرایی نشد.

درباره دانشکده ارتباطات و رسانه دانشگاه صداوسیما نیز می توان گفت که علاوه بر اینکه با توجه به سابقه رشته های مرتبط به آن تا پیش از انقلاب اسلامی (در پیش از انقلاب اسلامی، مدرسه عالی رادیو و تلویزیون به عنوان موسسه حقوقی پیشین دانشگاه صداوسیما، مجوز اعطای مدرک کارشناسی ارشد در رشته های تحقیق در ارتباط جمعی و تکنولوژی آموزشی داشت)، پس از انقلاب اسلامی نیز پس از وقفه ای، مجدداً رشته های مرتبط با ارتباطات اجتماعی در دو مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد، در نیمه ده هفتاد شمسی تأسیس شدند؛ یعنی سابقه دانشگاه صداوسیما در حوزه علوم ارتباطات اجتماعی، از بسیاری از مدعیان فعلی آن بیشتر و تأثیرگذارتر بوده است؛ فلذا درست نیست در پیچ و خم نظام بوروکراتیک و صرفاً با نظر و امضای یک نفر، کل این سابقه، یک شبه دود شود و به هوا رود؛ کُشتن چنین تجربه و سابقه ای و تخریب چنین بنایی – که آجرهای آن، لحظات عمر بهترین فرزندان این مملکت بوده است- اقتدار مدیریتی نام ندارد و فکر نمی کنم در قضاوت جامعه دانشگاهی ما هم به نیکویی از آن یاد شود؛ جناب آقای دکتر شریعتی که خود موی در مسیر توسعه دانشگاهی کشور سپید کرده اند، حتماً حس مشترک، ما استادان دانشکده ارتباطات و رسانه دانشگاه صداوسیما را در حسرت و افسوس بی نهایت حاصل از این تصمیم عجیب را به خوبی درک می کنند؛ امیدوارم کشتی بان را سیاستی دیگر آید تا آتش حزن این بخش از جامعه دانشگاهی خاموش و آرام شود.

1. جدای از اینکه آیا این نوع تصمیم گیری یک شبه، پنهانی و سلیقه ای، با تدبیر و هوشمندی لازم برای مراکز سیاستگذار جامعه دانشگاهی کشور مناسبت دارد یا خیر، مبنائاً هیچ پشتوانه قانونی هم ندارد؛ لذا امیدوارم جامعه دانشگاهی انتساب صفت «غیرقانونی» بر این تصمیم خلق الساعه را از من پبذیرد و تندی تعبیر، به توهین تفسیر نشود که قصد من بحث منطقی است و نه جدل و مِرائی هیجانی؛ استدلال برای این سخن، در بندهای ادامه خواهد آمد.
2. به یکی از اصلی ترین گزاره مصاحبه ایشان بپردازم؛ «رشته‌های کارشناسی ارشد دانشگاه‌های وابسته به دستگاه‌ها و مراکز اجرایی که از دفترچه انتخاب رشته آزمون کارشناسی ارشد سال ۹۷ حذف شده بودند، به دفترچه بازمی‌گردند.» جمله ای که در مصاحبه با ایسنا و خبرگزاری صداوسیما نیز عیناً تکرار شد؛ از روز گذشته که این مصاحبه منتشر گردید، شاید مبالغه نباشد که حداقل بیش از 20 پیام و سؤال تلفنی و مکتوب دریافت کرده ام که چرا علیرغم جمله صریح معاون محترم وزیر، رشته های محبوبی مانند روزنامه­ نگاری و مدیریت رسانه دانشگاه صداوسیما در دفترچه نیست؛ رشته هایی که هر ساله، تعداد زیادی داوطلب وفادار داشت؛ داوطلبانی که در همین روزهای اخیر بارها به من گفتند که ما فقط به قصد ورود به دانشگاه صداوسیما، در رشته های علوم ارتباطات، روزنامه نگاری و مدیریت رسانه شرکت کرده ایم و اکنون متعجب و همراه افسوس و ناراحتی از من پاسخ می خواستند که سرنوشت تلاشهای چند ماهه و پیگیری آنها که بعضا منجر به رتبه های تک رقمی شده است، چه خواهد شد؛ البته استاد بزرگوار جناب آقای دکتر شریعتی نگران نباشند، من به نمایندگی از ایشان، از این دانشجویان عذر خواستم و قول پیگیری دادم؛ و البته امیدوارم که بیان خطایی نبوده باشد.

با عرض معذرت از جامعه دانشگاهی کشور، به صراحت اعلام می کنم که جمله جناب آقای معاون – که در چشم ما به دلیل سوابقِ معلمیِ فوق العاده، محترم نیز هست- مبنی بر بازگشت رشته های حذف شده، خلاف است؛ جناب وزیر محترم علوم نیز مستحضر باشند که دستورشان، به تمامی، به دست زیرمجموعه ایشان، اجرا نشده است؛ و سایر دست اندرکاران سیاستگذار جامعه دانشگاهی، از جمله شورای عالی انقلاب فرهنگی و غیر آن نیز در جریان باشند که جمله بیان شده، درست نیست؛ بنده، در این جایگاه که بیش از نوشتن این مطلب و تذکر و اطلاع رسانی بابت خطای صورت گرفته، وظیفه و تکلیفی ندارم، ولی بزرگانی که توانایی دارند با اقدام صحیح و به موقع از متضرر شدن بیشتر جامعه دانشگاهی به دلیل این تصمیم، جلوگیری کنند.

