به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری ایسکانیوز، صنعت خودروسازی در سال‌های اخیر با فراز و نشیب‌های بسیاری همراه بوده است، این موضوع باعث شده گاهی این صنعت دچار رکود شود و گاهی نیز چرخ‌ کارخانه‌هایش با رونق بچرخد؛ اما واقعیت این است که مشکلات صنعت خودروسازی در ایران در تولید، توزیع و قیمت‌گذاری قابل انکار نیست. همچنین در درباره موضوعاتی نظیر کیفیت، ایمنی و به ویژه قیمت آن همواره پرسش‌های مطرح بوده است.

در این راستا عباس علوی‌راد در گفت‌وگو با ایسکانیوز با بیان اینکه صنعت خودروسازی در ایران مشکلات مزمن و قدیمی دارد، گفت: حمایت‌های مستقیم و غیرمستقیم دولت از این صنعت در 40 سال گذشته، نتیجه مطلوبی را در پی نداشته و باعث بروز مشکلاتی در این صنعت شده است.

وی با بیان اینکه صنعت خودروسازی در ایران، صنعت نوپایی نیست، گفت: اگر این صنعت به خوبی از حمایت‌های دولت‌ها استفاده کرده بود، تا این حد مورد آسیب قرار نمی‌گرفت.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی یزد با انتقاد از ایجاد آسودگی کاذب دولت برای خودروسازان عنوان کرد: دولت با ایجاد بازار فروش داخلی باعث شده صاحبان صنایع دنبال رقابت نباشند، از سوی دیگر به مصرف‌کنندگان نیز ظلم نیز است چرا که آنها را از داشتن محصول با کیفیت منع شده‌اند.

وی درباره محصولات صنعت خودروسازی در ایران بیان کرد: در حال حاضر خودروهای بی‌کیفیتی که توسط شرکت‌های خودروسازی در کشور تولید و در سطح شهر تردد می‌کنند، بهترین گواه برای عملکرد نامطلوب این صنعت است.

علوی راد ادامه داد: خودروهای تولیدی این صنعت بسیار بی‌کیفیت بوده و از استانداردهای بین‌المللی پایین تر هستند؛ اما قیمت‌های بسیار گرانی دارند.

این کارشناس اقتصادی با اشاره به تحریم‌های یک جانبه آمریکا علیه ایران عنوان کرد: صنعت خودروسازی بر خلاف تمامی شعارها مبنی بر خود کفایی، با اجرایی شدن تحریم‌ها توسط غرب، نتوانست از ظرفیت و پتانسیل‌های داخلی استفاده کند. وابستگی این صنعت به شرکت‌های خودروسازی خارجی، عامل مهمی در بی‌کیفیتی خودروها است.

انحصار؛ مانع از ایجاد رقابت سازنده

وی با تاکید بر اینکه مشکل تاریخی صنعت خودروسازی انحصار است، گفت: در حال حاضر انحصار در تولید خودرو و قطعات آن یا زنجیره تامین قطعات وجود دارد. اگر مشکلات صنعت خودروسازی را بررسی کنیم، ریشه تمامی مشکلات به انحصار می‌رسد که توسط برخی افراد یا جناح‌ها ایجاد شده است. این انحصار اجازه نداده که رقابت بین تولیدکنندگان این صنعت ایجاد شود.

علوی‌راد با اشاره به فعالیت و حمایت از شرکت‌های دانش بنیان اظهار کرد: مسئولان هرگز به این شرکت‌ها و جوانان که صاحب طرح و ایده هستند، اجازه ندادند برای ساخت قطعات خودرو وارد میدان شوند؛ این نیز نوعی از انحصار است.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی یزد ادامه داد: زنجیره انحصار در صنعت خودروسازی به دلیل حفظ منافع خود، اجازه نمی‌دهد رقابتی بین تولیدکنندگان داخلی شکل بگیرد.

 وی تشریح کرد: هر زمان انحصار طلبی در هر صنعتی ایجاد شود، اولین بازنده آن، مصرف کنندگان هستند.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه صنعت خودرسازی چند بعدی است، گفت: خودورسازان باید توجه کنند که جان و سلامت مردم نیز توسط خودروهای بی کیفیت به خطر خواهد افتاد. بخش عمده ای از تصادفات جاده ای مربوط به کیفیت خودروها است. 

وی با بیان اینکه در حال حاضر اجازه هیچ گونه واردات خودرو به کشور داده نمی‌شود، گفت: این کار به بهانه این است که ارز از کشور خارج نشود؛ اما دولت می‌توانست این ارز را به اشکال دیگر تامین کند.

علوی راد ادامه داد: شرکت‌های خودروسازی مانند ایران خودرو و سایپا با قدمت طولانی، اگر نتوانند پاسخگوی نیازهای بازار باشند، باید از واردات کمک گرفته شود. در غیر این صورت محصولات بازار حدود 2 برابر قیمت واقعی به فروش می‌رسد.

قرعه کشی مناسب صنعت خودروسازی نیست

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی یزد با اشاره به قرعه کشی برای فروش خودرو بیان کرد:  صنعت خودروسازی در ایران قدمت 50 ساله دارد و به هیچ عنوان این نحوه فروش خودرو برازنده نیست.

وی ادامه داد: فردی که ثبت نام می‌کند، ممکن است نیازمند واقعی دریافت خودرو نباشد و تنها به دلیل داشتن سرمایه مازاد اقدام به این کار کنند.

علوی راد با تاکید بر اینکه قرعه کشی فروش خودرو باعث رانت و فساد در صنعت خودروسازی می‌شود، گفت: این مدل فروش، برای صنعت مناسب نیست.

واردات و رقابت عامل شکستن انحصار در صنعت خودروسازی

این کارشناس اقتصادی درباره حل مشکلات بازار خودرو اظهار کرد: در این خصوص دو راه‌حل کوتاه و بلند مدت برای حل چالش های صنعت خودرو وجود دارد. راهکار بلند مدت این است که اجازه رقابت در این بازار داده شود و از حالت انحصار خارج شود.

وی درباره راهکار بلند مدت حل مشکلات صنعت خودروسازی مطرح کرد: اکنون تولیدکنند گان  داخلی نمی‌توانند پاسخگوی نیازهای بازار و مصرف کنندگان باشند، در نتیجه اجازه واردات خودروهای در رنج قیمتی نزدیک به قدرت خرید مردم و با رعایت قوانین زیست محیطی، داده شود.  این کار برای کوتاه مدت بهترین راهکار است و باعث می‌شود تولیدکنندگان داخلی برای فعالیت مناسب‌تر ترغیب شده و هم بازار عرضه و تقاضا به حالت تعادل نزدیک می‌شوند. همچنین با این اقدام، رانت و فساد پیرامون این صنعت نیز نابود می‌شود.

علوی راد در پاسخ به این پرسش که آیا انحصار در صنعت خودروسازی با تغییر دولت‌ها از بین خواهد رفت یا خیر، گفت: به عقیده بنده انحصارطلبی در خودروسازی در تمام دولت‌های پس از انقلاب وجود داشته و حداقل در چند دولت قبلی تغییری رخ نداده است. برخی از جریانات ذی نفع در این صنعت وجود دارند که قوانین بالا دستی مانند سیاست های کلی اصل 44 کشور  را نادیده می‌گیرند. این موضوع خود باعث بروز بیشتر مشکلات خودروسازی در ایران است.

انتهای پیام/