به گزارش گروه علم و فناوری ایسکانیوز، علی صادقی نایینی سرپرست معاونت توسعه کاربرد و خدمات فضایی ایران، با اشاره به این که فناوری فضایی در 4 بخش، ماهواره های مخابراتی، ناوبری، سنجش از دور و نجوم و اکتشافات فضایی شناخته می شوند، گفت: نجوم و اکتشافات فضایی از قدیمی ترین بخش حوزه فضایی است که دانشمندان ایرانی بر اساس حرکت ستارگان از 3 هزار و 200 سال قبل توانسته بودند به تقویم شمسی دست پیدا کنند.
وی با اشاره به اینکه ماهواره های مخابراتی وظیفه انتقال داده و ارسال و پخش تلویزیونی را بر عهده دارند، افزود: هم اکنون در حدود 15 هزار ترمینال ماهواره ای VSAT (برای انتقال داده از طریق ماهواره) در کشور وجود دارد که کاربران عمده این شبکه، بانک ها (شبکه شتاب)، شبکه سوخت و شبکه ارتباطات روستایی است.
صادقی نایینی بخش مهمی از ارتباطات ماهواره ای در کشور را مربوط به روستاها عنوان کرد و گفت: در برخی از روستاهای کشور که در مناطق دوردست هستند و آنتن های تلفن همراه امکان سرویس دهی ندارند، از شبکه ارتباطات ماهواره ای استفاده می شود که تقریبا 1500 روستا (با جمعیت حداقل 10 خانوار در هر روستا) را شامل می شود.
وی شبکه سوخت (پمپ بنزین های کشور) را از دیگر کاربران مهم ارتباطات ماهواره ای در کشور عنوان کرد و افزود: ارتباطات سکوهای نفتی داخل خلیج فارس و ایستگاه های لرزه نگاری به وسیله ارتباطات ماهواره ای تامین می شود و به همین منظور سازمان فضایی ایران از سال90، با در اختیار قرار گرفتن ماهواره مخابراتی ایران ست 21 تلاش کرد تا بخشی از نیازهای مهم کشور در حوزه مخابرات ماهواره ای را تامین کند و در حال حاضر از طریق این ماهواره بیش از 30 درصد ارتباطات ماهواره ای کشور پوشش داده می شود.
سرپرست معاونت توسعه کاربرد و خدمات فضایی سازمان فضایی درباره ماهواره های سنجشی و کاربردهای آن نیز با اشاره به اینکه این ماهواره ها وظیفه تصویر برداری از سطح زمین را بر عهده دارند، گفت: در آذرماه سال 95 مرکز پایش ماهواره ای در مرکز فضایی ماهدشت راه اندازی شد و با ایجاد این مرکز به صورت مستمر داده ها و اطلاعات دریافتی مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد و این داده ها به سازمان ها و نهادهای مربوطه ارائه می شود.
وی سازمان مدیریت بحران کشور را یکی از سازمان هایی عنوان کرد که محصولات ارزش افزوده تولیدی توسط سازمان فضایی ایران در اختیار آنان قرار می گیرد و در ادامه افزود: سازمان مدیریت بحران نیز این اطلاعات را به مراکز استانی در کل کشور ارسال می کند و با توجه به اینکه ایران از نظر ریسک بلایای طبیعی در رتبه یازدهم در دنیا قرار دارد، اطلاعات ارائه شده در این حوزه بسیار اهمیت دارد.
صادقی نایینی به پایش پدیده خشکسالی و گرد و غبار به عنوان یکی دیگر از اقدامات انجام شده در مرکز ماهدشت اشاره کرد و گفت: این پدیده ها به صورت روزانه پایش می شوند و از مجموع داده های تحلیل شده در سال 96، بیش از 50 مورد وقوع گرد و غبار در کشور داشتیم و این آمار تا 15 دی ماه سال جاری نیز به بیش از 30 مورد رسیده است که در سال جاری بیشتر این گرد و غبار مربوط به جنوب شرقی کشور بوده است.
