به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری ایسکانیوز؛ «پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران» (ایرانداک) بر پایه گاه‌شمار و همچنین نخستین سند در این زمینه، در یکم مهر ماه سال ۱۳۴۷ با نام فارسی «مرکز اسناد ایران» در برابر نام انگلیسی «Iranian Documentation Center» پایه‌گذاری شد و پیش از نام کنونی، با نام‌ «مرکز مدارک علمی ایران» در سال ۱۳۵۰، «مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران» در سال ۱۳۷۰ و «پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران» در سال ۱۳۸۴ نیز خوانده شد. این پژوهشگاه با نام کوتاه «ایرانداک» شناخته می‌شود.

مأموریت بنیادین ایرانداک؛ پژوهش، مدیریت اطلاعات علم و فناوری، آموزش، همکاری‌های پژوهشی و اطلاع‌رسانی و پشتیبانی از سیاست‌گذاری علم و فناوری است که در سازمانی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری زیر نظر هیئت امنای این پژوهشگاه انجام می‌شود.

پژوهش در ایرانداک را ده‌ها عضو هیئت علمی و پژوهشگر در پژوهشکده‌ها و آزمایشگاه‌های آن به انجام می‌رسانند. دستاورد این کار، انجام صدها طرح پژوهشی است که به شکل گزارش، کتاب، مقاله نشریه، مقاله همایش، سخنرانی، و میزگرد نیز ارائه می‌شوند. پژوهش‌نامه مدیریت و پردازش اطلاعات، تنها نشریه برگزیده ملی در سال ۱۳۹۴ که انتشار آن به سال ۱۳۵۱ بازمی‌گردد، از دیگر دستاوردهای پژوهش در ایرانداک است. برگزاری همایش سالانه مدیران فناوری اطلاعات با ارائه آخرین دستاوردهای فناوری اطلاعات کشور و جایزه ملی فناوری اطلاعات برتر (فاب) از دیگر خدمات پژوهشی ایرانداک به‌شمار می‌رود. بسیاری از خدمات پژوهشی ایرانداک هم از سال ۱۳۵۰ به این سو، به جامعه علمی کشور عرضه می‌شوند.

ایرانداک کار مدیریت اطلاعات علم و فناوری را از سال ۱۳۴۷ شروع کرد و افزون بر اطلاعات جاری، اطلاعات پیش از آن را نیز سازمان داد. دستاوردهای این کار در سامانه‌ها و پایگاه‌های اطلاعات و منابع مرجع ارائه می‌شوند. وبگاه ایرانداک، سال‌هاست که در زمره ۵۰۰ وبگاه برتر جهان برگزیده می‌شود. پایگاه اطلاعات علمی ایران (گنج) نیز با صدها هزار رکورد که بیشترین آنها پایان‌نامه و رساله هستند؛ از بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین پایگاه‌های اطلاعات علمی و فنی کشور با هزاران مراجعه و ده‌ها هزار جست‌وجو در روز است. ایرانداک مرکز ثبت و تنها آرشیو ملی اطلاعات پایان‌نامه‌ها، رساله‌ها، و پیشنهاد آنهاست. آرشیو پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دانش‌آموختگان ایرانی خارج از کشور نیز در ایرانداک است. بیشترین طرح‌های پژوهشی و همچنین گزارش‌های دولتی در ایرانداک ثبت شده‌اند. تولید ارزش افزوده و اطلاعات پشتیبان و همچنین تحلیل اطلاعات، بخشی دیگر از این مأموریت و سامانه‌های پیشینه پژوهش؛ همانندجو؛ دروازه اطلاعات علمی، پژوهشی، و فناورانه ایران؛ اصطلاح‌نامه‌‌های علمی و فنی؛ واژه‌نامه‌ها؛ فهرست‌های مستند نام‌ها؛ راهنمای پژوهش و پژوهشگران؛ شیوه‌نامه ایران؛ و آمار و اطلاعات کتابخانه‌ها نمونه‌هایی از آنها هستند.

ایرانداک نماینده ایران در شبکه اطلاع‎رسانی آسیا و اقیانوسیه (اپین) نیز هست که از سوی برنامه اطلاعات برای همه یونسکو هدایت می‌شود.

سامانه داشبورد پارسای ایرانداک در قسمت رصد خانه پژوهش و فناوری، شامل آمار و اطلاعات پایان نامه های ثبت و دفاع شده است. این آمار و اطلاعات از سال 1369 تا امروز به ثبت رسیده است که البته از سال 86 به بعد سازو کار دقیقتری یافته است.

در سامانه داشبورد پارسا میزان و درصد پایان نامه های تدوین شده در نموداری آورده شده است. همانطور که در تصویر بالا مشاهده می شود 35 درصد پایان نامه ها به علوم انسانی و کمترین آن ها به پایان نامه های حوزه هنر اختصاص دارد.

در نمودار بالا نیز نمودار میله ای پایان نامه ها در گروه های درسی مختلف و همچنین با تقسیم بندی مقاطع تحصیلی مختلف آورده شده است که برای مثال بیشترین پایان نامه مقطع دکترای تخصصی مربوط به گروه علوم پزشکی است که البته از مجموع پایان نامه ها سهم بسیار کمی را برخوردار است.

در این سامانه همچنین می توان این نمودار ها را با تفکیک سال، مقاطع تحصیلی، گروه های درسی و رشته های تحصیلی به طور جداگانه و در قالب نمودار مشاهده نمود.

انتهای پیام/