3. و اما برسیم به اصل مطلب؛ عین مطلب این بخش از مصاحبه را با هم بخوانیم: «[دکتر شریعتی نیاسر] در ادامه به مصوبه سال ۹۶ که توسط رئیس‌جمهور ابلاغ شده بود، اشاره کرد و افزود: این مصوبه برای دستگاه‌های اجرایی در ورود به آموزش عالی محدودیت ایجاد می‌کند؛ معاون آموزشی وزیر علوم ادامه داد: در این مصوبه اشاره شده است که مؤسسات پژوهشی وابسته به دستگاه‌های اجرایی از سال ۹۸-۹۷ به هیچ عنوان مجاز نیستند در هیچ یک از مقطع تحصیلی و در هیچ مقطعی پذیرش دانشجو داشته باشند.» تا اینجای بحث صحیح و مورد تأیید است که «مؤسسات پژوهشی» وابسته به دستگاه‌های اجرایی براساس مصوبه یکصد و هشتادمین جلسه شورای عالی اداری به تاریخ 2 دی 1396 که در تاریخ 17 بهمن 1396 با شماره 1682488 به امضای رئیس­جمهور ابلاغ شده است، از سال ۹۸-۹۷ به هیچ عنوان مجاز نیستند در هیچ یک از مقطع تحصیلی و در هیچ مقطعی پذیرش دانشجو داشته باشند.

بخش مورد استناد معاون محترم آموزشی وزارت علوم در مصوبه شورای عالی اداری، برای بیان دلیل عدم صدور مجوز برای «دانشگاه»های وابسته به دستگاه های اجرایی

اما اشکال ما به تصمیم و عملکرد ایشان فرای این مصوبه برمی گردد که با گسترش تفسیر از این بند، بدون هیچ دلیلی «دانشگاه»های دستگاه های اجرایی را هم مشمول این بند دانستند و علیرغم تصویب پذیرش رشته های پیشین دانشگاه های دستگاه های اجرایی، در مراحل ابتدایی، در روزهای پایانی سال 1396، «بدون اطلاع قبلی» و تنها 9 روز مانده به انتشار دفترچه انتخاب رشته های کارشناسی ارشد، «یک شبه» کلیه رشته های این دانشگاه ها را حذف کردند.

حدود ده روز تمام از جناب آقای معاون خواهش شد که دلیل قانونی اینکه چرا رشته های دانشگاهی پرسابقه ما را حذف کرده اید، بیان بفرمایید و ایشان به شوخی و بی اعتنایی گذراندند یا به مصوبه فوق الذکر اشاره می کردند و ما هرچه این مصوبه را می خواندیم به تصریحی که بیان کند پذیرش دانشجو در رشته های «دانشگاه»های وابسته به دستگاههای اجرایی نیز باید متوقف شود نمی رسیدیم؛

با صدای بلند، جامعه دانشگاهی را به مطالعه این مصوبه دعوت می کنیم؛ اگر چنین بندی که از تصمیم جناب معاون محترم آموزشی حمایت کند پیدا کردند، ما نیز حرف خود را پس می گیریم ولی اگر چنین بندی یافت نشد به احترام مقام دانش و دانشگاه همگی به تصمیم «غیرقانونی» دکتر شریعتی – که به دلیل مقام معلمی مورد احترام همه ما نیز هست- اعتراض کنیم و از شخص معاون محترم نیز می خواهم برای عذرخواهی عملی در پیشگاه جامعه دانشگاهی، به خاطر این تصمیم غلط، از مقام خود استعفاء دهند.

البته ما هنوز مشتاقانه منتظریم تا دلایل و استدلال های قانونی جناب معاون را برای این تصمیم عجیب بشنویم و واقعاً اگر من اشتباه کرده باشم در حضور همه جامعه دانشگاهی، بدون هیچ شرمندگی، عذرخواهی خواهم کرد.

حتی اگر هم این تصمیم «غیرقانونی» جناب معاون هم پشتوانه قانونی داشت، این شیوه اجرایی که واقعاً «توهین آمیز»، «دفعی» و «گازانبری» بود و به هیچ روی مناسب نهاد بالادستی و سیاستگذاری دانشگاه های کشور نبود.

