به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، موضوع «افزایش ظرفیت‌های پزشکی» این روزها با مخالفان و موافقان بسیاری همراه است. موافقان این مصوبه بر این باورند که مشکل کمبود پزشک در مناطق محروم با افزایش پذیرش 3 هزار دانشجوی پزشکی در سال حل خواهد شد. مخالفان این طرح بر این باروند که امکانات رفاهی و آموزشی لازم برای آموزش این تعداد پزشک در جامعه وجود ندارد.
دبیر کمیته آموزش و پژوهش شورای صنفی مرکزی وزارت بهداشت بر این باور است که در موضوع افزایش ظرفیت‌های پزشکی، تصمیمات سیاسی بر تصمیمات کارشناسی غلبه کرده و نظرات کارشناسان جای خود را به فشارهای سیاسی و لابی‌گری‌ها داده است. علیرضا محسنی دیبا دبیر کل شورای صنفی دانشگاه علوم پزشکی تبریز در گفت‌و گو با ایسکانیوز به ضرورت وجود شورای صنفی در دانشگاه‌ها، نحوه تعامل مسئولان و دانشجویان با شورای صنفی، مشکلات ساختاری دانشگاه‌ها و غیره پرداخت. مشروح این گفت‌وگو به شرح زیر است:
شورای صنفی یک بازوی نظارتی و مشورتی برای مدیریت صحیح دانشگاه به‌شمار می‌رود
ضرورت وجود شورای صنفی در دانشگاه‌ها چیست؟
۱۶ آذر روزی است که عده‌ای از دانشجویان در مقابل استبداد و استکبار ایستادگی کرده و جان خود را در این راه از دست دادند و به شهادت رسیدند. این دانشجویان الگوی بسیاری از افرادی به شمار می‌روند که در حوزه دانشجویی مشغول به فعالیت هستند.
همانطور که می‌دانید دانشجویان با مشکلات بسیاری در حوزه رفاهی، آموزشی و خیلی از موارد دیگر در دانشگاه‌ها مواجه هستند. به همین منظور ضرورت ایجاد یک نهاد دانشجویی که توسط خود دانشجویان اداره شود احساس می‌شد تا اعضای آن بتوانند مشکلات را با مسئولان مطرح و راهکارهای لازم را برای حل مشکلات دانشجویی ارائه کنند. در شرایطی که با بحران های مدیریتی در تمامی حوزه های دانشجویی مواجه هستیم، شورای صنفی به عنوان یک بازوی نظارتی و مشورتی برای مدیریت صحیح دانشگاه‌ها نقش مهمی را ایفا می‌کند.
ایستادگی شورای صنفی در مقابل سوءمدیریت‌ها و نادیده گرفتن نقش دانشجویان
این شورا تا چه اندازه‌ای مورد استقبال دانشجویان قرار گرفته است؟ آیا این شورا واقعا می‌تواند مشکلات دانشجویان را حل کند؟
شورای صنفی دانشجویان در چند سال اخیر با توجه به روندهایی که طی کرده، توانسته است اعتماد دانشجویان سراسر کشور را به عنوان مقبول‌ترین و مشروع ترین نهاد پیگیر مطالبات دانشجویی جلب کند و با همراهی دانشج ویان توانسته است در مقابل سوءمدیریت‌ها و نادیده‌گرفتن نقش دانشجویان در تصمیم‌گیری‌ها بایستد. این شورا از دل همکاری با دانشجویان، راه حل مشکلات و دغدغه‌های آنان را پیدا کرده است.
ما در این دوره از فعالیت شوراهای صنفی با تغییرات اساسی در کل کشور مواجه بودیم؛ زیرا مسئولان وزارت بهداشت و دانشگاه‌ها در حال تغییر بودند. به همین منظور اندکی بلاتکلیفی در کل ساختار وزارت و دانشگاه‌ها احساس می‌شد اما خوشبختانه این وضعیت به مرور زمان به شرایط پایدار رسیده است.
از طرفی شیوع ویروس کرونا فعالیت‌های دانشجویی را کم رنگ‌تر کرد که انشاءالله با ورود دانشجویان به دانشگاه و روندهای صحیحی اتخاذ خواهد شد تا مطالبات دانشجویی بیشتر از گذشته پیگیری شود.
