به گزارش خبرنگار بین‌الملل ایسکانیوز، اواخر هفته گذشته شش سناتور جمهوری‌خواه آمریکایی با ارسال نامه‌ای به بایدن خواستار «ممانعت از ورود رئیسی و دیگر مقام‌های ایرانی به نشست سالانه سازمان ملل» شدند. این درحالی است که آقای رئیسی این هفته به صورت رسمی کار خود را آغاز خواهد کرد و بسیاری منتظر تصمیم ایشان در خصوص مذاکرات وین و آینده توافق هسته‌ای با آمریکا هستند. به اعتقاد «دکتر جان هارپر» -استاد سیاست خارجی دانشگاه «جانز هاپکینز»- دولت بایدن به احتمال زیاد این نامه را نادیده خواهد گرفت. زیرا اول اینکه با توجه به قوانین بین‌المللی، آمریکا مجبور به صدور ویزا خواهد بود و همچنین مقامات این کشور به خوبی می‌دانند ممانعت از حضور احتمالی آقای رئیسی در اجلاس سالانه سازمان ملل برای ایالات متحده آمریکا نتیجه معکوس خواهد داشت.
وی در پاسخ به سوالی در باب مذاکرات وین بیان می‌کند که برخی در واشنگتن انتظار داشتند قبل از آغاز دوره ریاست جمهوری دکتر رئیسی، مذاکرات وین به نتیجه برسد و توافق حاصل شود اما اکنون آمریکایی‌ها منتظر تصمیم دولت جدید ایران هستند. این استاد آمریکایی ضمن اشاره به درخواست ایران مبنی بر ارائه تضمین از سوی ایالات متحده مبنی بر پایبندی دولت‌های آتی این کشور، تحقق این امر را غیر ممکن می‌داند و استدلال می‌کند «هرگونه توافق جدید یک توافقنامه اجرایی خواهد بود که ممکن است توسط دولت جدید تغییر کند»؛ زیرا تبدیل توافق احتمالی با ایران به یک معاهده رسمی در این کشور به حمایت دو سوم سنای آمریکا نیاز دارد و بدست آوردن این امر غیرممکن است.
دکتر هارپر در خصوص تشدید درگیری سیاسی بین ایالات متحده با چین معتقد است، دولت بایدن از رقابت با چین به عنوان ابزاری برای بسیج حمایت سیاسی داخلی از برنامه خود به منظور نوسازی زیرساخت‌ها در ایالات متحده استفاده می‌کند. از نظر وی این درگیری سال‌ها ادامه خواهد داشت.
متن گفتگو با «دکتر جان هارپر» بدین شرح است:
- اخیرا اخباری منتشر شده که چند سناتور آمریکایی با ارسال نامه‌ای به جو بایدن، خواستار عدم صدور ویزا و ممانعت از حضور آقای ابراهیم رئیسی –رئیس جمهور جدید- و مقامات ایرانی به اجلاس سالانه سازمان ملل شده‌اند. هدف اصلی این اقدام چیست و به نظر جنابعالی جو بایدن چطور با این مسئله برخورد خواهد کرد؟
شش سناتوری که این نامه را ارسال کردند، همگی از اعضای محافظه‌کار جمهوری‌خواه مخالف برجام و حامی سیاست «فشار حداکثری» ترامپ هستند. به نظر می‌رسد اقدام آنها دو هدف را دنبال می‌کند: یکی نشان دادن تعصب پایان‌ناپذیر ضدایرانی خود به حامیانشان و دیگری اعمال فشار مضاعف بر دولت بایدن است. به احتمال زیاد دولت به طور کلی این نامه را نادیده خواهد گرفت. باید تصدیق کرد که [ایالات متحده آمیکا] طبق قوانین بین المللی مجبور به صدور ویزا خواهد بود و همچنین و تلاش برای جلوگیری از آمدن رئیس‌جمهور رئیسی به نیویورک نتیجه معکوس خواهد داد؛ به ویژه پنجره مذاکرات همچنان به طور رسمی باز است.
