به گزارش گروه دانشگاه ایسکانیوز به نقل از معاونت دانشجویی و فرهنگی وزارت بهداشت (مفدا)، دکتر شاهین آخوند زاده در دومین نشت سراسری دبیران و کارشناسان انجمن‌های علمی دانشگاه‌های علوم پزشکی در تالار رازی دانشگاه علوم پزشکی ایران، گفت: وضعیت تولیدات علمی در ایران سال ۱۹۶۸ میلادی ( ۵۰ سال قبل) چگونه بوده است؟ نکته قابل توجه این که در زمانی که اسکوپوس و پاب نت وجود نداشت، ایران در ISI هفت مقاله داشت.
وی ادامه داد: این در حالی است که کشور ترکیه در همین زمان ۱۲ مقاله داشته است اگر چه در شکل صحیح ترش ترکیه در حقیقت پنج مقاله تولیدی داشته اما در همان سال وضعیت ترکیه از ما هم بهتر نبوده و شرایط ما ماورایی بوده است.
قائم مقام معاونت پژوهشی و فناوری وزارت بهداشت، اظهار داشت: در دو سال قبل از جنگ تحمیلی، ایران ۷۰۰ مقاله در ISI داشته است و ترکیه ۳۰۰ مقاله که کل مقالات پزشکی و غیر پزشکی را شامل می‌شود. البته بخش قابل توجهی از این مقالات از آن دانشگاه‌های علوم پزشکی بوده که به طور اخص متعلق به شیراز، بخش پزشکی دانشگاه تهران و بخش دندانپزشکی دانشگاه ملی سابق بود.
آخوند زاده با بیان اینکه در سال ۱۹۸۸ درست بعد از جنگ تحمیلی مقالات ما به ۱۷۶ مقاله کاهش پیدا کرد، ابراز داشت: این اتفاق در حالی رخ دارد که ۱۵۰ مقاله کشور ترکیه به ۸۰۰ مقاله ارتقا یافت و پنج برابر ایران تولید مقاله داشت.
وی اظهار داشت: پس از جنگ همیشه آرزوی ما در تولیدات علمی قرار گرفتن جزء سه کشور منطقه بوده است تا بتوانیم جای مصر را بگیریم. رشد علمی هیچ گاه متعلق به دولت خاصی نیست و دولت‌های مختلف در نهایت کاری کردند که ما در عرض ۲۰ سال کشور اول منطقه در تولید علم شده‌ایم.
قائم مقام معاونت پژوهشی و فناوری وزارت بهداشت گفت: در سال ۲۰۱۳ که دولت روحانی سر کار آمد بیان شد که رشد علمی کشور در حال کاهش است و این موضوع در رای اعتماد دکتر فرجی دانا نیز تاثیر خود را گذاشت. آن چه که اکنون در سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۶ میلادی می‌بینیم ماحصل دوره اول دکتر روحانی بوده است.
آخوند زاده افزود: در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ رشد علمی قابل توجهی را داشته‌ایم به نحوی که در تعداد مقاله و ارجاع نیز در منطقه به عنوان کشور اول شناخته شدیم.
قائم مقام معاونت پژوهشی و فناوری وزارت بهداشت با بیان این سئوال که آیا مقاله یعنی تولید علم نافع؟ تصریح کرد: خیر همیشه این گونه نیست. اما اخیرا در تحقیقی مشخص شده که در پنج سال گذشته هشت هزار مقاله کشور در خصوص گایدلاین‌ها در جهان مورد استفاده قرار گرفته است.
وی گفت: رشد کنونی در علم را بنا بود با دو تا سه درصد از تولید ناخالص ملی به به دست آوریم. در ایران هیچ گاه این درصد به بیش از نیم درصد نرسیده است اما دانشگاه‌ها تا حد زیادی کار خود را کرده‌اند.
آخوند زاده افزود: ما در دانشگاه نسلی جوان داریم که شما هستید. در همه جای دنیا تحقیق را دانشجو انجام می‌دهد و هم دانشجو و هم استاد از آن استفاد می‌کنند
قائم مقام معاونت پژوهشی و فناوری وزارت بهداشت گفت: در دانشگاه علوم پزشکی تهران افرادی هستند که از سطح خود بالاترند بنابراین آن چه که شما در ایران در این حوزه می‌بینید ماحصل پول نبوده بلکه نیروی انسانی موجب آن شده است.
