تأملی بر کارکرد علمی دانشگاه‌ها در نظام آموزش عالی ایران

بر‌اساس سطح پیشرفت و نیازهای دانشگاه کارکردهای متفاوتی وجود دارد؛ اما تولید، آموزش و نشر دانش و علم سه کارکرد اصلی و علمی دانشگاه ها در سیستم آموزش عالی ایران است.

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز؛ فعالیت نهاد آموزشی و دانشگاهی در یک جامعـه، نویـد‌بخـش تحـولی ژرف در گسترش علم، دانش و پژوهش در هر جامعه در جهت توسعه یافتگی و توسعه رو به گسترش است.

در تعریف دانشگاه می توان گفت، این نهاد علمی در تمامی حوزه ها اعم از علم، فرهنگ، سیاست، صنعت و... کارشناس و نیروی کارآمد تربیت می کند و از سوی دیگر با ارائه نتایج کارهای پژوهشی که توسط محققان دانشگاهی صورت گرفته، نیاز بخش های گوناگون کشور را مرتفع می سازد.

همچنین دانشگاه محیطی برای رشد اندیشه، خلاقیت و استعداد دانشجویان به منظور پاسخگویی و گام برداشتن در راه توسعه است.

تبیین اهمیت دانشگاه توسط رهبران انقلاب اسلامی

از همان ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی امام راحل دانشگاه را مبدأ همه تحولات و مقدرات یک کشور و منشاء اصلاح یا تباه یک کشور معرفی کرد و لذا متذکر شدند که «ما باید دانشگاه اسلامی داشته باشیم».

در ادامه و با گذشت عمر انقلاب، مقام معظم رهبری نیز بارها بر اهمیت دانشگاه و قشر نخبگان در جامعه تاکید کردند؛ ایشان می فرمایند: هیچ تردیدی نیست که دانشگاه موتور پیشرفت کشور است. اگـر ملتـی عـزت مـی خواهـد، اگر استقلال می‌خواهد، اگر اقتدار می‌خواهد، اگر ثروت می‌خواهد، باید دانشـگاه خـود را تقویت کند (مقام معظم رهبری، 1389 .(

سیستم آموزش عالی یک اکوسیستم پویا

از دید دیگر؛ نظام آموزش عالی کشور به عنوان یک نظام پویا و هدفمند با چالش های جدیدی روبه‌رو است و باید بتواند همانند یک اکوسیستم زنده خود را با مسائل و نیازهای روز کشور هماهنگ و سازگار کند.

لذا گزارش حاضر، به بررسی کارکردهای علمی دانشگاه در نظام آموزش عالی ایران می پردازد.

تولید دانش، آموزش دانش و نشر دانش کارکردهای دانشگاه

به سخن دیگر؛ مراکز آموزش عالی و دانشگاه ها بر اساس سطح پیشرفت و نیازهای جامعه کارکردهای متفاوتی می توانند داشته باشند؛ اما سه کارکرد عمومی و کلی دانشگاه تولید دانش، آموزش دانش و اشاعه و نشر دانش تعریف شده است.

پژوهش‌محوری دانشگاه پیش‌شرط کارکرد تولید دانش

حرکت دانشگاه‌ها در جهت پژوهش‌محوری فعالیت‌ها، پیش‌شرط پیشرفت و موفقیت علمی آموزشی و نهایتا کشور در جهت کارکرد تولید دانش و علم است.

دور از ذهن نیست که واکاوی موانع پژوهشی از طریق نخبگان علمی که بیش از هر قشر دیگری با پژوهش و تحقیق در ارتباط هستند، بسیار پرفایده است. در این خصوص اسـتادان و دانشـجویان، اصـلی تـرین گروهی هستند که می توانند توانایی و تجربه و ذکاوت خود را در خدمت رفع موانع تحقیـق و پژوهش به کار گیرند.

اعتماد و توجه به دانش بومی شاخصه بهبود کارکرد آموزش

کارکرد دیگر دانشگاه ها، مبحث آموزش دانش است که یکی از مولفه ها و شاخص های اصلی و اثرگذار در بهبود سطح کارکرد آموزش توجه به منابع داخلی نظیر علم استادان، کتاب های تالیفی به جای متون ترجمه شده، دانش بومی، مشورت با مشاوران داخلی، تمرکز بر مشکلات کشور و ارائه راهکار برای حل مشکلات و... است، همچنین اعتماد به استعدادهای جوانان کشور است.

اشاعه علم و دانش لازمه پیشرفت در عصر ارتباطات

کارکرد سوم دانشگاه در خصوص اشاعه و انتشار دانش با ابزار های مختلف در میان جامعه و به خصوص مخاطبین هدف و خاص است.

در انتها

در پایان گزارش می توان نگاشت؛ بی شک آماده سازی نیروی کارآمد و موثر برای کشور، نظام هماهنگ آموزشی و پرورشی را به عنوان زیرساخت لازم دارد.

و نظر به اینکه کشور ما از لحاظ تولید دانش و علم که مهم ترین کارکرد دانشگاه است در بخش های مختلف کمی و کیفی با معیارها و شاخص های جهانی فاصله معناداری دارد، پس ضروری است با رفع ناهمگونی های موجود در سیستم آموزش عالی، ایجاد انگیزه برای محققان، هماهنگی بین سیاست گذارن آموزش عالی و آموزش و پرورش و ... در جهت ارتقای علمی کشور در دنیا حرکت کنیم.

همچنین با ایجاد رقابت سالم و انگیزه سازی بین استادان، نخبگان علمی و دانشگاه های کشور در سطح منطقه ای، ملی و بین المللی به پویایی محیط علمی که از زیر شاخه های کارکرد نشر دانش نیز می باشد، کمک کرد.

انتهای پیام/

کد خبر: 996747

وب گردی

وب گردی