شیوه های نوین جایگزین شیوه های کلاسیک جنگی شده است/ جنگ های هیبریدی و تغییر اکولوژی

جنگ ها و شیوه های جنگی در دهه های اخیر تحولات گسترده ای را به خود دیده است. این تحولات مطمئنا ناشی از تغییر و تحول در حوزه های علوم و فناوری و همچنین تحولات سیاسی دیپلماتیک کشورهاست. همه این عوامل باعث توجه به این حوزه و توسعه عوامل جدید و روش های نوین تهاجم بر علیه اهداف زیر بنایی جهت آسیب رسانی کشور هدف شده است.

به گزارش خبرنگار علم و فناوری ایسکانیوز، به نظر می رسد جنگ های کلاسیک بین کشورها به تاریخ پیوسته؛ دولت ها نقش قدرت انحصاری جنگ را از دست داده و نقش آفرینان شبه دولتی و بعضا خصوصی جای آنها را گرفته اند- از جنگ سالاران محلی،گروه های چریکی، نهاد های جذب و به کارگیری مزدور در سراسر دنیا گرفته تا شبکه های تروریسم بین المللی- مجموعه ای که جنگ برای آنها به بازار کار دائمی تبدیل شده است.

ورود به عرصه استفاده از سلاح های نوین در جنگ های نوین امروزی را می توان از استفاده سلاح های شیمیایی توسط کشور ها دانست. ارتش انگلیس در سال 1894 در منطقه سباستوپول در جنگ های کرایمه اولین بار گاز تهوع آور گوگرد را به عنوان سلاح شیمیایی استفاده کرد که البته چندان هم موثر نبود. اسید پیکریک در سال های 1902ـ1899 به عنوان سلاح مورد استفاده قرار گرفت ولی اوج کاربرد سلاح های شیمیائی در جنگ جهانی اول طی سال های 1918ـ1914 بود. در این جنگ حدود 100 هزار نفر بر اثر استفاده از سلاح های شیمیایی کشته و یک میلیون و 200 هزار نفر مجروح شدند.

طی جنگ جهانی اول در بعدازظهر 27 آوریل 1915 نیروهای آلمانی گاز سبز رنگی را به طرف نیروهای بلژیکی مستقر در شهر ایپر پرتاب کردند. این حمله که با گاز کلر انجام شده بود منجر به مرگ پنج هزار نفر سرباز بلژیکی و نیروهای متحدین شد. این نیروها در آن زمان هیچگونه ماسک و یا وسایل دفاعی علیه جنگ شیمیایی نداشتند. برای این حمله ارتش آلمان از شش هزار کپسول حاوی گاز استفاده کرده بود.

شروع جنگ های نوین و تمایل کشورها برای رفتن به سوی این نوع از جنگ ها را می توان از جنگ 33 روزه حزب الله حماس علیه رژیم صهیونیستی دانست. بعد از این جنگ بود که کشورها به سمت و سوی استراتژی این نبرد و تشکیلات نیمه نظامی-عقیدتی گرایش پیدا کردند و متوجه شدند این نیرو از مدلی از جنگ های نوین به نام مدل ترکیبی یا مدل هیبریدی استفاده می کنند.

در ایران نیز اصطلاح جنگ های شیمیای و رادیواکتیوی از زمانی مورد توجه قرار گرفت که ارتش عراق جهت سرپوش نهادن بر شکست های خود و تعضیف روحیه رزمندگان ایران و همچنین جلوگیری از پیشروی نیرو های ایران از آن سلاح ها استفاده کرد. از آن پس واحد های مختلفی جهت مقابله با این نوع سلاح ها در یگان های رزم تشکیل شد و آموزش های لازم به رزمندگان داده شد.

جنگ های هیبریدی

جنگ های هیبریدی، این جنگ ها نه همانند جنگ های کلاسیک منظم و نه همانند جنگ های چریکی بی قاعده هستند. اینگونه نبردها مستلزم داشتن یک فرماندهی متمرکز و ساختار کنترل روند نبرد است؛ بنابراین می توان آن را در حد یک نهاد به شمار آورد. جنگ های نظامی هیبریدی از تمامی ترفند های آموزش داده شده در جنگ های کلاسیک بهره می برند و تاکتیک های نظامی و فناوری را با هم ترکیب کرده و در روش های جدید و غیرمنتظره به کار می گیرند.

