آینده خوش بازار آتی زعفران در بورس کالا

از زمانیکه نخستین قرارداد آتی زعفران با سررسید شهریورماه امسال در بورس کالای ایران شروع به کار کرد با موافقان و مخالفانی روبه‌رو شد، قرارداد آتی زعفران تحویل این ماه در حالی راه‌اندازی شد که این سررسید تا تاریخ ۲۰ شهریورماه قابل معامله خواهد بود، قیمت پایه قرارداد آتی، همان قیمت کشف شده در حراج تک قیمتی بود که مبنای حد نوسان قیمت روزانه برای ادامه معاملات در حراج پیوسته قرار داشت، اما بدیهی است عرضه زعفران در بورس کالا و بدون شکل‌گیری زیرساخت‌های لازم زیان بزرگی را به منافع بیش از ۱۶۵ هزار خانواده تولید کننده زعفران به بار خواهد آورد.

عباس ضیایی نیری فعال بازارهای مالی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصادی ایسکانیوز گفت: زعفران محصولی با شرایط خاص و منحصربه فرد است و نباید شرایط عرضه این محصول در بورس کالای کشاورزی را همانند سایر محصولات کشاورزی همچون ذرت و یا گندم و جو تصور کرد و ضروری است در ادامه مسیر اقدامات کارشناسانه و منطقی صورت پذیرد و شرایط مورد نیاز علمی‌تری در عرضه این محصول فراهم شود.

او افزود: کم توجهی به شرایط خاص نگهداری در کنار هزینه نگهداری و حجم بسته عرضه شده از ضعف‌های طرح عرضه زعفران در بورس کالا است و زمان یکی دیگر از عواملی است که با قدرت بیشتر بر کیفیت این محصول اثر گذار خواهد بود، به همین دلیل داد و ستد در مدت کوتاه در بازه زمانی حداکثر یک ماهه را باید برای فرووش این محصول در نظر گرفت در غیر این‌ صورت قیمت این محصول خوش صادراتی افت کرده و ممکن است بدون مشتری مانده و نتواند ان بازخورد مناسب را در سرمایه‌گذاری و هدایت نقدینگی‌ها و کنترل بهینه ان‌ داشته باشد.

ضیایی اظهارداشت: بدون شک این طرح درحالی به اجرا در آمد که به دلیل برخی نقاط ضعف در آن خطر قدرت گرفتن دلال‌ها را برای تولیدکنندگان این محصول با افزایش روبه ‌رو کرده است، تولید زعفران در کشور ما در اغلب مواقع به‌ صورت خرد و در حجم کم صورت می‌پذیرد و لازم است توجه داشته باشیم برای حضور و عرضه قدرتمند یک محصول در بورس کالا باید حجم عرضه در سطح بالا و قابل قبولی باشد.

او گفت: با توجه به تولید اندک زعفران این امکان برای کشاورزان وجود ندارد و مطمئنا با این شرایط فقط حضور دلالانه در بازار افزایش پیدا می‌کند، ضروری است از قبض انبار به‌ عنوان پشتوانه تسهیلات در این طرح مورد استفاده قرار گیرد اما، در حال حاضر تولید بیشتر کشاورزان در حجم‌های نیم کیلو تا ۶ کیلوگرم است و انبار این محصول و دریافت قبض در حقیقت مفهومی ندارد و نتیجه بخش نخواهد بود.

این اقتصاددان تصریح کرد: توجه داشته باشیم پیش از اجرای این طرح نیز بارها عرضه زعفران در بورس کالا توسط فعالان این بازار مطرح شده بود اما، به‌ خاطر خام بودن طرح و نبود زیرساخت‌های علمی و کارشناسی اجرای این طرح بدون نتیجه باقی ماند و امید است با توجه به مباحث مطرح شده این محصول صادرات محور و ارزشمند بتواند جایگاه مناسبی در بورس کالا و به تبع ان رشد سرمایه ‌گذاری در این عرصه را داشته باشد. امروز نیز تالار محصولات کشاورزی بورس کالای ایران میزبان عرضه یک تن سبد زعفران بود و اگر نقاط ضعف این طرح پیش از نمایش قوت و بازدهی این محصول مورد توجه فعالین این عرصه قرار گیرد می‌توان‌ در ادامه مسیر به سوددهی و بازدهی مثبت این محصول بیشتر از حد تصور امید داشت.

او بیان داشت: در کنار مسائل تجارتی هدف بورس کالا از نگاه به این محصول مهم واقعی کردن قیمت آن است که این حرکت هم به نفع تولید کنندگان است و هم به نفع مصرف کنندگان چرا که اگر قیمت زعفران واقعی شود اولین سود و برداشت مالی آن نصیب کشاورزان خواهد شد و تولید کننده نیز ملزم به تولید محصول با کیفیت‌تری خواهد شد و قابل ذکر است اگر مصرف‌کننده کالایی با کیفیت مناسب و همچنین قیمت منطقی دریافت نکند، قطعا محصول روی دست تولیدکنندگان باقی خواهد ماند.

