به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها در گرو کارآمدی نظام آموزش عالی آن‌هاست. تربیت نیروی انسانی ماهر و تولید و بکارگیری دانش از جمله ویژگی‌های آموزش عالی کارآمد است، برای مثال یک نظام آموزش عالی کارآمد دانش‌آموختگان موفقی در بازار کار داشته، فعالیت‌های پژوهشی‌ باکیفیتی به خصوص در حوزه بین‌المللی دارد و از این پژوهش‌ها در راستای حل مسائل و مشکلات جامعه بهره می‌گیرد.

آموزش عالی کارآمد دارای جنبه‌های مختلفی بوده و بررسی نظام‌های آموزشی از یک جنبه ارزیابی دقیقی نیست، برای مثال آموزش عالی ایران بر اساس موفقیت دانش‌آموختگان و ارتباط آن‌ها با بازار کار ناکارآمد خواهد بود اما در زمینه انتشارات بین‌المللی جزو 10 کشور برتر دنیا بوده و  از این جهت کارآمد است.

محسن نظرزاده در گفت‌وگو با ایسکانیوز، کارآمدی آموزش عالی را دارای جنبه‌های مختلفی دانست و گفت: اصطلاح کارایی یا بهره‌وری (Efficiency) به حوزه اقتصاد آموزش عالی مربوط می‌شود و بررسی آن به صورت جزئی وابسته به تحلیل فرمول‌های اقتصادی است.

عضو هیئت علمی دانشگاه ملایر با بیان این که آموزش عالی به دنبال ایجاد و گسترش فناوری‌های جدید و تربیت نیروی انسانی متخصص است، افزود: آموزش عالی کارآمد با تربیت نیروی انسانی ماهر و مولد به توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور کمک می‌کند. این نیروی انسانی در راستای کارآمدی آموزش عالی، سبب رقابت‌پذیری کشورها در عرصه اقتصادی می‌شود.

آموزش عالی به دنبال ایجاد و گسترش فناوری‌های جدید و تربیت نیروی انسانی متخصص است

وی با اشاره به این که آشنایی با وظایف و ماموریت‌های نظام آموزش عالی به بررسی کارآمدی آموزش عالی کمک خواهد کرد، ادامه داد: وظیفه آموزش عالی یا دانشگاه به معنای خاص این است که به تولید دانش و اشتغال نیروی انسانی متخصص که نقشی کلیدی در عرصه رقابتی دارد کمک کند.

تحقق اقتصاد دانایی‌محور در گرو آموزش عالی کارآمد است

نظرزاده تحقق اقتصاد دانایی محور را به عنوان رسالت جدید آموزش عالی مطرح کرد و گفت: آموزش عالی با تربیت نیروی انسانی متخصص و پژوهش و تحقیق می‌تواند به تحقق اقتصاد دانایی محور کمک کند. به همین دلیل بسیاری از صاحب‌نظران بین‌المللی معتقدند که دانشگاه در کنار ماموریت آموزشی و پژوهشی، وظیفه مشارکت مستقیم در توسعه جامعه را هم دارد.

عضو هیئت علمی دانشگاه ملایر با بیان اینکه آشنایی با وظایف آموزش عالی مقدمه ورود به موضوع کارآمدی آموزش عالی است، اظهار کرد: آموزش عالی در وضعیت فعلی باید به رشد و توسعه اقتصاد دانایی‌محور کمک کند.

وی با تاکید بر این که کارآمدی یا Efficiency اصطلاحی اقتصادی است که در تعریف اقتصادی‌اش به معنای تولیدات یا محصولات بیشتر نسبت به ورودی‌های کم است، ادامه داد: محصولات یک نظام کارآمد بیشتر از ورودی‌ها یا درونداد آن است.

برای مثال تعداد اعضای هیئت علمی، تعداد کادر اداری، هزینه اداره کردن یک دانشگاه، هزینه تسهیلات فناوری و کتابخانه‌ها، تعداد دانشجویانی که در مقاطع کارشناسی و تحصیلات تکمیلی در یک دانشگاه ثبت نام کرده‌اند، ورودی محسوب می‌شوند. خروجی هم کمیت و کیفیت فارغ‌التحصیلان در مقاطع مختلف کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری و همچنین تعداد انتشارات و پژوهش‌هایی است که توسط دانشگاهیان انجام می‌شود.

نظرزاده با تصریح بر این که بررسی کارایی وابسته به بررسی کمیت و کیفیت فارغ‌التحصیلان نسبت به تعداد اعضای هیئت علمی است، افزود: کارایی یا کارآمدی نظام آموزش عالی را نمی‌توان مختص به سرمایه انسانی دانشگاه یعنی استادان یا نیروی انسانی دانست بلکه بستر سازمانی، ساختاری و بودجه هم در کارآمد بودن یک نظام آموزش عالی موثر است.

