به گزارش خبرنگار اقتصادی ایسکانیوز، مساله آزادسازی سهام عدالت یکی از آن وعدههایی بود که بیشتر شکل فریب به خود گرفت. در آخرین سالهای دولت روحانی بود که مساله آزادسازی سهام عدالت به میان آمد تا بخشی از نارضایتی مردم از این طریق کنترل شود.
بیشتر بخوانید
گرانی بنزین و سیاستهای دوگانه/ چرا دولت روحانی درباره قیمت بنزین دروغ گفت؟
آنچه که بسیاری از کارشناسان به آن اشاره میکنند، مساله محقق نشدن قولی است که دولت قبل به مردم داد و در نهایت تنها بخشی از سهام عدالت آزاد شد. یک کارشناس بازار سرمایه در همین راستا معتقد است که سهام عدالت به یک موضوع غمانگیز در اقتصاد ایران تبدیل شده است.
بهنام صمدی در این رابطه به خبرنگار اقتصادی ایسکانیوز گفت: سهام عدالت یک موضوع غمانگیز در اقتصاد ایران است. به حدی که شبیه به مال یتیم با آن برخورد شده است. شیوه آزادسازی آن هم بسیار بد بود. به این دلیل که بازار کشش چنین روشی را برای آزادسازی نداشت. در زمانی که سهام عدالت تخصیص یافت، استان البرز وجود نداشت. قدری زمان برد تا شرکتی مجزا تشکیل و برای متقاضیان استان البرز فعال شود.
روش عجیب آزادسازی سهام عدالت
وی عنوان کرد: در کل یک سردرگمی عجیب در سهام عدالت وجود دارد. هنوز ۱۰ درصد سود سال ۹۸ پرداخت نشده و از سودی که در دو مرحله پرداخت شد هنوز بخشی باقی مانده است. مشخص نیست چرا اینطور با سهام عدالت برخورد میشود. زمانی که دولت قصد آزاد کردن سهام عدالت را داشت، گفت بخش دیگری از پول را واریز کنند تا به سود یک میلیون تومان برسد. مردم در آن زمان اطلاعی نداشتند. دولت در حقیقت از اصل سهام برداشت.
این فعال بازار سرمایه گفت: روش آزادسازی آن هم عجیب بود. ابتدا یک ۳۰ درصد بیان شد و کمی بعد یک ۳۰ درصد دوم به آن افزود. این مساله باعث برهم ریختن بورس شد. علت اصلی سقوط بورس هم همین سهام عدالت بود. بازار کاملا بهم ریخت و فکر کنم کلا ۱۵ تا ۲۰ هزار میلیارد تومان از رقم ۷۰۰ هزار میلیارد تومان سهام فروش رفت. بازار کشش آن را نداشت و درست با آزاد کردن سهام عدالت، بورس قفل شد.
صمدی عنوان کرد: در این مورد مردم متضرر شدند و ارزش داراییشان به حدود یک چهارم رسید. از طرفی هم بورس ریخت و میانگین ارزش معاملات روزانه بورس الان ۲ تا ۳ هزار میلیارد تومان است. نکته دیگر اینجا بود که ساختار سهام عدالت تکلیف هیات مدیرههای شرکتهای سرمایهگذاری استانی را مشخص نکرده است. البته مصوبهای به تازگی نهایی شده که دولت را نماینده شرکتهای سرمایهگذاری استانی را مشخص کند. چون سهام عدالت الان به نوعی دولت در سایه است.
وی تاکید کرد: کلا مساله سهام عدالت داستان عجیبی است که شیوه آزادسازی، توزیع سود و بقیه مسائل آن با مشکل روبروست. مگر سود سهام عدالت چقدر بود که در سه بخش واریز شود و ۱۰ درصد آن هم باقی بماند؟ طبق قانون تجارت سود شرکتهای سهامی باید در نهایت ۸ ماه بعد از مجمع واریز شود و الان یک و سال و نیم گذشته و هنوز سود سهام عدالت به طور کامل واریز نشده است. البته با وضعیت فعلی تصور نمیکنم این کلاف سردرگم در دولت جدید هم باز شود.
