شکست عربستان در استفاده از اهرم فشار نفت و باب المندب

با وجود آن که هدف عربستان از اعلام توقف صادرات نفت از باب المندب فشار به حوثی ها و ایران و همچنین دستیابی به حمایت های بین المللی برای مشروعیت بخشیدن به جنگ خود علیه یمن بود اما تحولات چند روز اخیر نشان از آن دارد که این کشور در رسیدن به مقاصد خود ناکام مانده است.

به گزارش گروه بین الملل ایسکانیوز، عربستان سعودی چهارشنبه گذشته در جنگ خود با یمن تصمیمی غیرعادی اتخاذ نمود و در واکنش به هدف قرار گرفتن دو نفتکش عربستانی در باب المندب توسط موشک‌ های حوثی، تمامی صادرات نفتی خود را از طریق باب المندب که چهارمین گذرگاه تجاری بین المللی و از مهمترین گذرگاه های دنیاست، متوقف کرد تا زمانی که امنیت در این تنگه مجدداً برقرار شود.

تحلیل های ارائه شده نشانگر آن است که عربستان با این تصمیم خود می خواهد به قدرت‌ های بزرگ و به ویژه آمریکا فشار وارد آورد تا موضع خود نسبت به حوثی ها را سخت تر نمایند و پس از آن نیز نسبت به ایران چنین کنند اما روزهای گذشته نشان داد که تلاش های عربستان به نتیجه لازم نرسیده و شروط این کشور برای از سرگیری صادرات نفت محقق نگردیده است.

پس از تصمیم مقامات سعودی برای توقف صادرات نفت این کشور از طریق باب المندب قیمت جهانی نفت یک درصد افزایش یافته و به حدود ۷۵ دلار برای هر بشکه رسید اما این افزایش موقت بوده و ادامه نیافت که این امر مطابق با محاسبات تصمیم ‌سازان عربستانی نبود که می خواستند با توقف صادرات نفت از باب المندب قیمت های نفت خام را در نتیجه افزایش تنش در این گذرگاه تجاری جهانی و حیاتی نفت افزایش دهند و حمایت های بین المللی برای جنگی که ائتلاف عربستان و امارات علیه حوثی ها به راه انداختند را جلب نمایند، چرا که تهدید مسدود شدن باب‌ المندب خطری برای تامین انرژی جهان خواهد بود؛ اما قیمت نفت به سرعت پس از افزایش ناشی از تصمیم عربستان کاهش یافت و در چند روز گذشته به کمی بیش از ۷۴ دلار رسیده است.

اهمیت باب المندب از آن جهت است که گذرگاه روزانه 5 میلیون تومان نفت خام و حدود ۱۰ درصد تجارت گاز طبیعی مایع جهان است و طبیعت جغرافیایی آن باعث می شود که می توان به راحتی کشتی هایی که در آن حرکت می کنند را هدف قرار داد چرا که عرض این تنگه که دریای سرخ را به دریای عرب متصل می‌کند بیش از ۲۰ کیلومتر نیست. همچنین این تنگه گذرگاه اصلی کانال سوئز نیز به شمار می رود که ۱۲ درصد از حجم تجارت جهانی از این کانال عبور می کند.

بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوی خبرگزاری رویترز حجم صادرات نفت عربستان از طریق باب المندب حدود ۵۰۰ تا ۷۰۰ هزار بشکه در روز می رسد.

فعالان بازار جهانی نفت از روز اول این ماجرا بعید می دانستند حمله حوثی ها به دو نفتکش عربستانی و پس از آن تصمیم عربستان افزایش زیاد قیمت جهانی نفت خام منجر شود، پایگاه خبری آمریکایی «S & B Globe» که متخصص در اخبار تجارت کالاها و معادن است به نقل از تحلیلگران بازار نفت اعلام کرد: به جز نفتکش های عربستانی حرکت دیگر نفتکش ها در دریای سرخ برای رسیدن به باب المندب به صورت عادی در حال انجام است.