وی افزود: بر این اساس ما در این پنج سال در معاونت تحقیق و فناوری وزارت بهداشت حمایتمان از نیروی انسانی بالا بوده و در لایه‌های مختلف کار کرده‌ایم.
آخوند زاده از طرح دستیار پژوهش خبر داد و گفت: با مشقت و سختی طرحی در وزارت بهداشت تحت عنوان «دستیار پژوهشگر» ایجاد شد تا فارغ التحصیلان دانشگاه علوم پزشکی که دارای معدل بالا هستند طرح خود را در مراکز تحقیقانی بگذرانند و حقوق خود را هم از وزارت بهداشت بگیرند؛ به نحوی که از این طریق ۸۰ نفر را جذب مراکز تحقیقاتی کرده‌ایم.
وی بر نمودارهای طراحی شده اشاره کرد و اظهار داشت: وزارت بهداشت با حدود یک هفتم اعضای هیات علمی کشور ۳۰ درصد تولید علم کشور را بر عهده دارد. بر این اساس آن چه که ما از نیروی انسانی و توان مالی داریم خروجی بهتری نسبت به دیگر دانشگاه ها می‌دهد.
قائم مقام معاونت پژوهشی و فناوری وزارت بهداشت گفت: از سال ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ شیب تندی در تولید مقالات داشته‌ایم و این موضوع علاوه بر کیفیت در کمیت نیز قابل مشاهده است.
وی افزود: در پنج سال قبل ما تنها ۸ دانشمند برتر یک درصد داشته‌ایم؛ در حالی که اکنون ۵۴ نفر جز دانشمندان یک درصد پر استنادهای کشورند که بیشتر این افراد در حوزه داروسازی هستند. در ابتدای کار دولت دکتر روحانی ما تنها ۲۹۸ فرد داشتیم که اچ ایندکس بالای ۱۵ داشتند.اکنون این تعداد به ۷۱۲ نفر رسیده است و پیش بینی می‌شود در انتهای سال حدود ۹۰۰ نفر شوند.
آخوند زاده یادآور شد: ما در سال ۱۳۹۱ و ۹۲ و دوران کنونی بحران‌های اقتصادی داشته‌ایم که در این شرایط حداکثر افت خدمات پزشکی و دارویی هفت درصد بوده است که نسبت به شرایطی که در آن قرار داریم کمترین لطمه را خورده‌ایم. علت این موفقیت این است که ما در حوزه بهداشت و درمان متکی به افراد دانشگاهی هستیم.
وی خاطر نشان کرد: ما در دانشگاه کار خود را ادامه می‌دهیم و اگر چه به ما فشار می‌آید اما با اتکا به نیروی انسانی و اعتماد به نفس دانشجویان این بحران را می‌گذرانیم.
قائم مقام معاونت پژوهشی و فناوری وزارت بهداشت افزود: بخشی از فعالیت انجمن‌های علمی، پژوهش و تحقیقات است. در جلسه با معاونت فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت اعلام کردیم که از این انجمن‌ها حمایت خواهیم کرد و معاونین پژوهشی دانشگاه‌ها را موظف کرده‌ایم برای حمایت و پشتیبانی پژوهشی انجمن‌های علمی در خدمت شما باشند.
وی گفت: تلاش داریم از منابع مالی پژوهش به انجمن‌های علمی کمک کنیم.
آخوند زاده افزود: مشاهدات من نشان می‌دهد از ۱۰۰ نفر اول کنکور در رشته‌های علوم پزشکی، ۶۰ درصد از ایران می‌روند. این مهاجرت طبیعی نیست و تمام کارهای ما در وزارت بهداشت با طرح‌های دستیار پژوهش و پزشک پژوهشگر برای حفظ این افراد در داخل کشور است.
وی اظهار داشت: کل بودجه پژوهشی علوم پزشکی در ایران سال قبل ۱۲۰ میلیون دلار بوده است. این گرنت ۶۰ محقق معمولی در جهان است.
