خون پرونده «جمال خاشقجی» و کشتار سیستماتیک کودکان یمنی خشک نشده بود که این بار ذبح کودک شش ساله شیعی سعودی «زکریا الجابر» بخش دیگری از ماهیت مخاطره‌آمیز و وجهه غیرانسانی و قرون وسطایی سیستم وهابی داعشی حاکم بر ریاض را نشان داد. پرونده این کودک که تنها به اتهام شیعه بودن به قتل رسیده است با سکوت معنی‌دار نهادهای قضایی و امنیتی عربستان و همچنین رسانه‌ها و نهادهای حقوق بشری بین المللی روبرو شده است و همین مساله سوال های متعددی را در رابطه با این جنایت ایجاد می کند. چرا ایدئولوژی حاکم بر آل سعودی این چنین عمل می کند؟ چرا این قرائت رادیکال برای حذف سایر خوانش های اسلامی حتی به کودکان شش ساله نیز رحم نمی کند؟ و این که عربستان به طور کلان در قبال شیعیان این کشور چه سیاستی را در پیش گرفته است؟ دلیل سکوت رسانه های غربی چیست؟ و چگونه می توان به مقابله با این سیاست ها پرداخت؟ آیا امکان دارد در این فضای سانسور سعودی ها بخش های مختلف جنایت علیه زکریا را برملا کرد؟ برای پاسخ دادن به این پرسش ها و تشریح چندین موضوع دیگر خبرنگار بین الملل ایسکانیوز با «سید حسن هانی زاده» کارشناس مسائل بین الملل گفت و گو کرده است که در ادامه خواهید خواند.

* در روزهای گذشته خبر دردناک قتل کودک شش ساله شیعی سعودی بخش دیگری از ماشین جنایت سعودی ها را به نمایش گذاشت، جنایتی که ابعاد خطرناک و غیرانسانی تفکر و ایدئولوژی حاکم بر عربستان را نشان می دهد، این جنایت هولناک چرا و چگونه رخ داده است؟
قتل دردناک کودک شیعی شش ساله زکریا الجابر نشان می دهد که تفکرات داعشی همچنان در جامعه بسته، مرتجع، غیردمکراتیک و به شدت تهاجمی عربستان وجود دارد. این حادثه در حالی رخ داد که کودک شش ساله همراه مادر شیعی خود برای زیارت قبر پیامبر اکرم عازم مدینه بودند و هنگام مشاهده مرقد مطهر پیامبر و مسجد النبی در مدینه صلوات فرستادند و یک وهابی جنایتکار با عمل به اینکه این کودک شیعی است با یک ابزار شیشه ای این کودک را درجلو چشمان مادرش سرمی‌برد. در حالی که مادر کودک نیز از مردم تقاضای کمک می کند؛ اما هیچ کسی کمکی به این مادر و کودک مظلوم نمی کند. مشخص است که این وهابی تندرو با شنیدن صلوات مادر شیعی و درک این مساله که این مادر و کودک شیعی هستند اقدام به این کار کرده و این خود نشانگر این موضوع است که ایدئولوژی حاکم بر عربستان هیچ گونه قرائت و خوانش دیگری از اسلام به ویژه تشیع را هیچ که قبول ندارد بلکه به شدت و در قالب بسیار تهاجمی و وحشیانه نیز با آن برخورد می کند. متاسفانه تاکنون به علت سکوت نهادهای رسمی قضائی و امنیتی عربستان در قبال این مساله، همچنین سانسور شدید خبری در این جامعه و سکوت نهادها و رسانه های جهانی ابعاد دیگر این ماجرا و انگیزه این جنایتکار اعلام نشده است. جامعه عربستان به واسطه حاکمیت بسته و غیردمکراتیک آل سعود در یک وضعیت بسیار بسته رسانه ای و اطلاع رسانی قرار دارد و زمانی که موضوع شیعیان این کشور مطرح باشد این مساله بسیار شدیدتر و امنیتی‌تر می‌شود.

