تخریب جنگل‌ها چه نقشی در تشدید بحران آلودگی هوا دارد؟ / تصفیه کننده‌های هوا قربانی سودجویی مسئولان

هر هکتار جنگل می‌تواند ۶۸ تن گرد وغبار که توسط باد حامل ذرات حمل می‌شوند را جذب و به جای آن دو ونیم تن اکسیژن تولید کند اما بهره برداری بی‌رویه، آتش سوزی و ویلاسازی‌ها این تصفیه کننده‌های بزرگ را قربانی سودجویی مسئولان می‌کند.

به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، در سال‌های گذشته آلودگی هوا با نام تهران عجین بود و مردم دیگر شهرهای ایران تصور نمی‌کردند که روزگاری هوای شهرشان چنان آلوده شود که برای حفظ جان خود مجبور به ماندن در خانه شوند. امروز علاوه بر مراکز استان‌ها و شهرهای پرجمعیت شاهد تعطیل شدن شهرهای کوچک‌تری مانند کاشان هم هستیم اما سوال اساسی اینجاست که چرا معضل آلودگی هوا هر سال بدتر می‌شود و اقدام موثری صورت نمی‌گیرد؟ یکی از عوامل موثر در کاهش آلودگی هوا افزایش سرانه فضای سبز هر منطقه و حفاظت از جنگل‌ها است اما آنچه امروز رخ می‌دهد، برداشت بی‌رویه از جنگل‌ها، بی‌توجهی به سرانه فضای سبز شهرها و شهرک‌ها و استفاده از گونه‌های گیاهی ناسازگار با محیط است.

براساس آمار هر هکتار جنگل می‌تواند ۶۸ تن گرد وغبار که توسط باد حامل ذرات حمل می‌شوند را جذب و به جای آن دو ونیم تن اکسیژن تولید کند. در سال ۱۳۴۳ مساحت جنگل های ایران ۱۸ میلیون هکتار بوده است و بر اساس آخرین آمار و اطلاعات اعلام شده از سوی سازمان جنگل‌ها در سال ۹۷، مراتع و آبخیزداری کشور، مساحت پوشش جنگلی کشور حدود ۱۴.۲ میلیون هکتار اعلام شده است که این سطح حدود ۸.۶ درصد مساحت کشور را شامل می‌شود. از دست دادن نزدیک به چهار میلیون هکتار به معنای از دست دادن منبع تصفیه حجم عظیمی از گرد و غبار است.

هر پنج سال یک میلیون هکتار از جنگل‌ها نابود می‌شود

سازمان حفاظت محیط زیست در مقاله‌ای اعلام کرد که هر پنج سال یک میلیون هکتار از جنگل‌ها نابود می‌شود و اگر این روند ادامه یابد در ۳۰ سال آینده اثری از جنگل‌های ایران باقی نخواهد ماند. علاوه بر این ۱۰ میلیون متر مربع از مساحت عرصه‌های جنگلی مازندران در اثر ویلا سازی تخریب و ۲۰۰ هزار هکتار از مساحت جنگل‌های کشور تاکنون طعمه حریق شده است. اگر به این اعداد برداشت سالانه هفت میلیون متر مکعب چوب جنگلی و بوته مراتب مراتع برای تامین سوخت را هم اضافه کنید، متوجه می‌شوید که چگونه سالیانه حجم بسیاری از جنگل‌های کشور را با دستان خود از بین می‌بریم بدون آنکه به عواقبش فکر کنیم.

در کنار همه این‌ها بی‌توجهی مسئولان به حفاظت از جنگل‌ها و ناآگاهی نسبت به ابعاد اتفاقی که در حال رخ دادن است، سال‌ها بعد از اتفاق کوچک امروز یک بحران می‌سازد؛ کشوری که دیگر جنگلی ندارد، تغییرات اقلیمی گسترده، خشکسالی، فرونشست‌های متعدد و بی‌آبی را تجربه می‌کند و این‌ها با معضلات اجتماعی نظیر فقر، بیکاری و شیوع بیماری‌ها گره می‌خورد.

۳۲ نماینده استان‌های شمالی به دنبال بهره برداری بیشتر از جنگل‌ها

سایت انتخاب در گزارشی اعلام کرد که همه ۳۲ نماینده سه استان شمالی، پنجشنبه چهارم آذرماه با سید ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم جلسه داشتند تا از او بخواهند فکری به حال خوراک کارخانه‌های شمال کند؛ کارخانه‌هایی که در نخستین روز کسب مجوز، به‌شرط تأمین چوب از آن‌سوی مرزها، گواهی فعالیت دریافت کردند.