استفاده ابزاری از سهام عدالت
به گزارش ایسکانیوز، برخی کارشناسان در همین رابطه به بخش دیگر حواشی این طرح یعنی استفاده ابزاری دولت قبل از سهام عدالت اشاره میکنند که باعث آشفتگی بازار سرمایه و به نتیجه نرسیدن وضعیت سهامداران شد. یک کارشناس بازار سرمایه در این رابطه تاکید کرد که دولت قبل از سهام عدالت به شکل ابزاری کنترلی برای مدیریت نارضایتی مردم استفاده کرده بود.
علی حیدری در گفتوگو با خبرنگار گروه اقتصادی ایسکانیوز گفت: سهام عدالت و کارهایی که در زمان احمدینژاد انجام شد بر اساس یک تفکر کمونیستی و مبنی بر اصل اقتصاد برای همه – یا توده مردم – بود. دولت بعدی از سهام عدالت به عنوان یک ابزار کنترلی برای جمع کردن اعتراضها استفاده کرد. هرکجا احساس میکرد اعتراضهای گسترده به دلیل افزایش تورم وجود دارد، شروع به پخش کردن پول با نام سهام عدالت میکرد.
وی ادامه داد: مساله سهام عدالت از ابتدا غلط تعریف شده است. ممکن است در جوامع سوسیالیستی کار درستی باشد اما منبع تامین این پول در اقتصادی مانند ایران که تورم مزمن دارد و برخی به خودشان زحمت نمیدهند که اقتصاد را به عنوان علم بپذیرند و کماکان فردگرا هستند، سهام عدالت معنی ندارد. چون اقتصادی وجود ندارد که سود آن شامل همه شود.
بیشتر بخوانید
خروج از رکود به روایت روحانی / دولت یازدهم چگونه رونق اقتصادی ایجاد کرد؟
حیدری گفت: دولت قبلی هم اگر بخواهیم صادقانه نگاه کنیم، از سهام عدالت فقط به شکل ابزاری کنترلی استفاده کرد که هر جا میخواست جلوی اعتراض مردم را بگیرد، شروع به حاتم بخشی به نام سهام عدالت میکرد. با این روش قصد داشت با پخش کردن پول در سطح جامعه، به شکلی فضا را مدیریت کند.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: دولت فعلی اگر بتواند مذاکرات را به سمتی پیش ببرد – چه آشکارا و چه پشت پرده – که منابع نفتی وارد شود، دوباره سهام عدالت را برجسته و تلاش میکند آن را سر سفره مردم آورد. در غیر این صورت کماکان به شکل حرف و حدیث به دوره ۴ ساله بعدی میرسد.
دروغ یا سنگ بزرگ؟
وی در پاسخ به این پرسش که آیا دولت قبل درباره سهام عدالت و مساله آزادسازی آن، دروغ گفت؟، عنوان کرد: این مساله دروغ نبود بلکه سنگی بود که دولت قبل از روحانی به پشتوانه افزایش قیمت نفت انداخته بود. شاید در آن مقطع زمانی نیاز بود اعلام کند سهام عدالت آزاد شده تا بتواند قدری شرایط تورمی را مدیریت کند.
حیدری تاکید کرد: الان سهام عدالت و یارانه، بخشی از درآمد اصلی برخی خانوارهاست. شاید سهام عدالت در آن زمان ابزاری بود که بتواند از آن استفاده کند تا به اوضاع آن زمان سامان دهد. سهام عدالت پیش از انقلاب هم مطرح بود. در آن زمان قرار بود کارخانهها سود شرکت را تحت عنوان سهامدار به کارگران بدهند. از سال ۵۳ که افزایش قیمت نفت داشتیم، این مساله راکد مانده بود. زمزمه اجرای آن از دولت خاتمی هم مطرح میشد. اما سبک مدیریتی آن قابل قبول نبود.
به گزارش ایسکانیوز، با وجود تمام مسائل ریز و درشتی که در ارتباط با سهام عدالت مطرح میشود و در کنار تمام نقدهای وارد شده به این طرح، نباید مساله دروغ دولت قبل درباره آزادسازی این سهام و در نهایت بلاتکلیف گذاشتن آن را فراموش کرد.
نظر شما