4. در ماده 4 مصوبه جلسه یکصد و پنجاه و چهارمین شورای عالی اداری که به شماره 30743/90/206 مورخ 30/11/1390 با امضای رئیس جمهور وقت ابلاغ شده است و مصوبه مادر مصوبه 1396 قلمداد می شود، کمیته ای پیشنهاد شده است تا فرآیند تعیین تکلیف نهایی دانشگاه های دستگاههای اجرایی را به پیش ببرد؛

ماده 4 مصوبه جلسه یکصد و پنجاه و چهارمین شورای عالی اداری که به شماره 30743/90/206 مورخ 30/11/1390

کاملاً واضح است که برمبنای قانون، تصمیم گیری برای این دانشگاه ها حتی بر عهده وزیر محترم علوم هم نیست چه برسد به تصمیم گیری شخصی برخی افراد تحت مدیریت معاون محترم آموزشی وزیر؛ دوستان باید در این زمینه نیز پاسخگو باشند که چرا تاکنون این کمیته را برای تعیین تکلیف نهایی این دانشگاه ها ایجاد نکرده اند؛ نه اینکه با وارد کردن ضربات شوک آور به این مراکز دانشگاهی پرسابقه، به جای تعهدی که برای ارتقای علم و دانش در کشور دارند، بر فرآیندهای علمی کشور زخمهای ترمیم نشدنی وارد کنند.

5. در این مصوبه ها واضح است که قرار است در «فرآیندی» دانشگاههای دستگاههای اجرایی، در گفتگو با طرفین ذینفع، «تعیین تکلیف» شوند؛ آیا این به آن معناست که تا زمان تعیین تکلیف نهایی توسط این کمیته – که برخلاف تصمیم «غیرقانونی» و «سلیقه ای» جناب معاون محترم آموزشی وزارت علوم، «یک شبه» نخواهد بود و احتمالاً به درازا خواهد کشید- این دانشگاه ها تعطیل شوند؟ دانشجو پذیرش نکنند؟ استادان پرسابقه و باتجربه آنها در حسرت و افسوس این نوع تصمیمهای غلط بسوزند؟

آیا این با تدبیر مناسبت بیشتری دارد یا اینکه این دانشگاهها فعالیتهای علمی، آموزشی و پژوهشی خود را به پیش برند و در کنار آن وزارت علوم در یک فضای آرام و دوستانه، با اتخاذ بهترین سیاستها، به تعیین تکلیف نهایی این دانشگاههای بپردازد؟

از دوستان آکادمیک ما که زمانی به دلیل بازنشستگی قانونی برخی استادان دانشگاهی،فریاد سر می دادند که انبوهی از تجربه و دانش به کناری گذاشته شد و از خسارت به بیت المال و کاهش کیفیت آموزشی سخن می گفتند، انتظار نمی رود که اکنون که خود بر مسند قدرت و مدیریت دانشگاه ها نشسته اند، به صورت «غیرقانونی» و با تصمیمات «یک شبه»، دانشگاه های مهم کشور را از حیّز انتفاع ساقط کنند؛ قانون هیچ! در پیشگاه وجدان و خدای خود به خاطر معطل کردن و از کار انداختن این همه ظرفیت کم نظیر، احساس شرمندگی نمی کنند و می توانند پاسخگو باشند؟ تعطیلی رشته ها و توقف پذیرش دانشجو برای دانشگاه ها مانند حکم اعدام است که برای آن هیچ راه بازگشتی قابل تصور نیست؛ برای چنین تصمیماتی باید بیشتر بیندیشیم؛ آن هم در جایگاه نهاد سیاستگذاری دانشگاههای کشور.

به هرروی، به عنوان عضوی کوچک از جامعه بزرگ دانشگاهی کشور، به عنوان شاگردی از شاگردان جناب آقای دکتر شریعتی نیاسر، از ایشان خواهش می کنم تا در تصمیم خود تجدیدنظر کنند و اجازه ندهند تجربه ها و امکانات دانشگاه صداوسیما و سایر دانشگاههای مشابه که کارآمدی خود را در دهه ها اثبات کرده اند، معطل و تعطیل شود و خدای ناکرده کشور از این ناحیه آسیب ببیند.

این روزها کشور به مناسبت خاطره های عظیم و بزرگی، در تعطیلی رسمی به سر می برد؛ لذا دیگر نمایندگان دانشگاه ما که برخی شان از استادان بنام کشور در رشته خود هستند، توفیق آن را ندارند که از صبح تا شب برای گرفتن یک دست خط از حضرتعالی پشت در اتاق شما بنشینند و از شما بی اعتنایی ببینند و پاسخ مطلوب را نشنوند؛ لذا به حق این ایام و لیالی عزیز، کار را به تأخیر نیندازید و دستور دهید، برای رفع نگرانی از استادان و داوطلبان ورود به این دانشگاه ها، در همین روزهای تعطیل، اصلاحیه جدید سازمان سنجش تهیه و در سایت آن منتشر شود تا این مرتبه واقعاً و براستی، خبرگزاری ها از قول شما تیتر بزنند که «رشته‌های حذف شده کارشناسی ارشد دانشگاه های دستگاه های اجرایی به دفترچه کنکور باز‌گشت».

شما می توانید؛ پس ما هم منتظر تصمیم خردمندانه «عاجل» شما می مانیم.

محمدحسین ساعی

رئیس دانشکده ارتباطات و رسانه دانشگاه صداوسیما

202