به گزارش ایسکانیوز، فرانتس فردیناند کارل لودویگ یوزف ماریا فون آرشیدوک اتریش (به آلمانی: Franz Ferdinand Carl Ludwig Joseph Maria von Österreich-Este) و دارای لقب استه (زادهٔ ۱۸ دسامبر ۱۸۶۳ - درگذشتهٔ ۲۸ ژوئن ۱۹۱۴) از مقامهای سلطنتی اتریش بود و از ۱۸۹۶ تا روز مرگش وارث تاج و تخت پادشاهی اتریش-مجارستان بود. قتل او در سارایوو جرقهای بود که اتریش بر اساس آن با صربستان اعلام جنگ کرد و جنگ جهانی اول به این ترتیب آغاز شد.
در ۲۸ ژوئن ۱۹۱۴ میلادی، آرشیدوک فرانتس فردیناند وارث تاج و تخت پادشاهی اتریش-مجارستان و همسرش سوفیا دوشس هوهنبرگ در سارایوو توسط گاوریلو پرنسیپ یکی از گروه ششنفرهٔ تروریستها (۵ صرب و یک بوسنیایی) کشته شدند. این عملیات توسط دنیلو ایلیاک یک صرب بوسنیایی و از اعضا انجمن سری «بلک هند» هماهنگ شدهبود. هدف سیاسی از این ترور، قطع کردن ارتباط امپراتوری اتریش-مجارستان با استانهای اسلاوهای جنوبی بود. تا زمینهٔ الحاق استانهای مذکور به یوگسلاوی فراهم شود. انگیزهٔ تروریستها تحکیم جنبشی بود که بعدها با نام بوسنی جوان شناختهشد. این ترور پس از اولتیماتوم اتریش-مجارستان به پادشاهی صربستان رخ داد. پادشاهی صربستان این اولتیماتوم را نپذیرفت. سپس امپراتوری اتریش-مجارستان به صربستان اعلام جنگ داد. این اعلام جنگ، منجر به جنگ جهانی اول شد.
ترور در روزنامه ایتالیایی «دومینیکا دل»، ۱۲ ژوئیه
۱۹۱۴ توسط آشیل بلتریم به تصویر کشیده
شدهاست.
عوامل پشت پرده این ترور، رئیس اطلاعات ارتش صربستان دراگوتین دیمیترییویچ، و مرد اصلی دست راستش وگیسلاو تنکوسیچ، و جاسوس اخاده ماخوبابیچ بود. تنکوسیچ تروریستها را تربیت کرده و بمب و تفنگ در اختیار آنها گذاشت. همان شبکههای مخفی خانههای امن و عواملی که ماخوبابیچ برای نفوذ تسلیحات و عوامل به اتریش-مجارستان استفاده کردهبود در اختیار تروریستها قرار گرفت.
اتومبیلی مدل ۱۱۹۱ بعضی میگویند که سفر
او به سارایوو (که از امنیت کافی برخوردار نبود)
توسط بعضی هستهها در حکومت اتریش-
مجارستان صورت گرفت تا در معرض خطر ترور قرار
گیرد و از شر او خلاص شوند اما هیچ مدرکی برای
اثبات این در دست نیست.
ماشینی که آرشیدوک فرانتس فردیناند
و همسرش در هنگام ترور سوار آن بودند
تروریستها، اعضای کلیدی شبکههای مخفی و اعضای اصلی توطئهگران نظامی اهل صربستان که زنده بودند، دستگیر، محاکمه، محکوم و مجازات شدند. کسانی که در بوسنی دستگیرشده بودند در اکتبر ۱۹۱۴ در سارایوو محاکمه شدند. دیگر توطئهگران دستگیر و در یک دادگاه صرب در سالونیکا جبههٔ تحت کنترل فرانسه در ۱۹۱۷–۱۹۱۶ به اتهامهای نادرست غیرمرتبط محاکمه شدند، صربستان سه نفر از توطئهگران نظامی رده بالا را اعدام کرد. بسیاری از اطلاعات مربوط به ترور از این دو محاکمه و یادداشتهای مرتبط به آنها کسب شدهاست.
یونیفورم خونینی که فرانتس فردیناد
هنگام ترور بر تن داشت.
پل لاتین نزدیک محل ترور
منبع:تاریخ ایران و جهان