در سال2015 کنفرانس امنیتی داووس این نوع از جنگ را به عنوان یکی از شیوه های نوین جنگی پذیرفت و آن را جزء جنگ های ترکیبی معرفی کرد و مولفه های مختلفی را به آن اختصاص داد.

نقطه عطف این جنگ ها، جنگ رژیم صهیونیستی با حزب الله لبنان است، زمانی که سید حسن نصرالله اعلام کرد: «مقاومت دیگر قواعد جنگ را رعایت نخواهد کرد و ما این حق را داریم تا در هر زمان، هر مکان و به هر شیوه ای، با دشمن روبرو شویم.» عدم رعایت قواعد جنگ باعث شد الگوی جدیدی در میدان جنگ به نمایش گذاشته شود.

ابزار های جنگ های نوین چیست؟

ابزار های جنگ نوین نسبت به جنگ کلاسیک و سنتی نظامی متفاوت است. کشور مهاجم برای سلطه و در اختیار گرفتن آن کشور ابزارهای متنوعی را استفاده می کنند. از جمله ابزار های این جنگ می توان به جنگ های دیپلماتیک، جنگ هایی در حوزه اقتصاد، حمله های سایبری به پایگاه های اطلاعاتی کشور مورد نظر، نیروهای نامنظم و چریکی، جنگ های اطلاعاتی و تبلیغاتی، حمایت از آشوب های داخلی و جنگ های نظامی پیشرفته با نیروهای ویژه اشاره کرد.

همه این حوزه ها مستلزم یک دگرگونی در بخش های مربوط به خود هستند. در حوزه اطلاعاتی و سایبری باید فناوری های این حوزه از پیشرفت های قابل توجهی برخوردار باشد. در زمینه جنگ های پیشرفته نیز توسعه و گسترش زیردریایی های پیشرفته مجهز به فناوری های هسته ای و هواپیماهای بدون سرنشین و خودرو های تاکتیکی فوق سنگین ضروری است.

اهداف جنگ های نوین و هیبریدی

با توجه به مطالب مختلف در حوزه جنگ های نوین می توان به این اهداف برای این جنگ ها رسید:

-سردرگم و مستاصل کردن کشور هدف

-فرصت طلبی از نقاط ضعف اجتماعی، سیاسی و نظامی

-تضعیف کشور مورد نظر به قبول تغییر سیاست کلان خود

-نفوذ های اطلاعاتی به منظور مختل کردن جریان اطلاعاتی در کشور مورد نظر

-حمله های تبلیغاتی و جنگ روانی علیه نظام سیاسی کشور مورد نظر

-تضعیف قدرت نظامی کشور مورد هدف با ایجاد و گسترش گروه های تروریستی و چریکی برای جمله به آن کشور

از جمله نمونه های جنگ های نوین و هیبریدی کشوری علیه کشور دیگر می توان به جنگ های مختلفی اشاره کرد که آمریکا علیه ایران به راه انداخته است، مانند؛ حمله سایبری به مراکز هسته ای گرفته تا ایجاد گروهک های تروریستی در مرزها و به راه انداختن جنگ های اقتصادی علیه ایران. مورد بعدی جنگ های هیبریدی علیه سوریه و عراق توسط کشورهای غربی به رهبری آمریکا به کمک کشورهای عربی مانند عربستان و گروه تروریستی داعش است.

نمونه بعدی رژیم صهیونیستی است که تلاش فراوانی علیه ایران، سوریه، عراق و حزب الله به راه انداخته است. روسیه نیز در اوکراین از جنگ های هیبریدی استفاده کرد. عملیات روانی از طریق رسانه های نوین و سنتی، جنگ روانی، جنگ کلاسیک، استفاده از نیروهای ویژه در کریمه، بخشی از پازل جنگ های هیبریدی روسیه بود.

انتهای پیام/

منابع

-جنگ های نوین(1384)؛ فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج، شماره29

-قاسمی،فرهاد؛ اسماعیلی فرزین، ایرج(1396). جنگ هیبریدی در سیستم بین المللی پیچیده-آشوبی، فصلنامه مدیریت نظامی

-http://www.bartarinha.ir/fa/news/478137

-https://fa.swo313.com/hybridwarfare

-http://dastvareh.ir/fa/Content

کد خبر: 976753

وب گردی

وب گردی