* به سکوت همزمان رسانه‌ها و نهادهای حقوق بشری جهانی با سکوت معنی دار نهادهای عربستانی در قبال این حادثه اشاره کردید! چرا در این جنایت شاهد یک سکوت معنی دار هستیم؟ آیا ارتباطی در میان سکوت نهادهای سعودی و بی توجهی رسانه های جهانی را وجود دارد؟
سیاست عربستان در قبال شیعیان این کشور بسیار غیرانسانی است و در طی دهه های گذشته شیعیان در این کشور متحمل شدیدترین جنایت ها و سیاست های رادیکال بوده اند. در عرصه خبری و رسانه ای نیز سیاست دولت عربستان مبتنی بر این رویه است که شیعیان این کشور هیچ گاه به عنصری حیاتی در سیاست این کشور تبدیل نشوند و هر موضوعی هم که به رسانه ای کردن شیعیان و مسائل آنان کمک کند را در نطفه خفه می کنند و آن را سانسور می سازند؛ یعنی براساس یک راهبرد کلان عربستان یک حصار رسانه ای و بایکوت خبری را در قبال جامعه شیعی این کشور اجرا می کند. ما در مسائل مختلف دیگری نیز شاهد این راهبرد بوده ایم. برای نمونه در ماجرای اعدام «شیخ النمر» نیز سعودی ها از همین رویه استفاده کردند؛ بنابراین در این قضیه نیز تفکر داعش وهابی حاکم بر ریاض برای سرپوش گذاشتن به این جنایت، عادی بودن آن و یا مرتبط کردن آن به مسائل روانی، شخصیتی و خانوادگی تلاش می کند و درصدد است اصل و متن قضیه را با این گونه مسائل به حاشیه ببرد. از طرفی دیگر عربستان همواره از دلارهای بادآورده نفتی خود برای ایحاد تصویری بهتر از خود در رسانه های جهانی استفاده می کند و از سیاست پرداخت رشوه به این رسانه ها و نهادی بین المللی استفاده می کند. این بار نیز پرداخت رشوه به این رسانه و نهادها در دستور کار قرار گرفته است و با گذشت چندین روز از این جنایت همچنان شاهد سکوت رسانه های بین المللی در قبال این مساله هستیم. به عبارت دیگر شاهد نوعی از همراهی و همکاری غرب و رسانه ها ونهادهای این منطقه با عربستان سعودی هستیم. همین مساله در ماه های گذشته و با قتل روزنامه‌نگار منتقد سعودی یعنی جمال خاشقجی نیز تکرار شده بود.

* آیا امکان دارد بیشتر به موضوع تبعیض علیه شیعیان عربستان اشاره کنید؟ یعنی سیاست کلان سعودی را در قبال شیعیان بیشتر تشریح سازید؟ آل سعود با تفکر وهابی داعشی خود چگونه و از چه ابزارهایی برای سرکوب شیعیان عربستان استفاده می کند؟
در ابتدا باید به این نکته اشاره کرد که جنایت علیه زکریا خردسال اولین و آخرین جنایت عربستان علیه شیعیان این کشور نبوده و نیست. سیاست علیه شیعیان در عربستان را باید در دو قالب اصلی مورد توجه قرار داد. یکی در قالب سیاست نرم افزاری و معنایی قرار دارد. یعنی در این بخش تفکر وهابی حاکم بر عربستان با ایجاد یک دیدگاه منفی در قبال کلیه مسلمانان غیر وهابی به ویژه شیعیان جامعه وهابی را برای حمله و در پیش گرفتن سیاست های رادیکال و غیر انسانی تشویق می کند. این سیاست نرم و نرم افزاری با سیاست های سخت افزاری و مادی دولت ریاض تکمیل می شود. اکنون 5 میلیون شیعه در منطقه «الشرقیه» عربستان سال هاست در محاصره قرار دارند. یعنی دولت عربستان مانع از خروج شیعیان مستقر در مناطق «القومیه»، «القطیف»، «الاحصاء» و «الازهران» و حتی در اطراف شهر مدینه منوره می شود. علاوه براین بخش بزرگی از منابع نفتی عربستان در شرق این کشور و در مناطق شیعه نشین قرار دارد درحالی که عربستان با برداشت حداکثری نفت از این مناطق، درآمدهای حاصله از این استخراج را به سایر شهرهای عربستان در مرکز منتقل می کند و یک رابطه مرکز و پیرامون شدید را علیه شیعیان دنبال می کند و شیعیان از این درآمدهای نفتی هیچ گونه استفاده ای نخواهند کرد و مناطق شیعی این کشور جزو عدم توسعه‌یافته‌ترین مناطق عربستان محسوب می شوند.

