گردشگری ایران / حمام شیخ بهائی کجاست؟

در تمام طول سال، به‌خصوص در ایام عید، اصفهان میزبان گردشگران زیادی می‌شود و تورهای اصفهان، برای گردشگران داخلی و خارجی، از محبوب‌ترین‌ها به شمار می‌آید.

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری ایسکانیوز، گستره وسیع دیدنی‌های این شهر شامل آثار تاریخی، مجموعه‌های تفریحی، مراکز خرید و... می‌شود. حمام شیخ بهایی یکی از این آثار تاریخی است. این بنای صفوی با رازی اسرارآمیز در دل خود، در مرکز شهر اصفهان قرار دارد. با کجارو همراه باشید.

بیشتر بخوانید:

گردشگری ایران / باغ های معلق سمیرامیس کجاست؟

حمام شیخ بهایی یکی از حمام‌های تاریخی و منحصربه‌فرد ایران است. این بنا از یادگارهای عصر صفوی به شمار می‌رود و به‌عنوان یکی از جاهای دیدنی اصفهان شناخته می‌شود. همچنین به‌دلیل راز گرم شدن، به حمام اسرارآمیز شهرت داشته است.

حمام‌های ایرانی از آثار تاریخی با معماری‌ قابل‌توجه در تمام دوره‌ها بوده‌اند. معماری حمام‌ها در دوره‌های مختلف، متفاوت بوده است و هریک شاخصه‌های معماری همان عصر را در خود نهفته دارد. با پیشرفت جامعه به‌سمت مدرنیته، حمام‌ها حالت شخصی پیدا کردند و دیگر حمامی در سطح روستا یا شهر ساخته نشد. امروزه حمام‌ها کارکرد اصلی خود را از دست داده‌اند و کارکردهای فرهنگی و اجتماعی مثل موزه، زورخانه و... پیدا کرده‌اند.

حمام‌های بازمانده از دوره‌های پیش به‌عنوان آثار تاریخی و ملی و جاذبه‌هایی برای گردشگری شناخته می‌شوند تا از طریق آن‌ها بتوان تاریخ اجتماعی و فرهنگی ایران را بازشناسی کرد. حمام شیخ بهایی نیز به‌دلیل داشتن شاخصه‌های خاص خود و تفاوت در آتش‌دان و مخزن از آثار معماری جالب توجه اصفهان محسوب می‌شود.

حمام شیخ بهایی کجاست؟

حمام شیخ بهایی در خیابان عبدالرزاق اصفهان، کوچه شیخ بهایی و حد فاصل مسجد جامع و هارونیه، در بازار کهنه قرار دارد. این منطقه در مرکز شهر واقع شده است و برای دسترسی به این محدوده می‌توانید از وسایل نقلیه عمومی یا خودروی شخصی استفاده کنید.

حمام شیخ بهائی

تاریخچه حمام شیخ بهایی

حمام شیخ بهایی مانند بسیاری دیگر از آثار ارزشمند اصفهان در دوره صفویه، با دستور شاه عباس اول و در دوره حاکمیت وی ساخته شد. معمار این حمام شگفت‌انگیز شیخ بهایی است. وی از دانشمندان بزرگ عصر صفویه به شمار می‌رود و در علوم فلسفه، منطق و ریاضیات تبحر داشت و تالیفاتی در حدود ۸۸ کتاب و رساله از وی برجای مانده است. بسیاری از آثار تاریخی عصر صفوی علاوه بر این حمام، از آثار شیخ هستند. همچنین طراحی شالوده شهر نجف‌آباد را این معمار دانشمند عصر صفوی صورت داده است.

سیستم گرمایشی حمام شیخ بهایی با تمامی حمام‌های بازمانده در تاریخ ایران متفاوت است. این شاخصه‌ منحصربه‌فرد حمام، سبب شده است داستان‌ها و افسانه‌های مختلفی در مورد آن شکل بگیرد. این حمام تنها با یک شعله کار می‌کرد و تمام آب مورد نیاز، فقط با استفاده از آن تک شعله گرم می‌شد. این شعله امروزه خاموش شده است و برخی علت آن را تخریب قسمتی از حمام توسط برخی از محققان می‌دانند.

حمام شیخ بهایی در مالکیت افراد مختلفی، در حدود ۳۰ نفر بوده است و هم‌اکنون مالکیت تمام آن در اختیار میراث فرهنگی اصفهان قرار دارد. این اثر در تاریخ ۲۹ تیرماه سال ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۰۶۳ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد.

راز حمام شیخ بهایی

تاکنون تحقیقات بسیاری برای کشف معمای گرم شدن حمام شیخ بهایی انجام شده است. در طی این تحقیقات، سیستم سفالی لوله‌کشی زیر بنا کشف شد که حدفاصل آبریزگاه مسجد جامع و حمام واقع شده بود. این کشف منجر به تشخیص جدیدی شد. محققان به این نتیجه رسیدند که با روش مکش طبیعی، گازهایی مانند متان و اکسیدهای گوگردی به مشعل خزینه حمام هدایت می‌شد و به‌عنوان منبع گرما در مشعل می‌سوخت. البته نظریه دیگری نیز ارائه شده است مبنی بر اینکه این گازها را مستقیما از مواد زاید دفع شده در خود حمام جمع‌آوری می‌کردند و مورد استفاده قرار می‌دادند. تولید گاز از طریق فاضلاب که با نام بیوگاز شهرت دارد، امروزه در کشورهای پیشرفته، در تهیه سوخت استفاده می‌شود.

همچنین با توجه به موقعیت حمام شیخ بهایی در کنار عصارخانه جماله اصفهان، برخی به این نتیجه رسیدند که احتمالا سوخت حمام از طریق روغن عصارخانه تامین می‌شد. اما نظریات ارائه شده در مورد تامین سوخت حمام قانع کننده نبودند. در دهه‌های اخیر تحقیقاتی روی این حمام صورت گرفت. در راستای این تحقیقات، یک مخترع از اهالی مشهد، تلاش بر شبیه‌سازی حمام کرد تا از این طریق بتواند راز آن را مشخص کند. پس از تحقیقات، این مخترع اعلام کرد منبع آب این گرمابه از طلا است و با توجه به اینکه طلا، رساناترین فلز انتقال گرما محسوب می‌شود، با حرارت کم انرژی زیادی تولید و آب منبع گرم می‌شد. این مخترع با شبیه‌سازی حمام، توانست دو نشان طلا از سوئیس و مسکو در سال‌های ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ دریافت کند. به‌دلیل ارزشمندی طلا، این تئوری به‌طور قطعی تایید نشد تا از سرقت احتمالی منبع جلوگیری شود.

انتهای پیام/

کد خبر: 1114291

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • 0 + 0 =