به گزارش خبرنگار بین‌الملل ایسکانیوز، اندیشکده «شورای روابط خارجی» آمریکا در گزارشی به قلم «ماکس بوت» به بررسی معنای دور جدید حملات ایالات متحده علیه مواضع داعش در سوریه پرداخته و آن را به مفهوم احتمال افزایش حضور نظامی آمریکا در خاورمیانه تعبیر کرده است. این تحلیلگر آمریکایی، بدون اشاره به تلاش‌های جمهوری اسلامی و نیروهای مقاومت منطقه در مبارزه با گروه تروریستی داعش، با برشمردن برخی اقدامات ایالات متحده، آنها را به عنوان عامل اصلی تضعیف این گروه معرفی می‌کند. وی در ادامه با اشاره به اینکه فقدان دولت‌های کارامد در کشورهای افغانستان، عراق و سوریه که به نوعی خواستگاه برخی گروه‌های تروریستی هستند، اینطور نتیجه‌گیری می‌کند که ایالات متحده آمریکا باید به منظور مقابله با داعش و جلوگیری از بازسازی مجدد این گروه تروریستی، حضور نظامی خود را در منطقه حفظ کند.

متن کامل گزارش مذکور بدین شرح است:

در ماه سپتامبر، جو بایدن -رئیس جمهور ایالات متحده- در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفت: «امروز من در حالی اینجا ایستاده­ام که آمریکا برای اولین­ بار در ۲۰ سال اخیر در جنگ نیست. ما فصل جدیدی را آغاز کرده­ایم». نقشی که نیروهای آمریکایی، در مبارزه با تهدید احیا شده از سوی دولت خودخوانده اسلامی در سال جاری در عراق ایفا کرده‌اند، با اظهارات بیش از حد خوشبینانه او در تضاد است.

در سوم فوریه نیروهای عملیات ویژه آمریکا، عملیاتی را در شمال غربی سوریه انجام دادند که طی آن ابوابراهیم الهاشمی­القریشی رهبر دولت اسلامی کشته شد. در این حمله به نیروهای آمریکایی آسیبی نرسید، اما ۱۳ نفر از جمله کودکان کشته شدند. یک مقام آمریکایی اظهار کرد قریشی قبل از ورود نیروهای نظامی به خانه‌اش بمبی را منفجر کرده و خود و خانواده‌اش را به هلاکت رساند. همچنین هفته گذشته نیروهای آمریکایی در شمال شرق سوریه طی عملیاتی جنگی به متحدان کُرد خود در مبارزه با فرار شبه نظامیان داعشی از زندان کمک کردند.

 این تحولات نشان می­دهد که چرا نیروهای آمریکایی (تقریبا 2500 نفر در عراق و 900 نفر در سوریه) باید در خط مقدم مبارزه با تهدیدات ضعیفی مانند دولت اسلامی بمانند که به طرز وحشتناکی قابلیت بازگشت به پیشینه خود را دارند.

ریشه های یک گروه تروریستی جهانی

 دولت اسلامی ریشه در القاعده عراق دارد. گروه تروریستی اسلام­گرایی که پس از تهاجم آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ ایجاد شد. در سال ۲۰۰۹ پس از افزایش نیروهای آمریکایی و ظهور جنبش «بیداری الانبار» القاعده در معرض انحلال بود، اما تصمیم رئیس­جمهور باراک اوباما خارج کردن همه نیروهای آمریکایی از عراق در سال ۲۰۱۱، همزمان با آغاز بروز جنگ داخلی در سوریه بود، که جان تازه‌ای به این گروه بخشید.

 این سازمان افراطی که تحت عنوان «دولت اسلامی عراق و شام» (داعش) باری دیگر متولد شد، قدرتمندتر از همیشه از سراسر جهان سربازگیری کرد و الهام بخش حملات تروریستی از «سن برناردینو» و «کالیفرنیا» تا «پاریس» بود.

