به گزارش گروه اقتصادی ایسکانیوز؛ امروزه بازار بورس تبدیل به بحث داخل مجامع و محافل شده است و بسیاری از افراد نیز سرمایه و پس از انداز خود را به امید سود و یا حتی حفظ ارزش پول وارد این بازار کردهاند. بازار بورس این روزها به دلیل وجود تورم و افزایش قیمت دلار بازدهی بی سابقهای داشته است. بسیاری از این افراد اطلاع چندانی از ساز و کار بازارهای سرمایه ندارند و چه بسا سرمایه خود را در این مسیر از دست میدهند. بی توجهی به آموزش و کسب اطلاعات کافی در مورد بازار سرمایه تبعات سنگینی برای سرمایه گذاران این عرصه به همراه خواهد داشت.
اخباری منتشر میشود از اینکه بازدهی بورس از دلار و طلا و سکه بیشتر است و خیلیها که بدون آموزش بورس میخواهند وارد بازار سهام شوند، فکر میکنند که پولشان را در بورس سرمایهگذاری میکنند و سر ماه حداقل ۲۰ درصد به سرمایهشان اضافه میشود. وقتی هم که قیمت سهامشان کاهش پیدا میکند، بهصورت هیجانی سهامشان را به فروش میرسانند، بدون اینکه آینده را در نظر بگیرند. برای شروع کار در هر زمینهای نیاز به یادگیری یک سری مفاهیم و اصطلاحات اولیه و پایهای وجود دارد.
در بورس و سرمایهگذاری در سهام، اگر شخصی اصطلاحات و مفاهیم بورسی را فرا نگیرد ممکن است در سرمایهگذاری خود دچار اشتباه شود و یک سرمایهگذار حرفهای هرگز خود را در معرض اشتباه قرار نمیدهد.
شاخص بورس چیست؟
عددی است که وضعیت کلی بورس و روند رشد یا افت این بازار را نشان میدهد. ما در بورس فقط یک شاخص نداریم بلکه چند شاخص مختلف داریم که هر کدام از آنها وضعیت بورس را از جنبه خاصی به ما نشان میدهند. محاسبه هر کدام از این شاخصها از طریق فرمول متفاوتی صورت میگیرد.
کاربرد شاخصها
یکی از معیارهای سنجش عملکرد بازارهای مالی، شاخصها هستند. با استفاده از این شاخصها میتوانید جهت حرکت و میزان تغییرات قیمتها را تشخیص دهید. برای مثال میتوان فهمید که روند کلی حرکت بازار در آینده صعودی است و یا نزولی.
از مهمترین کاربرد شاخصها این است که میشود از آن بهعنوان مبنایی برای سنجش عملکرد پرتفوی (سبد سهام) خود استفاده کرد. به این صورت که سرمایهگذاران میتوانند بازده پرتفوی خود را با بازده شاخص مقایسه کنند و به نوعی عملکرد خود را در مدیریت سهمهایشان مورد ارزیابی قرار دهند.
شاخصهای بازار وضعیت و عملکرد آتی کل اقتصاد را نیز نشان میدهند. همچنین برای پیشبینی حرکات آتی قیمتها و تغییرات روند احتمالی، میتوان به تغییرات شاخص در سالهای پیش توجه کرد. در مطالعات مالی و اقتصادی نیز افراد برای اندازهگیری نرخهای بازده بازار و مقایسه بازار بورس با سایر بازارها به مطالعه رفتار شاخصها میپردازند.
منظور از شاخص قیمت چیست؟
شاخص قیمت، یکی از اصلیترین شاخصهای بورس است. این شاخص، بیانگر روند عمومی قیمت سهام همه شرکتهای پذیرفته در بورس اوراق بهادار است. پس اگر مثلا شاخص قیمت بورس در یک سال، ۲۰ درصد رشد داشته باشد به این معنی است که سطح عمومی قیمتها در بورس در طول یک سال گذشته به طور متوسط ۲۰ درصد رشد داشته است.
