سید علیرضا شریعت در خصوص ریشه مشکلات و بحران فعلی کشاورزان اصفهان، به خبرنگار اقتصادی ایسکانیوز گفت: بحران آب مختص یک یا دو استان نیست. مساله خوزستان هشداری بود که به آن توجه نشد و به مرور بقیه استانها هم به آن اضافه میشوند. در واقع اصفهان هم آخرین مورد نخواهد بود. الان در ایران به غیر از استانهای ساحلی دریای خزر، مازندران و گیلان، تمام استانها درگیر تنش آبی هستند.
به گفته وی، مساله تغییر اقلیم مربوط به سالهای اخیر نیست چرا که سالهاست به واسطه منابع اطلاعاتی معتبر، صحبتهایی در این رابطه صورت گرفته است. شرایط اقلیمی جهان در حال تغییر است و مدیران کشورمان هم با اینکه در منطقه خشک و نیمهخشک قرار گرفتهایم، به این مساله توجه نکردهاند. همین مساله به مرور چالش را جدیتر کرده است.
مساله تعرفه صفر آب
شریعت گفت: هیچ وقت فکر نمیکردیم آب که یک عنصر اجتماعی است تبدیل به عنصری برای درگیری میان استانها شود. با مطالبات اجتماعی هم نباید به شکل سیاسی برخورد کرد. کما اینکه در اعتراضهای قبل هم، اقشار مختلف مردم در بستر زاینده رود حضور داشتند. بستر زایندهرود در زمانی که آب دارد، باعث ایجاد آرامش بین مردم میشود و بسیاری از درگیریها در این رابطه کاهش مییابد. جمعیت اصفهان که تا قبلتر ۶۰۰ هزار نفر بود حالا بالغ بر ۶ میلیون نفر رسیده است. مردم به دلیل مشکلات اشتغال، به کشاورزی روی آوردهاند. آب رایگان است. یعنی تعرفه آن صفر است. به همین خاطر سادهترین کار، روی آوردن به کشاورزی و محصولاتی است که بیشترین آب را مصرف میکنند.
دبیر کل فدراسیون صنعت آب عنوان کرد: در بستر زاینده رود آنقدر کشاورزی بدون توجه به منابع محدود آب توسعه یافت که این مشکلات تشدید شد. توجه داشته باشیم اصفهان بعد از سیستان و بلوچستان و یزد، سومین استان کم بارش ایران است. تازه این وضعیت با وجود انتقال آب از کوهرنگ ۱ و کارون است. همه این مسائل با وجود منابع آبی محدود، وضعیت را بحرانی میکند.
حکمرانی آب را دریابیم
وی راهکار این بحران را توجه به حکمرانی آب دانست و گفت: یک بار برای همیشه باید به حکمرانی آب توجه کرد. باید سه ضلع حکمرانی یعنی مردم، حکمرانان و متخصصان را در نظر داشت. بخش زیادی از تصمیمات ما دستوری بوده و ما به جای مردم تصمیم گرفتهایم. روشهایی که الان برای آرامش کشاورزان مطرح میشود و وعده انتقال آب را میدهند، درست نیست چرا که منابع آبی این استان محدود است. تا همین چند سال قبل با روشهای انتقال حوضه به حوضه مشکل تشدید شده است. تا قبل از این از یک حوضه مبداء آب به بخش دیگر منتقل میشد. اما در شرایطی این اتفاق میافتاد که بخش اول مشکل منابع آبی را نداشتند. اما حالا همین حوضهها هم با مشکلات آبی روبرو هستند.
شریعت تاکید کرد: باید با مردم و کشاورز صحبت کرد. حتی اگر لازم است بازدیدی از منابع بالادست داشته باشند. در واقع یک ضلع حکمرانی آب که مردم هستند باید در این خصوص توجیه شوند. در تمام دنیا کشورهایی موفق بودهاند که دست به روشهای توسعه پایدار زدهاند و هر بارگذاری جمعیتی بر اساس منابع محدود محیطزیستی هر منطقهای انجام میشده است. وقتی منابع آب محدود است و همزمان به مردم نوید میدهیم که با انتقال آب مشکل را حل میکنیم، بحران به وضعیت فعلی میرسد.
وی عنوان کرد: به تازگی مساله آبهای ژرف مطرح شده که در نوع خود جالب است. اینطور نیست که تنها ایران دسترسی به آبهای ژرف داشته باشد اما بیشتر کشورها این را به خوبی متوجه شدهاند که منابعشان محدود است و باید مدیریت مصرف کنند.
از پس انداز منابع آبی استفاده نکنیم!
شریعت در خصوص بحث حقآبه کشاورزان اصفهانی، گفت: در تمام دنبال حقآبهها دائم در حال بازنگری است. اما در کشور ما بعد از ارائه مجوز حفر چاه، بازتخصیص صورت نمیگیرد. یعنی رصد نمیکنیم که در یک سالی که کم بارش بوده، به جای کشت محصولات آببر سراغ محصولات دیگری برویم. تا زمانی که به مساله بازتخصیص و افزایش تعرفه آب توجه نشود، این مسائل اصلاح نمیشود. به تازگی نماینده کرمان صحبت از دسترسی به آبهای ژرف کرده بود. این صحبت مثل این میماند که یک پدر با فشار فرزندانش، از سپردههایش استفاده کند.
وی عنوان کرد: فدراسیون آب ایران به ریاست جمهوری اعلام آمادگی کرده که در بحثهای مربوط به آب مشارکت داشته باشد. پیشنهاد ما این بوده که اقتصاد آب در اولویت باشد، حضور مردم به عنوان ضلع اصلی حکمرانی اقتصادی جدی گرفته شود، تعرفه آب واقعی شود و در نهایت بپذیریم که روشهای انتقال آب جواب نمیدهد و باید بر اساس توسعه پایدار و آمایش سرزمین حرکت کرد.
نظر شما