به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری ایسکانیوز، امروزه برای حفظ و نگهداری درختان و جلوگیری از قطع آنها به خاطر برخی نشانه‌های شبه بیماری و پوسیدگی داخلی دستگاهی به نام «توموگرافی» توسط یک شرکت دانش‌بنیان ساخته شد. به عبارتی این دستگاه توسط گروه «آزمون غیرمخرب دارکوب» و از شرکت دانش بنیان آزمونگران غیرمخرب دارکوب وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج است.
مهران روح نیا، استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج و مدیرعامل شرکت دانش بنیان آزمونگران غیر مخرب دارکوب در گفت‌وگو با خبرنگار گروه علم و فناوری ایسکانیوز، از ساخت دستگاه توموگرافی توسط یک شرکت دانش‌بنیان خبر داد و گفت: در توموگرافی درختان سرپا اعم از درختان پارک‌های جنگلی، جنگل‌داری شهری و... آزمون‌های غیرمخرب «NDT» مقاومت مکانیکی پایه‌های سالم و آسیب دیده در برابر باد و برف تعیین می‌شود که دستگاه: « توموگراف » ساخت آمریکا و اروپا با بِرَندهای مختلف موجود بوده که عمدتاً دارای حجم بزرگی است که برای حمل آن به چند نفر نیاز است؛ ولی ساخت این دستگاه توموگراف که نوعی مهندسی معکوس است علاوه بر حمل آسان در حد یک کیف دستی، دارای اندازه‌گیری و محاسبات بسیار دقیقی است و عقیده ما این است که ما نیز می‌بایست همپای دیگر کشورها در حوزه علم و تکنولوژی حرکت کرده و حتی از آنها جلوتر نیز باشیم.
دستگاه توموگرافی برای سی تی اسکن درخت سرپا کاربرد دارد. با توجه به اینکه اکثر درختان به دلیل تهی شدن با هر بادی از جا کنده می‌شوند؛ بنابراین با این دستگاه توموگراف می‌توان درختان را چه در پارک‌ها یا سطح شهرها بدون ایجاد هرگونه اثر تخریبی، معاینه دقیق کرده و برای آنها شناسنامه سلامت صادر کنیم و حتی می‌توان جلوی گسترش بسیاری از بیماری‌ها را روی درختان دیگر نیز گرفت.
روح‌نیا ادامه داد: با نصب سنسورهای حساس روی تنه درختان در فواصل معین و سپس با حداقل چهار ضربه متوسط به درخت، امواج آگوستیکی ناشی از این ضربات به دستگاه توموگراف منتقل می‌شود و در آنجا این امواج با استفاده از نرم‌افزاری که از قبل برای دستگاه تعریف شده است اطلاعات، تجزیه و تحلیل و گراف تشکیل شده در عرض چند ثانیه به صورت بلوتوث به موبایل هوشمند منتقل شده و قابل مشاهده است.
همچنین تصاویر به دست آمده از این دستگاه به صورت رنگ‌های مختلف است که هر رنگ بیانگر وضعیت داخلی درخت از پوسیدگی تا سلامت و دیگر اطلاعات مشابه را نشان می‌دهد و بدین طریق می‌توان تحلیل کرد که یک درخت با چه میزان بارش برف و یا سرعت وزش باد و در چه جهتی به روی زمین خواهد افتاد.
وجود تکنولوژی‌های بومی شده کمک زیادی به قطع وابستگی‌ها خواهد کرد، تشخیص درختان معیوب از سالم و حفظ درختان سرپا و جلوگیری از قطع آنها، شناسایی پایه‌های خطرساز و توخالی برای کاهش تردد در حواشی آنها و خدمات شناسایی درختان پرخطر در تفرجگاه‌های جنگلی و جنگل‌داری شهری، امکان ارائه پیشنهاد پیشگیری، درمان یا مقاوم سازی برای حفظ ذخائر درختان سرپا حتی خطرساز از اهداف اصلی این پروژه است.
مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان تصریح کرد: هم اکنون از دستگاه توموگرافی درخت سرپا شهرداری‌ها استقبال گسترده‌ای کرده‌اند به طوری از دستگاه در شهرداری کرج استفاده می‌شود و در همین رابطه در شرف قرارداد با شهرداری تهران و سازمان‌های بوستان سبز شهری تهران هستیم؛ همچنین تجهیزات ما به صورت موردی در شهرهای مختلف از جمله ساری، آمل، مشهد و قزوین مورد استفاده قرار گرفته است به خصوص در امکان متبرکه و امامزاده‌ها قرار است از این دستگاه استفاده شود.
این استاد دانشگاه، هزینه دستگاه توموگرافی را براساس هزینه ساخت و حق مالکیت فکری به قیمت 60 میلیون تومان عنوان کرد و افزود: این دستگاه دارای سطح حمایتی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری است به طوری که 20 درصد از طرف معاونت علمی به صورت یارانه بوده و 15 درصد نیز در حین زمان برگزاری نمایشگاه‌ها برای خریداران تخفیف داده می‌شود. می‌توان گفت مجموع تخفیفات نمایشگاهی حدود 40 درصد است؛ همچنین اگر مشتریان ارگان‌ها و سازمان‌های غیردولتی می‌توانند از لیزینگ معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری استفاده کنند. همچنین درصد هزینه را به صورت اقساط با پرداخت 6ماهه با سود 8تا10 درصد دریافت کنند.
گفتنی است؛ این دستگاه با استفاده از هشت عدد سنسور پیزو الکتریک و ارسال صوت در تنه درخت و با اندازه گیری سرعت صوت در مسیرهای مختلف و به کمک الگوریتم‌های ریاضی، تصویری از مقطع درخت با پوسیدگی‌های احتمالی تولید می‌کند که برای آنالیز وضعیت درخت و احتمال سقوط آن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
همچنین از این محصول می‌توان در ارزیابی درخت سرپا و بررسی میزان خطر سقوط آن استفاده کرده و در صورت لزوم با تدابیری نسبت به حمایت از درخت و جلوگیری از سقوط آن اقدام کرد.
انتهای پیام/