به گزارش گروه اقتصادی ایسکانیوز، این گزارش تحلیلی از هشت بخش «مقدمه»، «ضرورت متنوع سازی روشهای فروش نفت»، «انتخاب راهبرد مناسب برای بیاثر کردن تحریم فروش نفت ایران»، «تاریخچه فروش نفت در بورس»، «آسیبشناسی فرآیند عرضه نفت در بورس در سالهای گذشته»، «پاسخ به اشکالات مطرحشده درباره فروش ریالی نفت در بورس»، «راهکار پیشنهادی برای فروش ریالی نفت در بورس» و «جمعبندی» تشکیل شده است. خلاصه مدیریتی این گزارش در ادامه آمده است:
«در صورت بازگشت تحریمهای آمریکا در زمینه فروش نفت ایران از اواسط آبان ماه ۹۷، این احتمال وجود دارد که شرایطی مشابه اوایل دهه ۹۰ تکرار شود و مجدداً میزان صادرات نفت کشور بهشدت کاهش یابد. این موضوع به خاطر وابستگی قابلتوجه ایران به درآمدهای نفتی، تبعات اقتصادی مهمی خواهد داشت. «مدل سنتی فروش نفت» و «استفاده از نظام بانکی بینالمللی»، دو دلیل تأثیرگذاری تحریمهای آمریکا در زمینه فروش نفت ایران در اوایل دهه ۹۰ بوده است. بر این اساس برای بیاثر کردن این تحریمها لازم است:
الف) نفت با روشی غیر از مدل سنتی به بخش غیردولتی فروخته شود. در این صورت، امکان فروش نفت ایران در قالب محمولههای کوچک و متوسط به مشتریانی که هویت آنها برای آمریکا قابلشناسایی نیست، فراهم میشود.
ب) وجوه آن بهصورت ریالی و فارغ از نظام بانکی بین المللی تسویه گردد.
این اقدام از دو طریق امکانپذیر است: ۱) فروش نفت در بستر بورس و ۲) فروش نفت از طریق مذاکره مستقیم. بررسی ها نشان می دهد فروش نفت در بستر بورس به مراتب مناسبتر از فروش آن از طریق مذاکره مستقیم است زیرا هم قیمت به خاطر فضای شفاف و رقابتی بین خریداران در بالاترین سطح منطقی خود قرار می گیرد و هم از ایجاد فساد و رانت جلوگیری میشود. در نتیجه، بهترین راهبرد برای بیاثر کردن تحریمهای آمریکا درزمینه فروش نفت، «فروش ریالی نفت در بورس» است. در این صورت، به دلیل شفافیت انتخاب مشتری و تعیین قیمت در این روش، مسئولیتی متوجه مدیران امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران نخواهد بود. صادرات نفت ایران نیز توسط بخش غیردولتی انجام میشود که علیرغم اجرایی شدن تحریمهای آمریکا در این زمینه از انگیزه و انعطاف فراوانی برای فروش نفت برخوردارند. همچنین با فروش ریالی نفت، درآمد دولت مستقیماً بهصورت ریال و مستقل از نظامات مالی بینالمللی تأمین میشود.
با وجود بیانگیزه بودن مدیریت امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران به فروش نفت در بورس، تاکنون این اتفاق دو مرتبه در تابستان و پاییز سال ۹۰ با هدف صادرات و نیز بهار و تابستان سال ۹۳ با هدف فروش داخلی، رخ داده است. با این حال، هر دو تجربه ناموفق بوده و تداوم نداشته است که مهمترین دلایل آن عبارتاند از: شیوه نامناسب قیمتگذاری نفت، سختگیری غیرمنطقی درباره زمان پرداخت وجه معامله، نامشخص بودن کیفیت نفت خام صادراتی عرضهشده، محل تحویل خاص و نهایتاً اخذ عوارض و مالیات.
اگرچه مدیریت امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران تمایل دارد همچنان کل فروش نفت کشور را منحصراً در اختیار داشته باشد اما با توجه به شرایط تحریم، ضرورت دارد از راهبرد فروش ریالی نفت در بورس برای بیاثر کردن تحریم فروش نفت ایران بهره ببرد. در نظر گرفتن سهمی بیشتر از ۱۴.۵ درصد برای شرکت ملی نفت ایران از درآمدهای حاصل از فروش نفت در بورس و رفع مشکلات قبلی در این زمینه، از جمله شرایط لازم برای عرضه موفق نفت در بورس است».
انتهای پیام/