به گزارش گروه سیاسی ایسکانیوز، پس از خروج ایالات متحده آمریکا از توافق هسته ای در 18 اردیبهشت ماه، دونالد ترامپ رئیس جمهور این کشور اعلام کرد که تا 3 ماه آینده یعنی اواسط مردادماه، موج ابتدایی تحریم ها را علیه ایران آغاز خواهد کرد؛ این تحریم ها بر فروش نفت، فلزات گران بها، خرید قطعات هواپیما و تبادلات بانکی جمهوری اسلامی ایران اثر می گذارد.
در این میان کشورهای اروپایی که برجام را برای خود نوعی پیروزی دیپلماتیک و سیاسی در منطقه و فراسوی آتلانتیک تصور می کنند، خروج آمریکا از این توافق و برهم زدن آن به مذاقشان خوش نیامد و عدم خروج از آن ها از برجام گواه این موضوع است.
آن ها برجام را عاملی برای کنترل فعالیت های منطقه ای ایران و همچنین یکی از عوامل ثبات در خاورمیانه تصور می کردند و لذا برای نگه داری آن از هیچ اقدامی دریغ نکردند..
حمایت اتحادیه اروپا از برجام باعث شد که واکنش حسن روحانی رئیس جمهوری ایران نسبت به خروج آمریکا از این توافق، چیزی جز پایبند ماندن به آن نباشد و توافق هسته ای را با وعده و وعید های اروپا همچنان حفظ کند.
پس از این خروج، اتحادیه اروپا همواره ادعا می کرد شرکت های اروپایی از تحریم های آمریکا علیه ایران حمایت نخواهد کرد و همکاری های اقتصادی خود را با ایران ادامه خواهند داد.
اروپا: از شرکت هایمان حمایت می کنیم
در همین راستا،فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از سیاست های یکجانبه آمریکا در پرونده های بین المللی همچون توافق هسته ای با تهران انتقاد کرد و گفت: اتحادیه اروپا قصد دارد از طریق قانونی از فعالیت شرکت های خود در ایران حمایت کند.
وی همچنین تاکید کرد: اتحادیه اروپا و تهران موازین حقوقی را به کار میگیرند که میتواند شرکتهای اروپایی فعال در ایران را از تحریمهای آمریکا مصون دارد.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ادامه داد که این اتحادیه مفاد حقوقی برای دور زدن تحریمهای آمریکا را فعال کرده و ما همچنین تمام تلاشمان را خواهیم کرد تا ایران از منافع اقتصادی توافق هسته ای سال 2015 از جمله برداشتن تحریمها منافع کاملی کسب کند.
علاوه بر موگرینی، وزاری خارجه 3 کشور اروپایی فرانسه،انگلیس و آلمان طی نامه ای از دولت آمریکا خواستند، آن دسته از شرکتهای اروپایی را که پس از اجرای برجام در ایران سرمایهگذاری کردهاند از تحریمهای ثانویه خود مستثنی کند. وزیران کشورهای آلمان، فرانسه و بریتانیا در نامه خود به طور مشخص خواستار مستثنی شدن شرکتهای اروپایی فعال در بخشهای مهم داروسازی، بهداشت و درمان، انرژی، خودرو، هواپیمایی غیرنظامی، زیرساخت و بانکداری از تحریمهای آمریکا علیه ایران شدهاند.
از طرفی نیز، ناتالی توچی مشاور فدریکا موگرینی می گوید شرکتهای اروپایی که تجارت با ایران را به دلیل تحریمهای آمریکا متوقف کنند با مجازاتها و تحریمهای اتحادیه اروپا مواجه خواهند شد.
ناتالی توچی افزوده است که این اقدام ضروری است چرا که سیگنالی دیپلماتیکی به ایرانیان می فرستد که اروپاییها در تلاش برای نجات توافق برجام جدی هستند.
از اظهارات مقامات اروپایی چنین استنباط می شود که عزمی جدی برای حفظ پوسته باقی مانده از برجام دارند و از شرکت های خود در قابل تحریم های آمریکا حمایت خواهند کرد؛ اما این اظهارات دوام چندانی نداشت و با خروج پی در پی شرکت های اروپایی از ایران، تناقض حرف و عمل مقامات چشم آبی بیش از پیش آشکار شد.
خروج «توتال» فرانسه آب سردی بر پیکر برجام اروپایی
اما حمایت اتحادیه اروپا از برجام همانند مسکنی بود که صرفا تب خروج آمریکا از برجام را اندکی التیام بخشید؛ در کمال ناباوری شرکت نفتی توتال اعلام می کند که دیگر قادر به ادامه همکاری با جمهوری اسلامی نخواهد بود. قرارداد نفتی این شرکت فرانسوی با ایران یکی بزرگترین قرار دادهای نفتی پسا برجام محسوب می شود.
به گزارش یورونیوز، این شرکت اعلام کرد که نمیتواند در معرض تحریمهای ثانویه قرار گیرد چرا که برای حفظ گردش مالی خود باید بتواند با بانکهای آمریکایی همکاری داشته باشد. توتال در بیانیه خود آورد که ادامه همکاری با ایران موجب از دست رفتن شرکا و سهامداران عمده آمریکایی این شرکت خواهد شد و به همین علت از این قرارداد خارج خواهد شد.
در ادامه توتال اعلام کرد که سهم این شرکت تاکنون در قبال این قرارداد حدود ۴۰ میلیون یورو بوده است و خروج از این قرارداد به رشد اقتصادی ۵ درصدی این شرکت در بین سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۲ آسیبی وارد نخواهد کرد.