برخی منابع مطلع در بخش های نفت و حمل و نقل آن معتقدند اگر ریاض صادرات نفتی خود از طریق باب المندب را متوقف کند هرگز تاثیر زیادی در صاردات این کشور به آسیا نخواهد داشت اما هزینه ‌های حمل و نقل برای کشتی های عربستانی که به سوی اروپا و آمریکا می روند به سبب افزایش مسافت رشد خواهد داشت.

خبرگزاری رویترز به نقل از تاجران بازار نفت اعلام کرد: تصمیم توقف صادرات از طریق باب المندب تنها محدود به کشتی های عربستان سعودی بوده است از این جهت شرکت آرامکو هنوز از طریق کشتی های خارجی خود به انتقال نفت خام می پردازد، چنانچه خود ریاض نیز دارای خط لوله ‌های پترو لاین است که می‌تواند روزانه ۵ میلیون بشکه نفت را منتقل نماید و مسیر آن به سمت شهر ینبع در کنار دریای سرخ می باشد، بنابراین عربستان می تواند از این طریق به میزان صادرات خود به اروپا و آمریکای شمالی را حفظ نماید.

اما درخصوص بازار نفت و حمل و نقل آن باید گفت که تصمیم عربستان به عنوان بزرگترین صادر کننده نفت خام جهان برای توقف صادرات خود از طریق باب المندب تا کنون از سوی هیچ کشوری مورد حمایت قرار نگرفته است چه از سوی امارات متحد نزدیک این کشور در ائتلاف نظامی علیه یمن و یا از سوی دیگر کشورهای عربی خلیج فارس مانند کویت، چرا که ابوظبی توقف صادرات نفت خود از طریق باب المندب را اعلام نکرد و کویت تنها از بررسی توقف صادرات نفت خود از طریق باب المندب خبر داد اما اقدام به توقف صادرات خود ننمود و این به معنای آن است که ارزیابی های این دو کشور در خصوص خطرناک بودن و اوضاع باب المندب با ارزیابی های عربستان مطابقت ندارد.

این تحولات به منافع عربستان کمکی نکرد زیرا این کشور قصد داشت از هدف قرار گرفتن دو نفتکش خود توسط حوثی ها برای اجماع منطقه ای و بین المللی علیه آنها و همچنین جذب حمایت بین المللی برای جنگی که ریاض در یمن به راه انداخته استفاده کند، جنگی که عربستان هنوز در آن به نتیجه مشخصی دست نیافته است.

اما در عرصه سیاسی نیز این اقدام عربستان از حمایت قوی سازمان های منطقه ای که این کشور دارای تاثیری سنتی در آنها است نیز مانند شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه عرب برخوردار نشد زیرا هیچ یک از این دو نهاد بیانیه‌ای در تایید رسمی این تصمیم ریاض صادر نکردند تا از این طریق عربستان به اهرم افشاری برای جنگ خود در یمن که سال ها پیش به راه انداخته دست یابد.

از مهم ترین عواملی که به تضعیف تصمیم عربستان در خصوص توقف صادرات نفت از طریق باب المندب منجر شد نوع واکنش دولت آمریکا به این مسئله بود چرا که مسئولان دولت آمریکا در پی حمله حوثی ها در ۲۵ ماه ژوئیه تصریح کردند که واشنگتن استفاده از گزینه های نظامی برای باز ماندن گذرگاه های آبی در منطقه خاورمیانه را بررسی می کند.

جیمز متیس وزیر دفاع آمریکا نیز جمعه گذشته اعلام کرد کشورش طرحی برای حمله به ایران یا تغییر نظام در این کشور ندارد اما از سوی دیگر تهدید کرد در صورتی‌که تهران تنگه هرمز را مسدود کند پاسخی بین‌المللی دریافت خواهد کرد.

شبکه خبری cnn آمریکا نیز اعلام کرد: مسئولان آمریکایی تاکید کرده‌اند در صورتی که واشنگتن به دلیل تهدید، گذرگاه های آبی بین المللی از سوی ایران تصمیم به اقدام نظامی علیه این کشور بگیرد این مساله توسط نیروهای آمریکایی انجام نخواهد شد بلکه این وظیفه به همپیمانان آمریکا در منطقه مانند عربستان واگذار خواهد شد.

کد خبر: 963545

وب گردی

وب گردی