به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، دولت سیزدهم کمتر از ۳۰ روز دیگر درحالی کار خود را آغاز می‌کند که با چالش‌های متعددی در زمینه مسائل اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مواجه خواهد شد. یکی از اصلی‌ترین این چالش‌ها، ساماندهی نظام آموزش عالی کشور است که سکاندار وزارت علوم باید عزمی جدی در تغییر و تحولات ساختاری در این نظام داشته باشد. درواقع وزیر علوم در دولت آینده باید از ویژگی‌ها و توانایی‌هایی برخوردار باشد که بتواند بار نظام آموزش عالی کشور را به خوبی بردوش بکشد.

در همین ارتباط، عطاالله بیگدلی استاد دانشگاه و عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) در گفت‌وگو با خبرنگار ایسکانیوز، درباره اولویت‌های وزیر علوم در دولت سیزدهم اظهارکرد: مهم‌ترین وظیفه‌ای که وزیر علوم در جمهوری اسلامی بردوش دارد این است که نظریه و صورت بندی روشنی درباره علم و تعارض بنیادین بین علم جدید و علوم اسلامی داشته باشد. وزیر علوم باید بتواند این صورت بندی را در نهادهای علمی وارد کند و جمهوری اسلامی را به آن معنای بنیادین از علم برساند.

وی افزود: ما درحال حاضر شناخت دقیقی از مسئله علم نداریم و کاربرد اصلی نهادهایی مانند حوزه علمیه و دانشگاه را نمی‌دانیم؛ به گونه‌ای که دچار یک تشویش معنایی در حوزه علم شده‌ایم. در این شرایط هیچ مدیر و ساختاری نمی‌تواند مسئله را حل کند. درحالی که در وهله اول باید متفکران و دانشمندانی را تربیت کنیم که بتوانند معنای علم را در کشور مورد بررسی قرار دهند و پس از آن اگر وزیری پیدا شد که توانست معنای دقیق علم را نهادینه کند، می‌تواند مدیر موفقی در حوزه آموزش عالی باشد.

بیگدلی در پاسخ به این سوال چرا در چندسال گذشته نوانسته‌ایم وزیر علومی در تراز انقلاب اسلامی تربیت کنیم، ادامه داد: بنظر می‌رسد که در شرایط فعلی با نوعی دور تسلسل مواجه شده‌ایم. از طرفی نهادهای موجود، نیروی انسانی کشور را پرورش می‌دهند و نیروهای انسانی که با وضعیت فعلی دانشگاه و حوزه علمیه تربیت شده‌اند، توان ایجاد تحول در ساختارها و نهادها را ندارند. درواقع ما نیروی انسانی نداریم که موجب تحول در ساختارها شود و برای تربیت این نیروی انسانی، نیازمند تحول در نهادها هستیم. واقعیت امر این است که هنوز نمی‌دانیم این دور تسلسل از کجا باید درست شود.

این استاد دانشگاه با اشاره به دلایل اجرا نشدن اسناد بالادستی کشور از سوی وزاری علوم، تصریح کرد: اولین قدم برای ایجاد تحولات بنیادین و میدانی عمیق، ایجاد اجماع و وحدت نظری و عملی بین فعالان یک حوزه است. درواقع باید بتوانیم بین دست اندرکاران و کسانی که در این حوزه فعالیت دارند، وحدت عملی و نظری ایجاد کنیم. در غیر این صورت هیچ تلاشی به نتیجه نمی‌رسد و دستاوردهایمان به باد می‌رود.

وی اضافه کرد: برای ایجاد وحدت بین دست اندرکاران یک حوزه، راه‌های مختلفی امتحان شده یکی از این راه‌ها، تنظیم اسناد بالادستی مختلف است. این اسناد در راستای ایجاد وحدت هستند تا رویکردها و سیاست‌‎های کلی یک مجموعه را مشخص کنند؛ اما در کشور ما این اسناد به دو دلیل اعتبار خودشان را از دست  داده‌اند. دلیل اول این است که اسناد بالادستی، برای نقاط حساس و اختلاف برانگیز تعیین تکلیف نکرده است بلکه کلیاتی را در بر می‌گیرند که مخالفت چندانی با آن وجود ندارد. به همین دلیل این اسناد به نوعی بی خاصیت شده‌اند و هر شخصی می‌تواند اقدامات خود را با استفاده از این اسناد توجیه کند.

بیگدلی دومین دلیل از دست رفتن اعتبار اسناد بالادستی در ایران را نبود اجماع نظری برای اجرای این اسناد دانست و گفت: اسناد بالادستی نیازمند نوعی اراده انسانی برای اجرا هستند اما متاسفانه هیچ اراده و اجماع نظری بر آن‌ها وجود ندارد. به بیان دیگر، این اسناد توسط وزرا نوشته نشده‌اند که دغدغه‌ای برای اجرای آن داشته باشند. وقتی مجری با سندی مواجه است که مشخص نیست چه کسی آن را نوشته از و از کجا آمده، نمی‌تواند دغدغه‌ و عزمی برای اجرای آن داشته باشد.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) با بیان اینکه هیچ کدام از وزاری علوم عزمی برای اجرای اسناد بالادستی نداشته‌اند، یادآور شد: البته باید در این خصوص به وزرای علوم آفرین گفت زیرا این اسناد را وزرای علوم ننوشته‌اند که بخواهند آن را اجرا کنند. تا زمانی دست اندرکاران و مجریان همدل نباشند و در نوشتن اسناد مشارکت نداشته باشند و به صورت مبنایی آن را قبول نکرده باشند، قطعا این اسناد را اجرا نخواهند کرد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: اینکه اسنادی مانند سند ۲۰۳۰ در کشور اجرا می‌شود، به دلیل این است که عده‌ای آن را دوست دارند و برای اجرای آن عزم کافی دارند. در نتیجه اگر وزیر علوم، دغدغه و باور قلبی به اجرای اسناد بالادستی را داشته باشد، قطعا برای عملیاتی سازی آن از هیچ تلاشی دریغ نخواهد کرد. اما باید گفت که هیچ کدام از وزرای علوم دغدغه آموزش عالی نداشته اند و آن ها را به ندرت در مجامع مختلف و بین دانشجویان دیده‌ایم.

انتهای پیام/