به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری ایسکانیوز، برج رادکان یکی از همین جاذبه‌های تاریخی و معماری است که بسیاری از آن دیدن کرده‌اند و از کنار آن گذشته‌اند و برخی نیز به آن توجه و برداشت‌های خاصی از آن کرده‌اند. داشتن اطلاعات نجومی و معماری در بازدید از جاذبه‌های تاریخی سبب می‌شود که قضاوت بهتری در مورد این آثار داشته باشیم. با کجارو همراه باشید.
برج رادکان را بیشتر بشناسید:
برج رادکان از جاهای دیدنی مشهد و چناران به شمار می‌رود و در ۷۴ کیلومتری شمال مشهد و ۳۶ کیلومتری چناران قرار گرفته است.
بیشتر بخوانید:
گردشگری ایران / تپه سیلک کجاست؟
برای دسترسی به میل رادکان از مشهد به‌سمت چناران و از چناران به‌سمت جاده قوچان بروید. پیش از رسیدن به روستای بیگ نظر، مسیر خود را به‌سمت روستای رادکان عوض کنید. در جاده فرعی به یک دوراهی خواهید رسید. یکی از جاده‌های دوراهی به‌سمت روستای رادکان می‌رود. البته مسیر اصلی جاده برج رادکان در واقع از سمت روستای زینگر است که مسیر دوم در دوراهی مذکور محسوب می‌شود.
ارتفاع برج رادکان در حدود ۲۵ متر است. این برج بدنه‌ای استوانه‌ای شکل دارد و گنبد آن به‌شکل مخروط است. این اثر تاریخی را مربوط به دوره ایلخانان و قرن هفتم هجری دانسته‌اند. در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰، برج رادکان به شماره ۱۴۶ در آثار ملی ایران به ثبت رسید. نمای خارجی این بنا تا ارتفاع سه متری آن به‌صورت ۱۲ضلعی و پس از آن تا زیر گنبد دارای ۳۶ ترک یا نیم استوانه بوده و داخل آن هشت ضلعی است.
بانی برج رادکان را خواجه نصیرالدین طوسی می‌دانند که با دانشمندی و اندیشمندی خود این برج را بر اساس داده‌های نجومی و به قصد خاصی که به آن اشاره خواهد شد، ساخته است. ساخت و طراحی این بنا به خواجه نصیرالدین توسی نسبت داده شده است و هیچ منبع خاصی وجود ندارد که آن را به‌طور قطع تایید کند. برخی از مستشرقین سابقه ساخت این بنای آرامگاهی از آثار دوره دیلمی می‌دانند و آن را آرامگاه زنی به نام مطلع‌الشمس معرفی می‌کنند. این نظریه نیز چندان قابل قبول نیست و در هیچ‌یک از منابع تاریخی ایرانی اشاره‌ای به آن نشده است.
معماری برج رادکان چناران
بلندای برج رادکان در حدود ۳۶ متر است. قطر داخلی بنا ۱۴ متر و قطر خارجی آن ۲۰ متر است. منظر بیرونی بنا تا ارتفاع ۲/۵ متری به‌شکل ۱۲ضلعی و از آن جا تا زیر گنبد به‌صورت ۳۶ ترک نیم‌ستونی ساخته شده است. برج رادکان گنبدی مخروطی دارد و ساختمان آن در سال ۶۰۷ قمری به پایان رسیده است. تاریخ احداث این بنا را هرتسفلد در سال ۶۸۰ ق.م ذکر کرده است. تاریخ منقوش بر کتیبه روی برج نیز سال ۶۶۰ هجری قمری را که هم‌زمان با اتمام ساخت بناهای وابسته به رصدخانه مراغه است را به‌عنوان تاریخ ساخت برج، نشان می‌دهد. هرتسفلد برج را مقبره یکی از حکام مغول می‌داند که برخی او را امیر ارغون مغول دانسته‌اند. این در حالی است که برخی منابع مقبره ارغون را در سلطانیه ذکر کرده‌اند.
این برج با ۱۲ دیوار خشتی بیرونی با پهنا و بلندی، پایه‌گذاری شده که برج را به ۱۲ بخش ۳۰ درجه‌ای تقسیم می‌کند. هر دیواره ۳۰ درجه از زاویه افق را در بر می‌گیرد. دو در دیوار مقابل هم ساخته شده است و بر دیواره ۳۶۵ ترک نی ستونی وجود دارد که برج را به ۳۶ ترک ۱۰ درجه‌ای تقسیم کرده است. دقت در انتخاب مکان درها و دریچه‌ها در برج نشان می‌دهد که تعبیه آن‌ها یحتمل اتفاقی نبوده است. این برج دارای منفذهای دوازده‌گانه است.
بدنه برج آجرچینی ساده‌ای دارد و دارای تزیینات گچ‌بری است. برای استحکام‌بخشی بیشتر، حد فاصل بندهای آجرها با فشار انگشت دست به داخل فشرده شده است که قابل‌توجه باشد. ورودی بنا که به‌صورت هلالی است، در ضلع جنوبی گنبد است. زیباترین قسمت بنا بخش فوقانی آن است که از دو ردیف قطاربندی و دو کتیبه کوفی و پهلوی تشکیل می‌شود و در میان تزیینات آجرکاری و گچ‌بری که نام بانی و تاریخ ساخت بر آن نوشته شده‌اند، قرار دارد. طرح داخلی گنبد رادکان مدور و دارای نمایی ساده و اندود گچ و آهک است. ملاط گچ و آهک و آجر در تمام بنا به کار رفته است.
انتهای پیام/
نظر شما