خداحافظی «زیمنس» آلمان
شرکت زیمنس با سابقه ۱۵۰ ساله در صنعت آلمان پس از غیبت چندساله در ماه مارس سال ۲۰۱۶ میلادی به ایران بازگشت و همکاری مجدد خود را با گروه مپنا در زمینه تولید توربینهای گازی و ژنراتورهای نیروگاهی آغاز کرد. در ژانویه سال ۲۰۱۷ دو طرف قراردادی برای تولید ۱۲ کمپرسور گازی امضاء کردند.
اما پس اعلام خروج آمریکا از برجام، این شرکت اعلام می کند که قادر به ادامه همکاری با ایران نخواهد بود.
جو کایزر، رئیس شرکت زیمنس، در گفتگو با تلویزیون سیانان گفته است که تصمیم ترامپ برای بازگرداندن تحریمها به این معنی است که شرکتش باید خود را با وضعیت جدید تطبیق دهد.
وی گفت: «چیزی وجود دارد به اسم اولویت نظام سیاسی. اگر این اولویت بگوید «این کاری است که ما انجام خواهیم داد»؛ یعنی دقیقا ما هم باید همان کار را انجام بدهیم».
آقای کایزر خطاب به دبیر برنامه «بازارهای نوظهور» در شبکه سیانان گفت که بنابر درکش از وضعیت جاری، شرکتهای بینالمللی دیگر اجازه ندارند تا از ایران سفارش جدیدی دریافت کنند وگرنه این احتمال وجود دارد که با اقدامات تلافیجویانه آمریکا مواجه شوند.
توقف فعالیت های تجاری «مرسک» دانمارکی
شرکت دانمارکی مرسک (Maersk) نیز از قائده شرکت های اروپایی که قراردادهای تجاری خود را با جمهوری اسلامی ایران به دلیل تحریم های آمریکا لغو کرده بودند مستثنی نبود، این شرکت که یکی از بزرگترین شرکت های کشتیرانی جهان است روز پنجشنبه ۲۷ اردیبهشت (۱۷ مه) اعلام کرد که کلیه فعالیتهای تجاری خود با ایران را متوقف خواهد کرد.
سورن سکو مدیر عامل این شرکت به رویترز نیز گفت: «با اعمال تحریمهای آمریکایی، در صورتی که در آمریکا فعالیت تجاری داشته باشید نمیتوانید با ایران داد و ستد کنید و ما یک رابطه تجاری با مقیاس بزرگ در آمریکا داریم».
وی در ادامه افزود: «به طور دقیق از جزئیات زمانی [قطع رابطه تجاری با ایران] مطلع نیستم ولی به طور یقین ما روابط اقتصادی خود با ایران را پایان میدهیم».
فولادهای ایتالیایی نیز به ایران رحم نکردند
ماجرای خروج شرکت های اروپایی از ایران و لغو قراردادهای خود به دلیل هراس آن ها و تحریم های آمریکا همچنان ادامه داشت.
شرکت «دنیلی»، تولیدکننده فولاد ایتالیایی بهدنبال خروج آمریکا از برجام، کار برای یافتن پوشش مالی سفارشهای ایران به ارزش 1.5 میلیارد یورو (1.8 میلیارد دلار( را متوقف کرد.
الساندرو تریویلین، مدیر ارشد اجرایی این شرکت گفته است: «با توجه به خروج آمریکا از این توافق، بانکها از ترس مواجه شدن با تحریمهای ثانویه، دیگر آماده تأمین سرمایه پروژههای ایران نیستند».
لغو قرارداد این شرکت در حالی است که در سال 2016، یک توافقنامه چهارچوب تجاری با ایران بهارزش حدود 5.7 میلیارد دلار امضا کرده بود.
پایان کار صفحه های خورشیدی نروژی
شرکتی نروژی که در حوزه انرژی خورشیدی فعال است و در اکتبر 2017 قراردادی بهارزش 2.5 میلیارد یورو برای ارائه خدمات انرژی خورشیدی بهمدت پنج سال با شرکت «توسعهدهندگان انرژی امین» امضاء کرده است.
اما بعد از اعلام تصمیم ترامپ برای خروج از برجام، «گائوت استینکوپف» مدیر توسعه شرکت ساگا از خروج این شرکت از ایران خبر داده است.
همان طور که مشاهد می شود رفتار مقامات کشورهای اروپایی در قبال توافق هسته ای با خروج همه جانبه شرکت های بزرگ آن ها از ایران، همخوانی ندارد؛ تصور می شود که این شرکت ها تبعیت چندانی از تصمیم های کلان دولت های خود ندارند و بیشتر سود خود را از انجام توافقات مختلف در نظر می گیرند.
طبیعی است که حجم تجارت این شرکت ها با آمریکا در مقابل ایران میزانی غیر قابل تصور است و لذا تحریم های آمریکا علیه ایران، می تواند ضربه مهلکی به فعالیت های تجاری آن ها وارد کند؛ با تمام این تفاسیر دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران همچنان بر این عقیده استوار است که باید مذاکرات را با اروپا ادامه داد و بر توافق هسته ای پایبند بود.
خروج شرکت های بزرگ اروپایی از ایران پس خروج یک جانبه آمریکا از توافق هسته ای نشان می دهد که دولت ها در تنظیم تبادلات تجاری این شرکت ها نقش بسیار کمرنگی را ایفا می کنند و صرفا برخی شرکت های کوچک تابع تصمیم های دولت هستند. لذا معطل ماندن ایران در برجام می تواند امری بیهوده باشد و بهره مندی از مزایای اقتصادی از آن را در هاله ای از ابهام فرو می برد.
انتهای پیام/