افت فعالیت شورای صنفی به دلیل شیوع ویروس کرونا
به نظر شما اوج فعالیت‌های شورای صنفی مربوط به چه زمانی بود؟
از اوایل سال ۹۸ شاهد اوج فعالیت‌های شورای صنفی در داخل کشور بودیم. شیوع ویروس کرونا فعالیت شورای صنفی را با چالش روبرو کرد، به همین منظور شاهد افت فعالیت شوراهای صنفی در سال ۹۹ بودیم. از سال ۱۴۰۰ فعالیت این شورا روند صعودی به خود گرفت.
تحقق مدیریت صحیح فضای دانشجویی از طریق برقراری ارتباط سازنده با نمایندگان صنفی
مسئولان موظف هستند برای رسیدگی به مشکلات دانشجویان با اعضای شورای صنفی جلسه برگزار کنند. این جلسات در دانشگاه‌ها برگزار می‌شود؟
خوشبختانه با توجه به آیین‌نامه شورای صنفی که به امضای وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی رسیده، سایر مسئولان ملزم به برگزاری جلسات و پاسخگویی به شورای صنفی در چارچوب آیین نامه موجود هستند. در اوایل فعالیت شورا به دلیل شناخت کمی که نسبت به این نهاد دانشجویی وجود داشت، توجه کمتری از طرف مسئولان در راستای برگزاری جلسات احساس می‌شد اما به مرور زمان با تلاش تک تک افرادی که در این شورا مسئولیت داشتند، روند برگزاری جلسات بهبود یافت. دانشگاه‌هایی که با شورای صنفی همکاری لازم را داشتند به این نتیجه رسیده‌اند که برای مدیریت صحیح فضای دانشجویی نیازمند برقراری ارتباط سازنده با نمایندگان صنفی دانشجویان هستند.
پرهیز از بزرگنمایی در پیگیری مطالبات دانشجویی
ارتباط‌گیری با مسئولان نیازمند چه ابزاری است؟
به نظر من شورای صنفی برای ارتباط با مسئولان باید روند درستی را در پیش گیرد؛ در این راستا اعضای این شورا باید صادقانه مشکلات را بیان کرده و به رعایت اخلاق حرفه‌ای پایبند باشند. در پیگیری مطالبات واقعیت‌ها را بیان کنند و از بزرگنمایی بپرهیزند. در چنین شرایطی مسئولان صداقت و اخلاق حرفه‌ای که توسط شورای صنفی رعایت می‌شود را مشاهده کرده و اعتماد متقابل بین طرفین شکل می‌گیرد.
نحوه برخورد مسئولان با اعضای شورای صنفی چگونه است؟
نحوه برخورد مسئولان با شورای صنفی متفاوت است، در برخی از موارد شاهد همکاری‌های خوبی از سوی مسئولان بوده‌ایم؛ به‌طوری که رشد و پیشرفت خوبی در حوزه مطالبات دانشجویی رخ داده است. بعضا برخی از مسئولان نیز گوش شنوایی برای صحبت‌های شورای صنفی نبوده‌اند و آن را به رسمیت نشناختند.
در بسیاری از موارد مشاهده شده شورای صنفی در هر دانشگاهی که به رسمیت شناخته شده و در امور مختلف صنفی و دانشجویی مشارکت داشته، مسائل رفاهی، آموزشی و دانشجویی در آن دانشگاه در مسیر رشد و پیشرفت قرار گرفته است.
دانشجویان تا چه‌اندازه‌ای با شورای صنفی تعامل دارند؟
همانطور که می‌دانید اعضای شورای صنفی خودشان دانشجو بوده و با مشکلات این حوزه غریبه نیستند. به همین منظور نیازی به تعامل از طرف شورا با دانشجویان احساس نمی‌شود. ما از دانشجویان انتظار داریم که نمایندگان خود را باور کنند و در مواردی که اعضای شورا نیاز به راهنمایی دارند، نظر خور را بیان کرده و به این نهاد دانشجویی کمک کنند.