ضیایی نیری اظهارداشت: کشور ما با کیفیت ترین زعفران موجود در دنیا را تولید می‌کند و با تولید بیش از ۸۵ درصد از زعفران کل دنیا بزرگترین تولید کننده این محصول است و ما می‌توانیم با سیاست‌گذاری های خاص از این موقعیت به نحو احسن در رشد و نمو اقتصادی کشور استفاده کنیم، یکی از نواقص اینجاست که الگوی مناسب و علمی در خصوص فرایند زنجیره ارزش طلای سرخ وجود ندارد تا ارزش افزوده محصول زعفران به چرخه اقتصادی برگردد و موجب اشتغال‌زایی مفید در این ‌شرایط خاص اقتصادی شود و تاسف‌بار اینجاست که اعلام کنم اکثر مناطق زعفران‌کار در کشور از نقاط محروم ایران هستند، در حالیکه در اروپا قرص‌هایی از این محصول برای درمان افسردگی تولید و با قیمت بالا عرضه می‌شود اما، ما به عنوان بزرگترین تولید کننده هنوز نتوانسته‌ایم فرایند فراوری و بسته‌بندی را به مناطق تولیدی بازگردانیم، ما باید از خام فروشی این محصول جلوگیری و به سوی برندسازی، بازارسازی حرکت کنیم تا موجب ان شویم زنجیره ارزش زعفران به کشور بازگردد ضمنا باید مساعدت کنبم تا واحدهایی در مناطق تولیدی ایجاد شوند تا به امر فراوری محصول وبسته بندی زعفران گام بردارند و با شکل اقتصادی ویژه‌ای اقدام به صادرات فرآورده‌ها کنند.

این فعال بازارهای مالی گفت: با تمام قوت و ضعف در اجرای این طرح عرضه طلای سرخ در بورس کالا بخشی از ادعاهای کذب را از میان برد و مشخص شد که قیمت‌هایی که صادرکنندگان محصولات را به فروش می رساندند با قیمت‌های کشف شده اختلاف فاحش و چندانی ندارد و در معدود دفعات این موضوع باعث شد حقانیت صادرکنندگان تا حدود زیادی اثبات شود، نکته دیگر آنکه کشاورزان و تولیدکنندگان باید قادر باشند در مکانی مشخص شده مثل بورس کالا و با شفافیت کامل تولیدات خود را عرضه کنند تا زعفران بتواند به واحدها بازگردد و متناسب با نیاز داخلی و همچنین خارجی بسته بندی و عرضه شود، شفافیت قیمت این محصول در بورس کالا منجر به آن خواهد شد تا تولیدکنندگان دد فضایی روشن زعفران تولیدی خود را به واحدها بفروشند و همینطور باعث ایجاد اشتغال و تولید فراورده های مختلف شوند.

ضیایی نیری خاطرنشان کرد: بنابراین بورس کالا باید به شفافیت قیمت بپردازد تا این سو برداشت‌ها ایجاد نشود که تولیدکنندگان محصولات خود را با قیمت‌های غیر حقیقی و کاذب به فروش میرسانند، اگر قیمت زعفران واقعی باشد منافعی نصیب کشاورز میشود وه باعث خواهد شد انگیزه کشاورز برای ماندن در ان منطقه بیشتر شود و به واسطه آن تولید زعفران نیز با افزایش چشمگیری روبه‌رو می‌شود، مهم دیگر انکه در کنار بورس کالا صادرکنندگان نیز بایستی به برند سازی و بازاریابی همچنبن توسعه جهانی این بازار و محصول توجه بیشتری داشته باشند و با رساندن محصول با کیفیت و قیمت مناسب به دست مصرف کننده، دست دلالان و سود جویان همیشه در صحنه را کوتاه کنند، از طرف دیگر نباید همیشه به دنبال افزایش قیمت محصولات باشیم و باید به کشاورزان اموزش‌های لازم و علمی داده شود تا بتوانند میزان بهره‌وری در تولیدات خود را در هر هکتار با افزایش روبه‌رو کنند، بورس کالا با واقعی کردن قیمت زعفران این بستر را فراهم نموده که اگر در کنار شفافیت قیمت‌ها بتوانیم میزان بهره‌وری را نیز افزایش دهیم در ابتدا زعفران بیشتری را در برداشت در اختیار خواهیم‌ داشت که این مسئله باعث خواهد شد تا گردش مالی تولیدکننده بیشتر شود و بسیاری از مشکلات ریشه‌ای کشاورزان در امر تولید و تبدیل آن به منابع مالی نیز مرتفع گردد.

او در پایان گفت: هم اکنون در بسیاری از بازارهای ارزشمند بین‌المللی با برندهای به ‌نام حضور فیزیکی داریم و همین امر منجر شده تا بتوانیم در این حوزه و بخش‌های مرتبط ایجاد اشتغال کنیم، بنابراین زمانیکه نقاط ضعف تولید را برطرف کنیم و با شفافیت ایجاد شده به سوی برندسازی و جایگاه‌یابی ویژه گام مثبت برداریم، قادر خواهیم بود زنجیره ارزش در زعفران را در شکل حقیقی و قابل لمس ترسیم کنیم و خوشبینانه‌تر آنکه از این بازار و اهرم در اختیار به واسطه این محصول بتوانیم در عرصه سیاست نیز در بعضی شرایط اثرگذار باشیم.


انتهای پیام/

کد خبر: 967707

وب گردی

وب گردی