به گزارش باشگاه خبرنگاران دانشجویی ایران (ایسکانیوز)، «بایدن اجازه نمی‌دهد ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند»؛ این جمله بخشی از سخنان «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در بیانیه اخیرش است. این نوع لحن دستوری و از موضع بالاتر آمریکایی‌ها مسئله جدیدی نیست. در تمام سال‌هایی که مذاکرات برجام و پس از برجام در دولت قبل صورت می‌گرفت؛ این گونه موضع‌گیری‌ها از سمت آمریکایی‌ها وجود داشت.

مسئله اصلی دستیابی یا عدم دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای هم نیست. ایران بارها گفته که هدفش استفاده صلح آمیز از صنعت هسته‌ای است. این موضع ایران هم بارها توسط آژانس بین‌اللملی انرژی هسته‌ای راستی‌آزمایی شده است. آمریکایی‌ها هم خود به خوبی می‌دانند که هدف ایران دستیابی به سلاح هسته‌ای نیست؛ اما این گونه تهدیدات آن هم در زمان برگزاری مذاکرات چه در زمان فعلی و چه در گذشته با چه هدفی صورت می‌گیرد؟

بی‌اعتبار شدن تهدیدات علیه ایران

«لارنس جی. هاس» پژوهشگر ارشد شورای سیاست خارجه آمریکا در مقاله‌ای که در سایت اندیشکده این شورا منتشر شده، نوشته است: «جو بایدن چهارمین رئیس جمهور متوالی آمریکاست که می‌گوید به ایران اجازه دستیابی به سلاح هسته‌ای را نمی‌دهد. وی همانند سه رئیس‌جمهور قبلی آمریکا، به گزینه نظامی هم اشاره می‌کند اما در عین حال این اقدام را عملی نمی‌کند؛ حتی اگر ایران به پیشرفت در برنامه هسته‌ای خود ادامه دهد».

جی. هاس در همین مقاله بیان می‌کند که تهدیدهای نظامی آمریکا علیه ایران به بهانه جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای، به طور کامل اعتبار خود را از داده است.

به نظر می‌رسد هدف آمریکا از این گونه تهدیدات بیشتر ایجاد یک فضای روانی و جنگ سرد است تا بتواند امتیازات بیشتری از مذاکرات بگیرد. تجربه حمله موشکی ایران به عین‌الاسد و بی‌پاسخ ماندن آن از سوی آمریکا هم نشان می‌دهد؛ این کشور تمایلی به درگیری نظامی با ایران ندارد. در واقع آمریکا بیش از آنچه به دنبال جنگ نظامی  با ایران باشد می‌خواهد با ایجاد یک جنگ سرد به اهداف خود در مقابل ایران برسد.

ضرب‌الاجل‌های ساختگی

در این بین گروه تروئیکا (فرانسه، آلمان و انگلیس) با وجود اختلاف نظرهای ظاهری که با آمریکا دارند؛ اما در عمل در زمین آمریکا بازی می‌کنند. تعیین ضرب‌الاجل‌های زمانی از سوی این دولت‌ها را می‌توان در راستای اهداف آمریکا و راه‌اندازی فشار روانی بر جامعه ایران دانست. در همین راستا «میخائیل اولیانوف» رئیس هیئت مذاکره‌کننده روسیه، خواستار اجتناب از تعیین ضرب‌الاجل‌های ساختگی از سوی دولت‌های غربی در مذاکرات شد.

این گروه ادعا می‌کنند که تلاش‌های بی‌وقفه‌ای برای حفظ برجام داشته‌اند و نسبت به بیانیه تصویب شده در مجلس شورای اسلامی ابراز نگرانی کرده‌اند. آنها در حالی بیانیه مجلس را در تناقض با تعهدات هسته‌ای ایران اعلام می‌کنند که بدعهدی خودشان در عمل به برجام اثبات شده است و هیچگاه در مقابل آمریکا به عنوان نقض‌کننده اصلی برجام موضع مناسبی نداشته‌اند.