شورای صنفی هم باید دانشجویان را در پیگیری مطالبات همراهی کند و در زمینه تصمیم‌گیری‌ها با دانشجویان مشارکت لازم را داشته باشد.
دیدگاه نامطلوب مسئولان نسبت به افراد مطالبه‌گر
بسیاری از اعضای شورای صنفی از مطرح کردن مسائل واهمه دارند و می‌گویند در صورت رسانه‌ای کردن مشکلات ممکن است با مسئولان مشکل پیدا کرده و حتی در برخی از موارد تهدید شوند. علت این امر چیست؟ مگر وظیفه شورای صنفی وظیفه پیگیری مسائل را ندارد؟
ریشه رسانه‌ای نکردن مشکلات دانشجویی توسط شورای صنفی را می‌توان در ترس‌ها، باورها و دیدگاه‌های اعضای این شورا جست‌وجو کرد. از طرفی می‌توان این مشکل را از دیدگاهی که مسئولان نسبت به افراد مطالبه‌گر دارند نیز مورد بررسی قرار داد.
شورای صنفی نباید از بیان مشکلات دانشجویان واهمه داشته باشد
نه تنها تمامی اعضای شورای صنفی بلکه تمامی دانشجویان، باید به این دیدگاه برسند مسئولان دانشگاهی و وزارت بهداشت وظیفه دارند مسائل دانشجویی را حل کنند. اصولا این افراد معنای وجودی خود را از دانشجویان می‌گیرند. یکی از مسائلی که شورای صنفی دانشجویان از واهمه دارد آن است که نتواند مسائل و مشکلات را در فضای منطقی بیان کند.
برخی از فعالان صنفی بر این باورند که تغییر روندها نمی‌تواند شرایط زندگی و زیست دانشگاهی دانشجویان را بهبود ببخشد. با این حال شورای صنفی نباید از بیان مشکلات دانشجویان و مطالبه گری واهمه داشته باشد. در آیات قرآنی نیز بارها آمده که خداوند سرنوشت هیچ قومی را تغییر نمی‌دهد, مگر اینکه خودشان برای تغییر قدم بردارند. به نظر من این فرمایشات الهی به ارزش وجودی انسان‌ها در تعیین سرنوشت، قدرت اختیار و اراده آنان در تغییر و بهبود شرایطشان اشاره دارد. قطعا هر دانشجویی باید مطالبات خود راپیگیری کند، از طرفی مسئولان برای حل مشکلات دانشجویی در پست‌های مختلف حضور دارند، باید نسبت به رفع و رجوع این مشکلات گام بردارند.
شورای صنفی باید منافع جمعی را در پیگیری مطالبات دانشجویی لحاظ کند
برخی از افرادی که در شورای صنفی فعالیت دارند ممکن است منافع شخصی را به منافع جمعی ترجیح دهند، به عنوان مثال پیش خود تصور کنند در صورت مطرح کردن یک مسئله خاص، ممکن است فلان مسئول دلخور شود و در آینده مشکلاتی را برایشان ایجاد کند. اعضای شورای صنفی باید در روند پیگیری مطالبات دانشجویی به منافع جمعی توجه ویژه‌ای داشته باشد.
فقدان امکانات خوابگاهی استاندارد؛ مهمترین مشکل دانشجویان علوم پزشکی تبریز
مشکلات صنفی دانشگاه‌ها مخصوصا دانشگاه شما شامل چه مواردی است؟
مسئله امکانات خوابگاهی و رفاهی استاندارد برای دانشجویان و ایجاد شرایط قابل قبول برای حضور دانشجویان در دانشگاه‌ها، مهم ترین مشکلی است که دانشگاه‌های کشور با آن مواجه هستند و دانشگاه علوم پزشکی تبریز نیز از آن مستثنی نیست.
از طرفی استفاده از امکانات آموزشی مانند کلاس‌های حضوری دانشگاه؛ بازگشت به روال سابق ارزشیابی دانشجویان و نحوه برخورداری از امکانات آموزشی نیز از دیگر مشکلات دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز به‌شمار می‌رود.
