به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، مشکلات اقتصادی و تورم بالای ۴۰ درصد، این روزها امان مردم را بریده است. هر دولتی هم که بر سر کار می‌آید، به جای یافتن راه‌حلی برای مشکلات، تقصیر را گردن دولت قبلی می‌اندازد.

شاید راهکارهایی مانند افزایش مالیات، اصلاح نظام پولی و بانکی و مواردی از این قبیل، روش‌هایی کوتاه‌مدت برای مهار تورم باشند؛ اما نباید از راهکارهای بلندمدت هم غافل شد.

کارشناسان اقتصادی بر این باورند که نوآوری سبب رشد بلند مدت اقتصادی می‌شود. به این معنا که تغییر تکنولوژی، می‌تواند به تولید بیشتر و در نتیجه افزایش بهره‌روی منجر شود. روشن است که با افزایش بهره‌وری، اقتصاد هم رشد می‌کند.

پژوهش‌های اقتصادی نشان می‌دهد؛ افزایش یک درصدی هزینه‌های تحقیق و توسعه می‌تواند اقتصاد را ۰.۶۱ درصد رشد دهد. به همین دلیل، اقتصاددانان معتقدند که افزایش سرمایه‌گذاری برای تحقیق و توسعه، اقتصاد کشورها را سریع‌تر توسعه خواهد داد.

فعالیت‌های تحقیق و توسعه (R&D) به دانشمندان و محققان اجازه می‌دهد که دانش، تکنیک‌ها و فناوری‌های جدید را توسعه دهند. این فعالیت‌ها بر اساس «هزینه تحقیق و توسعه» و «شدت تحقیق و توسعه»، قابل اندازه‌گیری و بررسی هستند. منظور از هزینه تحقیق و توسعه، میزان بودجه‌ای است که هر کشور به آن اختصاص می‌دهد و منظور از شدت آن سهم تحقیق و توسعه از بودجه ناخالص کشور است.

ایسکانیوز در نظر دارد؛ با بررسی برترین کشورها در زمینه هزینه و شدت تحقیق و توسعه، به تحلیل جایگاه R&D ایران در جهان بپردازد.

چین؛ رتبه اول هزینه تحقیق و توسعه در جهان

چین در سال ۲۰۲۱، با صرف ۶۲۱ میلیارد دلار، بیشترین هزینه را برای تحقیق و توسعه صرف کرده است و قصد دارد که تا سال ۲۰۵۰ به رهبر جهانی در علم و نوآوری و برخی صنایع با فناوری پیشرفته مانند رباتیک، تجهیزات هوافضا و تجهیزات پزشکی تبدیل شود.

هزینه‌های تحقیق و توسعه چین در سال ۲۰۱۷، حدود ۲۸۰ میلیارد دلار بود که ۲.۱۲ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور و ۲۰ درصد از کل هزینه‌های تحقیق و توسعه جهان را تشکیل می‌داد. (همتراز با اروپا که شامل ۳۴ کشور است).

کره جنوبی؛ رتبه اول شدت تحقیق و توسعه در جهان

کره جنوبی بر اساس شدت تحقیق و توسعه، ۴.۱ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف تحقیق و توسعه کرده است.

جایگاه ایران از نظر هزینه‌های تحقیق و توسعه کجاست؟

با وجود اهمیت بودجه تحقیق و توسعه در رشد اقتصادی کشورها، بودجه تحقیق و توسعه ایران کمتر از یک درصد از تولید ناخالص کشور است. بودجه تحقیق و توسعه ایران درسال ۲۰۱۷، ۰.۸۳ درصد بوده، در حالی که میانگین جهانی این بودجه در همان سال در بین ۹۰ کشور جهان، ۱.۰۵ درصد اعلام شده است.

کشورها در صورتی می‌توانند در عرصه جهانی رقابت کنند که بودجه بیشتری را برای تحقیق و توسعه اختصاص دهند. به همین دلیل، ایران از زمان تدوین برنامه پنجساله سوم توسعه در سال ۱۳۷۴ تا امروز، هر دوره سهمی را برای تحقیق و توسعه درنظرگرفته است.

سهم بودجه تحقیق و توسعه در برنامه سوم ۱ونیم درصد از تولید ناخالص کشور پیش‌بینی شده بود.  این برنامه که در سال ۱۳۷۴ تدوین شده بود، قصد داشت بودجه تحقیق و توسعه کشور را تا سال ۱۳۸۷ به سهم یک درصدی در بخش دولتی و نیم درصدی در بخش غیردولتی برساند.

سهم تحقیق و توسعه از تولید ناخالص داخلی ایران در برنامه‌های چهارم، پنجم و ششم به ترتیب سه، چهار و پنج درصد پیش‌بینی می‌شد، در حالی که کشور هنوز به هدف‌گذاری ۲۰ سال پیش خود هم نرسیده بود.

به نظر می‌رسد اختصاص سهم تحقیق و توسعه از تولید ناخالص کشور، هدفی بلندپروازانه بوده است. برنامه‌ای که شرایط واقعی درآمد و سهم امکان‌پذیر برای حوزه‌های مختلف را به درستی اندازه‌گیری نکند، برنامه کارآمدی نخواهد بود.

کارشناسان معتقدند تحقق نیافتن برنامه‌های توسعه در ۲۰ سال گذشته، هم به دلیل تخصیص ناکافی بودجه های دولتی است که برای تحقیق در نظر گرفته شده‌اند و هم به دلیل بی‌علاقگی بخش خصوصی برای افزایش سرمایه‌گذاری مالی در تحقیق و توسعه.

انتهای پیام/