رژیم صهیونیستی هم با وجود اینکه نقش مستقیمی در مذاکرات هسته‌ای ندارد اما بیرون از محیط مذاکرات تمام تلاش خود را برای ایجاد فشار بر ایران انجام می‌دهد. تهدیدات اخیر این رژیم علیه کشورمان و راه‌اندازی جو رسانه‌ای مبنی بر احتمال وقوع جنگ را نیز باید در پازل جنگ روانی و سرد آمریکا تحلیل کرد.

این رفتارها چه از سوی سه کشور اروپایی و چه از سوی آمریکا و اسرائیل در زمان مذاکرات برجام نیز وجود داشت. در دور جدید مذاکرات، طرف های غربی همچنان بر پیگیری همان روند قبلی اصرار دارند اما نمایندگان ایران، بر ایجاد روند جدیدی در مذاکرات تاکید دارند. مذاکره‌کنندگان ما با وجود تاکید بر برگشت به اجرای برجام، به دنبال راستی‌آزمایی تعهدات طرف مقابل در لغو تحریم‌ها هستند.

تغییر رویکرد ایران

مذاکرکنندگان کنونی ما با تغییر رویکردی که در دولت سیزدهم رخ داده و با بهره‌گیری از تجربه‌های گذشته به دنبال تضمین واقعی و عملی برای رفع تحریم‌ها هستند. ضمن اینکه مقامات سیاسی و نظامی نیز پاسخ‌های مناسبی به تهدیدات علیه ایران می‌دهند. برگزاری رزمایش پیامبر اعظم 17 و حمله شبیه‌سازی شده به تاسسیات هسته‌ای اسرائیل را می‌توان در چهارچوب استراژی ایران برای به دست آوردن توفیق در مذاکرات دانست.

شورای سیاست خارجی آمریکا نیز در سایت رسمی خود در مقاله‌ای دلایل ایران برای تعیین مواضع سرسختانه در مذاکرات هسته‌ای را «دلایل خوب و محکمی» عنوان کرده است. دولت قبلی(یازدهم و دوازدهم) هر توافقی را بهتر از توافق نکردن می‌دانست و بر همین مبنا پاسخ دادن به تهدیدات آمریکا را به نفع کشور نمی‌دانست. اما دولت کنونی به این نتیجه رسیده که منافع ایران در گرو دست یافتن به یک توافق خوب است نه هر توافقی.

دولت جدید و مذاکره‌کنندگان به این نتیجه رسیده‌اند که نباید از موضع ضعف وارد شد. بر همین اساس، در عین اینکه مذاکره‌کنندگان به دنبال رسیدن به توافقی برای رفع تحریم‌ها همراه با راستی‌آزمایی طرف مقابل هستند؛ در داخل کشور نیز پاسخ تهدیدات آمریکا و اسرائیل داده می‌شود. در واقع رویکرد دولت کنونی، پاسخ از موضع قدرت به جنگ سرد و روانی علیه کشور است به جای آنکه مانند گذشته سیگنال‌های ضعف به طرف مقابل مخابره شود.

نماینده روسیه اخیرا گفته که طرف‌های مختلف برجام از روند جدید مذاکرات راضی هستند؛ آمریکا با تلاش زیاد به دنبال برگشت به برجام و ایران نیز آمادگی خود را برای توافق اعلام کرده است. این مذاکرات در نهایت یا به یک توافق می‌رسد یا نمی‌رسد؛ اما برای ما مهمتر از اصل توافق، نتیجه توافق است. اگر حاصل توافق جدید، مانند دوره قبلی اجرای برجام، دستاوردش برای ما «تقریبا هیچ» باشد؛ همان بهتر که توافقی صورت نگیرد چراکه در این صورت ما در جنگ سردی که علیه‌مان آغاز شده باز هم قدمی رو به عقب برداشته‌ایم.

انتهای پیام/

خبرنگار: مطهره لطفی