* عربستان در سال‌های گذشته کارنامه بسیار تاریکی در زمینه برخورد با دگراندیشان، کشورهای منطقه و اقلیت های این کشور داشته است ماشین کشتار سعودی تا کجا پیش خواهد رفت؟ باتوجه به این که پرونده کشتار های سعودی در یمن، سوریه و همچنین موضوعاتی همچون جمال خاشقجی تاکنون به نتایجی دست نیافته است.
عربستان و تفکر وهابی داعش حاکم بر این کشور در طول دهه های گذشته همواره عامل جنایت، سرکوب و نابودی بوده است در یک دهه گذشته و به ویژه با روی کارآمدن ملک سلمان این رژیم و ماهیت تهاجمی آن بیشتر رادیکالیزه شد. عربستان سعودی از سال 2015 به طور مستقیم در یمن دخالت کرده است و عامل کشتار هزارن نفر از مردم این کشور و به ویژه کودکان بوده است. همچنین کارنامه این رژیم در سوریه و عراق نیز لزومی به تشریح ندارد. در اواخر سال 2018 نیز بخش دیگری از ماهیت این رژیم با کشتار هولناک جمال خاشقجی خود را نشان داد. نوع کشتار خاشقجی و سکوت جهانی در قبال این مساله این رژیم و تفکر حاکم بر آن را برای انجام جنایت های جدید تشویق می کند. به رغم اینکه تفکرات داعش، جبهه النصره، جیش الاسلام، فیلق الرحمن و القاعده برگرفته از تعالیم وهابیت است و تفکر وهابی منشا و سرچشمه تمامی این تفکرات مخوف و قرون وسطی است اما جهان غرب با سکوت در مقابل گسترش تفکر وهابی داعشی به عامل اصلی ترویج این ایدئولوژی تبدیل شده است. اما در آینده نزدیک جهان غرب با این پدیده وهابی داعشی به صورت جدی مواجه می شود و خود به یکی از قربانیان آن تبدیل می شود. آنچنان که گسترش تفکر القاعده در افغانستان توسط غرب در پایان و در 11 سپتامبر گریبان گیر جامعه آمریکا شد این بار نیز تفکر وهابی داعشی ضربه بزرگی به جهان غرب وارد می کند؛ زیرا آنان خود به جاده صاف کن جنایت سعودی ها تبدیل شده‌اند.

* در حالی که غرب در مقابل جنایت های تفکر وهابی داعش سکوت کرده است وظیفه رسانه های منطقه ای و جهانی و سایر کشورها برای مقابله با تفکرات دولت عربستان و برملاسازی جنایت های این رژیم به ویژه در پرونده زکریا چه خواهد بود؟ به عبارتی دیگر چگونه می توان ضمن برملاکردن ابعاد مختلف جنایت زکریا، سعودی ها و تفکر داعشی وهابی را تحت فشار قرار داد؟
باید برای این مساله یک برنامه چندوجهی و چند بعدی در نظر گرفت. از یک طرف باتوجه به وجود رسانه های گسترده در حوزه جهان تشیع نباید به سادگی از این جنایت عبور کرد. به عبارتی دیگر باید رسانه های جهان تشیع تاجایی که امکان دارد برای روشن سازی این مساله تلاش کنند و از نهادهای بین المللی درخواست کنند تا عامل این جنایت در برابر انظار و افکار عمومی محاکمه شود. همچنین این رسانه ها با همکاری با برخی از رسانه های بین المللی که تحت تاثیر فشار و القائات و رشوهای سعودی ها نیستند دریچه دیگری برای فشار بر عربستان ایجاد کنند. همچنین این نکته را نیز نباید از نظر دور داشت که بخش بزرگی از کشورهای مسلمان به ویژه در جهان عرب و همچنین منطقه خاورمیانه از سیاست های عربستان و تفکر وهابی داعشی این کشور استقبال نمی کنند، بنابراین باید از این ظرفیت نیز استفاده شود. در همین ارتباط باید برخی از کشورها نیز تاجایی که امکان دارد همچون پرونده جمال خاشقجی برای تحت فشار قرار دادن عربستان استفاده کنند. به باور من فشارهای رسانه ای رسانه‌های جهان تشیع، همکاری با برخی از نهادهای بین المللی و کشورهای منطقه ای می تواند عربستان را در این پرونده جدید تحت فشار قرار دهد اگرچه این فشارها نخواهد توانست ابعاد غیرانسانی تفکر حاکم بر ریاض و ایدئولوژی رسمی این کشور را تغییر دهد.