به گزارش خبرنگار بین‌الملل ایسکانیوز، اندیشکده ترکیه‌ای «بنیاد سیتا» در تحلیلی به قلم «بورهانتین دوران» به بررسی آثار دیدار رجب طیب اردوغان –رییس جمهور ترکیه- با جو بایدن –رییس جمهور آمریکا- پرداخته است. بر اساس ادعای این تحلیلگر ترکیه‌ای، واشنگتن به جایگاه اساسی ترکیه در برخی مسائل منطقه‌ای پی برده و از همین رو قصد دارد در خصوص برخی از آنها با رییس جمهور ترکیه بحث و گفتگو کند. از نظر وی، رییس جمهور آمریکا در تلاش است تا تنش‌های قبلی با ترکیه را کاهش دهد و همچنین به منظور احیای اتحاد «ترانس آتلانتیک»، روابط خود را با ترکیه تقویت نموده و از این طریق سیاست مهار روسیه و چین را تقویت کند.

لازم به ذکر است که انتشار این گزارش به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا با هدف آگاهی از واکنش محافل ترکیه‌ای در خصوص دیدار رییس جمهور این کشور با جو بایدن انجام شده است.

متن کامل این تحلیل به شرح ذیل است:

همه نگاه‌ها به دیدار 14 ژوئن رئیس جمهور رجب طیب اردوغان با جو بایدن -رئیس جمهور ایالات متحده- در بروکسل، بلژیک دوخته شده است. از زمان آغاز به کار دولت بایدن چندین بار من متذکر شده‌ام که واشنگتن از مشارکت فعال ترکیه در چندین موضوع مهم آگاه شده است. به نظر می‌رسد ساعاتی مانده به دیدار دو رهبر، فضا به طور فزاینده‌ای در حال مثبت‌تر شدن است.

برای اینکه دقیقتر اشاره شود، نگاهی گذرا به دستور کار دیدار 19 «می» آنتونی بلینکن -وزیر امور خارجه آمریکا- و سرگئی لاوروف -وزیر خارجه روسیه- برای برجسته کردن اهمیت زیاد ترکیه برای کاخ سفید در موضوعاتی از قبیل مسائل اوکراین (دریای سیاه)، سوریه، قره باغ (قفقاز)، افغانستان و ایران کافی است.

بایدن تا ماه آوریل صبر کرد تا با همتای ترک خود تماس بگیرد و در مورد وقایع سال 1915 صحبت کند که چیزی جز یک حرکت تاکتیکی نبود. در حقیقت، سیاست‌گذاران در واشنگتن دیگر باور ندارند که نادیده گرفتن ترکیه یک گزینه است. در عوض ، آنها خواستار تفکیک موضوعات مورد اختلاف هستند. به همین دلیل با آن دسته از تحلیلگران که انتظار دارند تنشی بین اردوغان و بایدن بر سر توافق سیستم دفاع هوایی اس-400 وجود داشته باشد، موافق نیستم. این مسئله ممکن است روی میز باشد، اما در حال حاضر به یک چالش فریز شده تبدیل شده است.

دولت بایدن که فهمید عقب نشینی از خاورمیانه یک کار هولناک است، از بدتر شدن روابط با ترکیه چیزی به دست نمی‌آورد. به عبارت دیگر، دلیل منطقی وجود ندارد که بایدن روابط پرتنش با اردوغان را انتخاب کند. لازم به یادآوری است که این جو بایدن بود که با رئیس جمهور ترکیه دیدار کرد تا از واکنش نادرست واشنگتن به تلاش کودتای 2016 عذرخواهی کند.

خوش بینی من صرفا به پیشینه دیپلماسی این دو رهبر محدود نمی‌شود و حداقل سه عامل دیگر وجود دارد:

اول اینکه، زمان اصلاح روابط دو جانبه فرا رسیده است. رئیس جمهور ایالات متحده که سفر یک هفته‌ای خود را به انگلیس آغاز کرده، با رهبران «جی-7» و سپس با متحدان ناتو (از جمله اردوغان) و رهبران اتحادیه اروپا دیدار خواهد کرد. قرار است بایدن در 16 ژوئن با ولادیمیر پوتین -رئیس جمهور روسیه- در ژنو، سوئیس دیدار کند. در طول این سفر، می‌توان اقدامات تیم بایدن از ماه ژانویه تا کنون را مورد بررسی قرار داد. در این راستا، دیدار بایدن با اردوغان برای مسیر آینده سیاست جهانی بسیار مهم خواهد بود.

دوم اینکه، دولت بایدن علاقه‌ای به بروز تنش‌های جدید ندارد؛ زیرا تلاش می‌کند چالش‌های موجود را برطرف کند. وی در جبهه داخلی تلاش می‌کند تا تأثیر منفی ریاست جمهوری دونالد ترامپ را خنثی کند و آسیب‌هایی را که حمله کاپیتول به دموکراسی آمریکایی وارد کرد را اصلاح کند. در عین حال، بایدن در جستجوی راه‌هایی برای ترمیم اتحاد «ترانس آتلانتیک» به منظور مهار روسیه و چین است. در چنین شرایطی، تلاش آمریکا برای تقویت همکاری خود با ترکیه -با توجه به تحولات در دریای سیاه، افغانستان، لیبی و سوریه- از منظر واشنگتن کاملا قابل درک است.

نکته آخر اینکه، نه رئیس جمهور ترکیه و نه همتای آمریکایی وی با فشار سیاست داخلی روبرو نیستند.  مدت زیادی تا انتخابات در هر دو کشور باقی مانده است. همانطور که مردم واشنگتن می‌دانند، کاخ سفید در موقعیتی است که می‌تواند احساسات ضد ترکیه در کنگره را -مانند دهه 1990- موازنه کند. بایدن احتمالا با برجسته کردن اهمیت ترکیه برای منافع ایالات متحده، کنگره را متقاعد کند تا متفاوت عمل کند. شاید منطقی نباشد که انتظار داشته باشیم آنکارا یک لابی معجزه آسا در واشنگتن انجام دهد.

ناگفته نماند که اردوغان و بایدن احتمالا یک معامله سخت پیش رو داشته باشند. با این وجود هیچ دلیلی برای انتظار نتیجه منفی وجود ندارد. برجسته کردن اختلافات که منجر به تداوم تنش‌های دو جانبه می‌شود، ضعیف‌ترین سناریو است. همچنین هیچ دلیلی برای پیش بینی یک معامله بزرگ برای بازگشت دوباره روابط دو جانبه وجود ندارد. درعوض، من معتقدم که دو رهبر توافق خواهند کرد تا اختلافات خود را در موضوعاتی مانند معامله اس-400، مدیترانه شرقی و سازمان‌های تروریستی «جنبش گولن» و «ی.پ.گ» (یگان‌های مدافع خلق) کنار بگذارند و بر زمینه‌های اصلی همکاری، به ویژه در افغانستان، سوریه، اوکراین و لیبی، و تقویت دیپلماسی تمرکز کنند. در واقع این کلید شروع یک فصل جدید است.

 انتهای پیام/