این ۳۲ نماینده می‌گویند درخت‌های شکسته و افتاده گاهی مسیر آب را می‌بندند و باعث بروز خسارت در زمان وقوع سیل می‌شوند. رئیس‌جمهور هم با شنیدن سخنانشان به آن‌ها وعده می‌دهد که دستگاه اجرایی یعنی سازمان جنگل‌ها، لایحه اصلاحی قانون تنفس را به‌زودی راهی مجلس می‌کند؛ اما هادی کیادلیری، رئیس دانشکده محیط‌زیست و منابع طبیعی دانشگاه علوم و تحقیقات بر این باور است که هرگونه اصلاح در قانون تنفس به مفهوم ایجاد معبر برای ورود به جنگل و بهره‌برداری مجدد است.

خط لوله‌هایی که فسیل‌های زنده را می‌بلعند

طرح انتقال آب دریای خزر به کویر و سمنان هم جنگل‌های هیرکانی را نشانه رفته است، جتگل‌هایی که به فسیل نده مشهور هستند و باید سالیان درازی بگذرد تا قطع یک درخت جبران شود. عباسعلی نوبخت، معاون امور جنگل سازمان جنگل‌ها در نامه‌ای خطاب به رئیس اداره منابع طبیعی سال وقت استان مازندران اعلام کرده بود:  به‌عنوان متولی جنگل‌های کشور و طبق منویات مقام معظم رهبری درباره جلوگیری از تخریب جنگل، همچنین اصل ۵۰قانون اساسی و بند «ف» ماده  ۳۸قانون برنامه ششم توسعه، با توجه به اینکه انتقال آب از مسیر جنگل‌های هیرکانی می‌گذرد، معاونت امور جنگل، مخالفت صریح خود را با این پروژه اعلام می‌کند. این طرح باعث تخریب غیرقابل جبران جنگل‌های هیرکانی، قطع فزاینده درختان مسیر انتقال آب، لغزش و رانش مسیر لوله انتقال و حجم بالای خاکبرداری در دل سبزترین خطه کشور می‌شود که می‌تواند شرایط را برای قاچاق خاک شمال کشور نیز فراهم کند.

علی‎‌رغم این مخالفت‌ها این طرح در حال اجرا شدن است و جنگل‌های هیرکانی هم تخریب می‌شوند.

آتش‌سوزی‌های سریالی جنگل‌های زاگرس

بهره‌برداری بی‌رویه از جنگل‌های شمال، طمع کارخانه‌ها برای سهم برداشتن از این جنگل‌ها و ویلاسازی‌های متعدد فقط بخشی از ماجرا است، جنگل‌های دیگر نقاط کشور هم حالی بهتر از جنگل‌های شمال ندارند. جنگل‌های زاگرس طعمه حریق می‌شوند و ما سالیانه بخشی از جنگل‌های کشور را هم اینگونه از دست می‌دهیم. براساس آمار سالیانه حدود ۱۴هزار هکتار از جنگل‌های کشور در آتش‌سوزی‌ها از بین می‌رود که خود نشان دهنده ابعاد موضوع است.

حمید ظهرابی مدیرکل اداره حفاظت محیط زیست استان فارس در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز  نقش قاچاقچیان چوب، تولید کنندگان غیرقانونی زغال و شکارچیان غیرقانونی را در آتش‌سوزی‌های سریالی جنگل‌های زاگرس پررنگ دانسته و از عدم اختصاص اعتبار توسط ستاد بحران برای مقابله با حریق انتقاد کرد.

بهمن ایزدی؛ کویرشناس در گفت‌وگو با ایسکانیوز اهمیت این جنگل‌ها را اینطور بیان کرد: زمانی که از زاگرس صحبت می‌کنیم یعنی ذخیره‌گاه ۴۰ درصد آب شیرین کشور که ما باید مانند چشممان از آن مراقبت کنیم. از دست دادن این رویشگاه‌ها روطوبت هوا را پایین می‌آورد و هوا در کشور ما خشک‌تر می‌شود. این درختان تامین کننده سفره‌های زیرزمینی ما هستند و از آن‌ها حفاظت می‌کنند. از بین رفتن درختان باعث می‌شود که روان آب‌ها کنترل نشوند و سیل و ویرانی مانند آنچه در سال ۹۸ و ۹۹ دیدیم به وجود آید.

از دست رفتن این میزان از جنگل‌های کشور و در مقابل کوتاهی مسئولان در انجام اقدامات پیشگیرانه و موثر باعث شده تا ما هر سال بخش مهمی از جنگل‌های خود را از دست بدهیم و این به معنای از دست دادن فیلترهای بزرگ و طبیعی تصفیه هوا است که می‌تواند به جدی‌تر شدن بحران آلودگی هوا بیانجامد. طرح افزایش بهره برداری از جنگل‌های شمال، سازه‌های مخربی مانند لوله‌های انتقال آب، سدسازی‌های بی‌جا و بی توجهی به آتش سوزی جنگل‌ها همه ناشی از سو مدیریت است که دود این بی‌تدبیری به چشم مردمی می‌رود که منابعشان قربانی سودجویی شده است.

انتهای پیام /

کد خبر: 1122067

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • 0 + 0 =