- برخی از رسانه‌ها تلاش کردند هدف سفر چند روز پیش نخست وزیر عراق به ایالات متحده آمریکا را ایجاد فاصله بین ایران و عراق نشان دهند. فکر می‌کنید چقدر این موضوع صحت دارد؟
هدف این سفر ایجاد توافقی با ایالات متحده برای پایان ماموریت جنگی خود در عراق تا پایان سال 2021 و خروج برخی از نیروها از جمله 2500 سرباز آمریکایی بود. بدینوسیله رئیس جمهور عراق می‌تواند به گروه‌های سیاسی و افکار عمومی طرفدار ایران در عراق بگوید که به درخواست آنها برای برکناری همه نیروهای آمریکایی پاسخ می‌دهد. همچنین رئیس جمهور عراق و دولت بایدن توافق کردند که برخی از نیروهای آمریکایی در عراق باقی خواهند ماند؛ حتی اگر ماموریت آنها از نو تعریف شود. ایالات متحده می‌خواهد مانع تکرار اشتباهی شود که در سال 2011 انجام داد؛ زمانی که خروج نیروهای آمریکایی ظهور داعش و هرج و مرج ناشی از آن را تسهیل کرد. ایالات متحده همچنین مایل است برخی نیروهای خود را در عراق نگه دارد تا نفوذ سیاسی این کشور بر دولت عراق حفظ شود و ایالات متحده را قادر سازد تا عملیات نظامی علیه بقایای داعش در عراق و سوریه و علیه شبه نظامیان حامی ایران در عراق انجام دهد.
- با توجه به عدم دستیابی به نتایج ملموس در مذاکرات وین تا به امروز، آینده توافق هسته‌ای را چطور پیش بینی می‌کنید؟
در حال حاضر دولت بایدن در این خصوص بدبین است. دو طرف به توافق نزدیک بودند و برخی در واشنگتن انتظار داشتند قبل از اینکه رئیس جمهور رئیسی رسما قدرت را به دست بگیرد، توافق حاصل شود. این اتفاق نیفتاد و طرف آمریکایی اکنون منتظر است تا ببیند رئیس جمهور رئیسی و رهبر ایران چه خواهند کرد. طرف ایرانی دو خواسته را مطرح کرده که از نظر خود منطقی است اما پذیرش آن برای طرف آمریکایی دشوار است.
اول، تعهد ایالات متحده به پایبندی به توافق جدید بدون توجه به اینکه چه دولتی در ایالات متحده در قدرت است. اگر توافقنامه جدید یک معاهده رسمی باشد، نتیجه آن تضمین شده است، اما یک معاهده به حمایت دو سوم سنای آمریکا نیاز دارد و بدست آوردن این امر غیرممکن است. هرگونه توافق جدید یک «توافقنامه اجرایی» خواهد بود که ممکن است توسط دولت جدید تغییر کند.
دومین خواسته ایران این است که دولت بایدن قول دهد در دوران تصدی خود تحریم‌های جدیدی وضع نکند. این امر نیز برای طرف آمریکایی دشوار است. زیرا مردم می‌پرسند «اگر ایران توافق را نقض کند چه؟» به نظر می‌رسد دور جدیدی از مذاکرات در پیش باشد، اما نتیجه بسیار نامشخص است و شانس توافق نسبت به سه ماه پیش کمتر شده است.
- به تازگی شاهد افزایش تحریم‌های متقابل بین ایالات متحده و چین هستیم. این روند تا کجا ادامه پیدا خواهد کرد؟
روابط دو کشور در حال تبدیل شدن به نوعی جنگ سرد است و هر دو طرف برای مجازات طرف دیگر و خلاص شدن از وابستگی متقابل اقتصادی که در حدود سی سال گذشته به وجود آمده است، اقداماتی را انجام می‌دهند. دولت بایدن همچنین از رقابت با چین به عنوان ابزاری برای بسیج حمایت سیاسی داخلی از برنامه خود به منظور نوسازی زیرساخت‌ها در ایالات متحده استفاده می‌کند. واقعا نمی‌توان گفت چقدر این روند ادامه خواهد داشت اما احتمالا سال‌ها به طول خواهد انجامید.
انتهای پیام/
نظر شما