عضو هیئت علمی دانشگاه ملایر در ادامه (توجه به کیفیت) را یکی از ویژگی‌های اصلی آموزش عالی کارآمد دانست و گفت: کیفیت آموزش، پژوهش و محتوا در یک دانشگاه به ارائه تولیدات یا محصولات با کیفیت‌تر در آن نظام آموزشی می‌انجامد.

به عبارت دیگر، اگر دانشگاه‌ها آموزش با کیفیتی داشته باشند، دانش‌آموختگان با کیفیتی هم تربیت خواهند شد. همچنین اگر پژوهش‌ها کیفیت بالاتری داشته باشند، بهتر می‌توان به مسائل و مشکلاتی که جامعه با آن مواجه است، پاسخ داد.

افزایش توانمندی‌های سرمایه انسانی سازمان سبب افزایش بهره‌وری آن می‌شود

وی با بیان این که توجه به شایستگی‌ها و صلاحیت‌های حرفه‌ای سرمایه انسانی یکی دیگر از ویژگی‌های کارآمدی در دانشگاه یا نظام آموزش عالی است، تاکید کرد: اگر سازمانی بخواهد کارایی بهتری داشته باشد، باید شایستگی‌ و صلاحیت حرفه‌ای سرمایه انسانی خود را افزایش دهد چرا که آن افراد می‌توانند در نهایت به کارایی و بهره‌وری آن سازمان کمک کنند.

توجه به شایستگی و صلاحیت حرفه‌ای سرمایه انسانی در دانشگاه به معنای توجه به توانمندی‌های اعضای هیئت علمی به عنوان یکی از سرمایه‌های انسانی مهم دانشگاه است که در فرایند آموزش و پژوهش دانشگاه موثرند.

آموزش عالی کارآمد در مرزهای دانش حرکت می‌کند

نظرزاده با اشاره به این که مشارکت دانشگاه‌ها در کنفرانس‌ها و سمینارهای بین‌المللی ویژگی دیگری است که نشان دهنده کارآمدی یک نظام آموزش عالی است، افزود: نظام آموزش عالی برای حرکت در مرز دانش باید در سمینارهای بین‌المللی حضور داشته باشد چرا که دانشگاه یک سیستم باز است و متاثر از تغییر و تحولات بیرونی خودش است.

عضو هیئت علمی دانشگاه ملایر تعامل پیوسته و ارتباط پویا نظام آموزش عالی با دانشجویان و دانش‌آموختگان خود را دیگر ویژگی یک نظام آموزش عالی کارآمد دانست و ادامه داد: موفقیت دانش‌آموختگان و داشتن بروندادهای پژوهشی به خصوص در حوزه بین‌المللی هم از جمله ویژگی‌های  آموزش عالی کارآمد است.

آموزش عالی ایران کارآمد است؟

وی با تاکید بر این که یک نظام آموزش عالی با کیفیت و کارآمد باید از تمامی جنبه‌های گفته شده مورد بررسی قرار گیرد، اظهار کرد: استنباط شخصی من این است که کارآمدی آموزش عالی در ایران تنها با موفقیت دانش‌آموختگان و ارتباط آن‌ها با بازار کار ارزیابی می‌شود.

اگر آموزش عالی ایران بر اساس موفقیت دانش‌آموختگان و ارتباط آن‌ها با بازار کار بررسی شود، به دلیل فارغ التحصیلان بیکار و نیاز به استخدام نیروی متخصص از دیگر کشورها، ناکارآمد خواهد بود درحالی‌که ایران در زمینه انتشارات بین‌المللی جزو 10 کشور برتر دنیا در تولیدات پژوهشی و علمی است و آموزش عالی از این جهت کارآمد است.

نظرزاده بکارگیری دانش را یکی از مولفه‌های آموزش عالی کارآمد در اقتصاد دانایی دانست و گفت: در کنار تولید دانش، استفاده از تولیدات علمی و بکارگیری دانش هم باید سرلوحه کار نظام آموزش عالی قرار گیرد.

استفاده از تولیدات علمی و بکارگیری دانش هم باید سرلوحه کار نظام آموزش عالی قرار گیرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه ملایر در پایان با بیان این که تضمین کیفیت و اعتبارسنجی یکی از عوامل ارتقای کارایی در نظام آموزش عالی است، اظهار کرد: نظام آموزش عالی ایران باید سالانه کیفیت دانشگاه‌ها را رصد کرده تا بتوانند به کارآمدی آموزش عالی کمک کنند.

انتهای پیام/