تفاوت عمده این شاخص با شاخص کل این است که در شاخص قیمت، فقط قیمت سهام شرکتهای بورسی در فرمول شاخص، مورد محاسبه قرار میگیرد. در صورتی که در شاخص کل، علاوه بر قیمت، سود پرداختی سالیانه شرکتها هم در محاسبه شاخص در نظر گرفته میشود. در این شاخص نیز مثل شاخص کل، وزن شرکتها در تاثیر آنها بر شاخص اهمیت دارد. یعنی هرچه شرکت بزرگتر باشد – سرمایه آن بیشتر باشد – تاثیر آن بر شاخص قیمت بیشتر است.
منظور از شاخص کل چیست؟
همان طور که از اسم این موجود برمیآید، شاخص یک معیار است برای سنجیدن وضعیت عمومی بازار. شاخص کل از بررسی تعداد مشخصی سهم (سهمهای شاخصساز) تشکیل میشود. طبیعی است که در این شاخص ارزش تمام شرکتها برابر نیست و وزن شرکتها در شاخص کل متفاوت است.
فرض کنید شاخص کل در ابتدای یک سال 1000 واحد باشد. در پایان سال شاخص به 1250 واحد میرسد. یعنی اگر کسی تمام سهمهای شاخص را خریده بود در پایان سال 25% سود میکرد. البته ممکن است تمام سهمها به طور مساوی 25 درصد رشد نکرده باشند، اما میانگین وزندار رشد آنها 25 درصد باشد.
برای نمونه وقتی میگوییم شاخص امروز 360 واحد افت داشت، یعنی بهطور میانگین قیمت سهمهای شاخصساز %0.42- تغییر کرده است. این در حالی است که برخی از سهمها رشد و برخی دیگر سقوط داشتند.
چرا شاخص کل تغییر میکند؟
شاخص کل نشاندهنده رفتار عمومی تمام فعالهای بازار است. اگر سرمایهگذاران به بازار سهام اقبال نشان بدهند، سمت خریدار کمی سنگینتر از سمت فروشنده میشود. این عدم تعادل شاخص را به سمت بالا هدایت میکند.
اما خروج سرمایهها از بازار میتواند شاخص را به سمت پایین بکشد. در مجموع شاخص کل نشان میدهد که سرمایهدارها چقدر به بازار سرمایه امید بستهاند.
حالا فرض کنید که قیمت هیچ سهمی تغییر نکند. آیا باز هم ممکن است شاخص بورس تغییر کند؟ بله! با تغییر در مقدار سود شرکتها. البته در واقعیت هرگز این اتفاق رخ نمیدهد. چرا که تغییر در سود هر سهم قطعا بر روی قیمت سهام تاثیر خواهد گذاشت.
چه عاملی بر شاخص کل اثر میگذارد؟
بورس به یک آسانسور شبیه است که یک فنر در آن در حال نوسان است. شما میتوانید فنر را بالا و پایین بکشید، اما در نهایت توانایی این را ندارید که فنر را در فاصله زیادی جابجا کنید.
اگر کسی دکمه آسانسور را بزند، چه فنر را پایین بکشید و چه به بالا هل دهید، فنر جابجایی بزرگتری را تجربه میکند.
اتفاقهای روزانه، شبیه به وارد کردن نیرو به این فنر هستند. این اتفاقها میتوانند شاخص کل را در یک دامنه مشخص بالا و پایین ببرند.
در این مثال، اقتصاد کلان شبیه به دکمه آسانسور است. برای مثال نرخ ارز به عنوان یکی از مهمترین شاخصههای اقتصاد کلان اثر زیادی بر بازار دارد. اگر نرخ ارز بالا برود، از یکسو هر برگه سهم به ریال گرانتر میشود تا ارزش دلاری آن ثابت بماند. اما از سوی دیگر محصولات شرکتها هم گرانتر میشود. پس توقع داریم که رشد سهام، بیشتر از رشد قیمت دلار باشد.
پایان پیام/
نظر شما