به گزارش خبرنگار علم و فناوری ایسکانیوز، تغییرات آب و هوایی، گرمایش زمین، آلودگی آب و هوا، آلودگی خاک، کمبود آب و از بین رفتن زیست بوم از جمله بحران های زیست محیطی است که روز به روز گسترش و تاثیر آنها در زندگی انسان و دیگر موجودات کره زمین نمایان است. ایران نیز جزو کشور هایی است که این بحران ها به شدت زیست بوم آن را تهدید می کند، ملموس ترین آن بحران کمبود آب، خشکسالی و بحران ریزگرد‌هایی است که سالیانه بخش بزرگی از کشور را درگیر خود می کند. نهاد‌های مختلفی برای جلوگیری از گسترش بحران‌های محیط زیست درگیر هستند که یکی از آنها رسانه است.
امروزه رسانه و کارکردهایش در جامعه، آن را به مهم‌ترین رکن ارتقای دانش محیط زیستی در جامعه تبدیل کرده است. شکل گیری افکار و فرهنگ درباره مسئله ای خاص از مسیر رسانه عبور می کند. رسانه با دادن اطلاعات درباره محیط زیست رفتار انسان ها را در حفاظت از آن شکل می دهد و القا و نهادینه کردن این اطلاعات، موجب تغییر رفتار و گسترش فرهنگ محیط زیستی جامعه می شود. زمانی که رسانه به موضوعی ورود می کند افکار عمومی را نسبت به آن حساس می کند و بحران های زیست محیطی نیز از این قاعده مستثنی نیستند و از این طریق علاوه بر بالا بردن دانش محیط زیستی مخاطبان خود، فشاری روی مسئولان برای دادن گزارشی از عملکرد خود در این‌باره وارد می کنند. در ایران مهم ترین نقش اطلاع رسانی و فرهنگ سازی روی رسانه ملی و تلویزیون است. برای درک عملکرد این رسانه باید کارهای پژوهشی انجام شود. «بررسی نحوه بازنمایی اخبار محیط زیست در بخش خبری ساعت13 شبکۀ خبر» از جمله این پژوهش هاست که عبدالله علی احمدی به عنوان موضوع پایان نامه خود در دانشگاه صدا و سیما انجام داده است. بدیهی است معرفی اینگونه پژوهش ها در استفاده کردن مسئولان این امر از یافته های علمی آنها موثر است.

بخش خبری مخصوص محیط زیست در خبر تلویزیون نیاز است
با توجه به بررسی کنداکتور سیما و شبکۀ خبر از سوی پژوهشگر، نبود بخش خبری ویژه محیط زیست به عنوان حوزه ای حساس و مهم در کنار حوزه های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی قابل توجه است. این در حالی است که، مسائل محیط زیست به‌گونه ای گسترده‌اند که علاوه بر تحت تاثیر قرار دادن حوزه های مختلف در سطح محلی و منطقه ای، در سطح جهانی نیز چالش هایی (گازهای گلخانه ای، فرسایش خاک و آلودگی هوا) برای کشورها پدیده آورده اند. وجود یک رسانۀ کنشگر با وظیفه مطالبه‌گری در حوزۀ محیط زیست کشور و نه صرفاً پیام رسان برای تک گویی های رسانه ای مدیران مسئول احساس می شود.
همچنین نبود خبرنگاران تلویزیونی متخصص در حوزۀ محیط زیست، سبب شده است که بیشتر گزارش های منتشر شده از مسائل این حوزه، فقط به ارزش های خبری مانند: تازگی و شهرت تمرکز داشته باشد. که این امر سبب پایین آمدن کیفیت گزارش های زیست محیطی به لحاظ محتوا (شامل داشتن پیام ، بیان اطلاعات علمی به زبان ساده و آموزش فرهنگ زیست محیطی) خواهد شد.
روزنامه نگاری محیط زیست در کشور با چالش روبه‌رو است
با وجود همۀ دغدغه‌ها و کمبود ها (نبود بخش خبری ویژه محیط زیست و خبرنگاران متخصص) در حوزۀ رسانه ای محیط زیست کشور، چالش مهم پیش روی اخبار این حوزه، تهیه و تنظیم آن (خبر زیست محیطی) با معیارهای حرفه ای روزنامه نگاری محیط زیست است. در واقع اطلاع رسانی صرف درباره موضوعات محیط زیستی جای خود را به تحلیل دقیق و موشکافانه باید بدهد. به این صورت که خبرنگاران و گزارشگران دیگر نمی توانند برای تنظیم گزارش های خود به ادبیات روزنامه نگاری عمومی بسنده کنند و ملاک انتشار اخبار این حوزه را بر ارزش های خبری چون تازگی رویداد بگذارند. بلکه با کمک ادبیات روزنامه نگاری محیط زیست جهت غنا بخشیدن به محتوای اخبار زیست محیطی تلاش کنند.
پیشنهاد به رسانه ملی
این پژوهشگر در انتهای پژوهش خود پیشنهاد‌هایی در این زمینه ارائه داده است، از جمله:
- پخش گزارش های زیست محیطی با رویکر مسئولیت اجتماعی و فرهنگ سازی در زمینه مسائل آبی در مناطقی که با مشکلات و چالش های آبی بیشتری روبه‌رو هستند، مانند: سیستان و بلوچستان، جنوب کرمان، هرمزگان و سایر نقاط کشور.
- داشتن رویکر فرآیند مداری و پیش بینی گرایی در ارائه اخبار محیط زیستی توسط رسانه ملی.
- استفاده از دانسته های آکادمیک و تجربی فعالان حوزه محیط زیست، استادان ارتباطات و روزنامه نگاران محیط زیست در قالب برگزاری کارگاه خبرنگاری محیط زیست و نشست های علمی هم در سازمان و هم در دانشگاه صدا و سیما.
- ایجاد یک سرویس خبری محیط زیست در کنداکتور بخش خبری.

انتهای پیام/