با وجود این مشکلات، متاسفانه سیاست‌های غلطی در زمینه افزایش ظرفیت رشته‌های علوم پزشکی بدون در نظر گرفتن زیرساخت‌های آموزشی و رفاهی اتخاذ شده و همچنان هم با شدت بیشتری در حال ادامه یافتن است. با وجود اینکه بارها هم ادوار شورای صنفی و هم این دوره به تصمیمات اتخاذ شده در راستای افزایش ظرفیت‌های انتقاد داشته و اعتراض خود را در این باره اعلام کرده‌اند، شاهد نتیجه مطلوبی در این زمینه نبوده‌ایم. تا زمانی که مسئولان در رده‌های کلان کشوری از تصمیمات بدون کارشناسی خود عقب نشینی نکنند، مشکلات دانشجویان طبق روال سابق پیش می‌رود و به مرور زمان بدتر خواهد شد.
تصمیمات سیاسی بر تصمیمات کارشناسی غلبه دارد
به‌عنوان یک فعال دانشجویی مشکلات ساختاری تمامی ساحت‌های دانشگاه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ راهکاری برای حل آن دارید؟
مهمترین مشکل ساختاری موجود در دانشگاه‌ها آن هست که همیشه مسئولان پایین رده و میان‌رده چه از نظر مسئولیت و چه از نظر تصمیم‌گیری همیشه بر اساس نظر بالادستی خود عمل می‌کنند و این امر، پاسخ‌دهی در سیستم را همیشه دچار چالش و نارسایی کرده است. امیدواریم تمامی افراد در هر جایگاهی که هستند نسبت به وظیفه و مسئولیتی که دارند، پاسخگوی دانشجویان باشند و قبول مسئولیت کنند.
یکی دیگر از مشکلات ساختاری که در دانشگاه‌ها شاهد آن هستیم، بی‌توجهی به نظرات کارشناس‌ها است، فرقی ندارد کارشناسان از دانشجویان باشند یا از همکاران و مسئولان؛ در هر زمینه‌ای باید نظرات افراد برای شنیده شده و در فرآیند تصمیم‌گیری‌ها ترتیب اثر داده شود. متاسفانه نظر دانشجویان در هر سطحی در فراِیند تصمیم‌گیری‌ها اعمال نمی‌شود، شاید در بعضی از موارد نیاز به نظر کارشناسی وجود نداشته باشد، ولی نظر اکثریت هم لحاظ نمی‌شود.
در بسیاری از موارد در دانشگاه‌ها شاهد آن هستیم که تصمیمات سیاسی بر تصمیمات کارشناسی غلبه دارد؛ نمونه این موضوع را در بحث افزایش ظرفیت‌های رشته های علوم پزشکی شاهد هستیم که نظرهای کارشناسی جای خود را به فشارهای سیاسی و لابی‌گری‌ها داده و نتیجه این فشارهای سیاسی این شده که بسیاری از دانشگاه‌ها و دانشکده‌ها از امکانات اولیه رفاهی برای دانشجویان عاجز مانده‌اند.
پذیرش دانشجویان انتقالی، استقلال دانشگاه را زیر سوال می‌برد
راه حل این مشکل را می‌توان در بازگشتن به ایده‌های دانشگاهیان جستجو کرد. دانشگاه باید برای دانشگاهیان باشد و تصمیمات دانشگاهی با حفظ استقلال دانشگاه اتخاذ شود. اما متاسفانه شاهد آن هستیم در انتخاب اساتید دانشگاهی و حتی دانشجویان ورودی به دانشگاه‌ها به تصمیمات دانشگاهیان توجهی نمی‌شود. در این زمینه لازم است به پذیرش دانشجویان انتقالی که عملا کنکور را دور می‌زنند اشاره کنیم یا مثلا دانشجویان شهریه‌پرداز در دانشگاه‌های علوم پزشکی که شاهد افزایش آن هستیم. این موارد استقلال دانشگاه را زیر سوال می‌برند. به طور کلی سیاست‌ها و روندها باید به شکلی باشند که افراد بر اساس شایستگی در جایگاهی که هستند، قرار بگیرند و هیچ امتیاز ناعادلانه‌ای برای افراد خاص در نظر گرفته نشود.
انتهای پیام/
نظر شما