وی درباره ساخت ماهواره های سنجش از دور نیز گفت: زنجیره فرایند ساخت ماهواره سنجشی شامل، طراحی، ساخت، پرتاب، کنترل و دریافت تصاویر ماهواره ای و در نهایت پردازش و توسعه کاربرد آن به طور کامل به صورت بومی در کشور انجام می شود و اهمیت این موضوع زمانی است که بدانیم هیچ کشوری در این حوزه به ما کمک نکرده و این دانش کاملا بومی است.
سرپرست معاونت توسعه کاربرد و خدمات فضایی ایران به ساخت ماهواره دوستی دانشگاه شریف و پیام امیرکبیر و ظفر دانشگاه علم و صنعت اشاره کرد و گفت: دوربین های اپتیک ماهواره دوستی شریف بسیار قوی و با وضوح بالا است که قدرت تشخیص مکانی حدود 20 متر را دارد.
وی افزود: با ساخت این ماهواره ها در دانشگاه ها زیرساخت خوبی در این حوزه در این مراکز ایجاد شده است و ظرفیت آزمایشگاهی خوبی برای تربیت نیروی توانمند در این حوزه شکل گرفته است.
صادقی نایینی به انجام تست ماهواره پیام امیر کبیر و ایستگاه های زمینی آن در چند روز گذشته اشاره کرد و گفت: این ماهواره برای سومین مرحله تست های خود به پژوهشگاه فضایی منتقل و تست های سیستمی این ماهواره در چندین نوبت انجام شد و تاکنون نیز مشکلی ایجاد نشده است و تا چند روز آینده این مرحله از تست ماهواره نیز به اتمام می رسد، البته آزمایش ماهواره ها در چندین نوبت تکرار می شود.
وی از قرار گرفتن ماهواره های بومی سنجشی در کنار ماهواره های غیر بومی به عنوان ظرفیت جدید یاد کرد و افزود: با این کار امکان توسعه و بهبود سامانه های خود را به دست می آوریم، به طور مثال ما در مورد آتش سوزی هورالعظیم اطلاعات را هر 5 روز یکبار از طریق ماهواره های ناسا و آژانس فضایی اروپا دریافت و تحلیل می کردیم، در صورتی که با در مدار قرار گرفتن ماهواره های بومی مانند پیام و ظفر شاهد بهبود نتایج حاصل از سامانه های کاربردی خواهیم بود، مثل کاهش بازه زمانی در موضوعات مرتبط با پایش بلایای طبیعی در کشور.
سرپرست معاونت کاربرد و خدمات فضایی ، درباره برنامه های آینده سازمان فضایی ایران در حوزه ماهواره های سنجشی نیز افزود: در این بخش، نسلی از ماهواره ها با عنوان ماهواره های سنجش از دور پارس طراحی شده است که در کنار ایستگاه های زمینی و مراکز پردازش و نیز سامانه های کاربردی تشکیل زیست بوم «پارس» را می دهند و در این زیست بوم بالغ بر 26 سامانه کاربردی از پایش حوادث غیر مترقبه تا حوزه کشاورزی و منابع طبیعی دیده شده است.
وی، با بیان اینکه در گام های توسعه ای سازمان فضایی ورود بخش خصوصی از اولویت های سازمان فضایی است، افزود: در زیست بوم پارس ساخت ماهواره های پارس 1 تا 5 تا افق 1404 برنامه ریزی شده است که ماهواره پارس 1 یا «سها» در پژوهشگاه فضایی پیشرفت مناسبی داشته و در حال ورود به پروژه پارس 2 هستیم.
صادقی نایینی، با اشاره به ساخت ماهواره مخابراتی به عنوان بخش دیگر از برنامه های سازمان فضایی ایران، افزود: ساخت ماهواره های ناهید 1 و 2 به عنوان گام هایی برای رسیدن به ماهواره «ایران ست1» طراحی شده است که پیشرفت خوبی نیز در این حوزه داشته ایم.
وی، تدوین پروانه اپراتوری ماهواره مخابراتی و مجوز اپراتوری ماهواره های سنجش از دور را از دیگر فعالیت های سال جاری در سازمان فضایی ایران به منظور ایجاد ظرفیت قانونی ورود بخش خصوصی به اپراتوری ماهواره اعلام کرد.
انتهای پیام/