تا پایان سال ۲۰۱۴ دولت اسلامی قلمروهای به وسعت بریتانیا را در دو طرف مرز عراق و سوریه تحت کنترل خود در آورد. اوباما نیز سربازان آمریکایی را به عراق بازگرداند تا به مهار این جریان کمک کنند. در سال ۲۰۱۷ سربازان عراقی موصل را پس گرفتند و در سال ۲۰۱۹ دولت اسلامی آخرین پایگاه‌های خود را در سوریه از دست داد.

 اما دولت اسلامی هرگز واقعا (به طور کل) از بین نرفت. با از بین رفتن خلافت آن و کشته شدن ابوبکر البغدادی در حمله ایالات متحده در سال ۲۰۱۹، این گروه در حالی­که گروه­های وابسته به آن حملاتی را از آفریقا تا افغانستان انجام دادند، حملات «بزن دررو» در دو طرف مرزهای عراق و سوریه را از سر گرفت.
طبق تجزیه و تحلیل‌هایی از سوی، «مایکل نایتز» -عضو موسسه واشنگتن برای سیاست‌های خاور نزدیک- و «الکس آلمیدا» از مرکز  «هاریزون کلاینت اکسس»، دولت اسلامی ۸۰۸ حمله در عراق در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۰ انجام داده است. از آن به بعد حملات کاهش یافت. از جولای ۲۰۲۰ تا نوامبر ۲۰۲۱ به طور میانگین ۳۳۰ حمله در شش ماهه سال اتفاق افتاده است که اکثر آنها عملا خفیف بودند؛ اما سال ۲۰۲۲ موج جدیدی از حملات سهمگین تر را به همراه داشت.

وقایع مخرب در سوریه و عراق
مبارزان منتسب به دولت اسلامی در ماه ژانویه در استان دیالی عراق -در ۷۵ مایلی شمال بغداد- به پادگان ارتش عراق حمله کرده و یازده سرباز را در تخت‌هایشان به قتل رساندند. این گروه در شهر حسکه در سوریه به زندانی که اعضای دولت اسلامی در آن نگهداری می‌شدند، حمله کرد. صدها نفر از مردم در حالی کشته شدند که نیروهای دموکرات سوریه - نیروی شبه نظامی عمدتا کُرد - با همکاری نیروهای آمریکایی برای بازپس‌گیری کنترل زندان در نبردهای شدید زمینی در تلاش بودند. نیروهای آمریکایی تخمین می‌زنند که ۲۰۰ زندانی داعشی فرار کرده‌اند.
مرگ قریشی که از چهره اجتماعی چندانی برخوردار نبود، شکستی برای این گروه محسوب می‌شود اما این شکست موقتی خواهد بود. در صورتی که قریشی کمتر از یک هفته پس از مرگ بغدادی در سال ۲۰۱۹ به رهبری منصوب شد، احتمالا تاکنون نیز رهبر دیگری برای این گروه انتخاب شده است؛ اما سازمان آنقدر پراکنده و نا متمرکز شده است که تغییرات رده بالای رهبری احتمالا باعث بروز تغییرات مهمی نخواهد شد.
دولت اسلام یشاخه خراسان در افغانستان، مهمترین شاخه وابسته به دولت اسلامی و تا حد زیادی مستقل است و احتمالا امید بیشتری برای پیشرفت آنها، با وجود تلاش‌های طالبان برای تحکیم کنترل خود بر این کشور، دیده خواهد شد. در این اثنا، دولت عراق ضعیف و در حال تجزیه است و سوریه نیز در هرج و مرج قرار دارد؛ زیرا جنگ‌های داخلی پس از بیش از یک دهه ادامه دارد. عدم وجود حکومت کارامد در افغانستان، عراق و سوریه به طور قریب به یقین فرصت‌های جدیدی برای دولت اسلامی برای انجام حملات در منطقه و بازسازی قدرت آنها ایجاد می‌کند.

مقابله با هرج و مرج‌
ایالات متحده نمی‌تواند کار چندانی برای بهبود حکومت هیچ یک از این کشورها انجام دهد. بهترین کاری که می‌توان به آن امیدوار بود، مهار پیامدهای هرج و مرج با استمرار حضور نیروهای اندک در سرزمین‌های عراق و سوریه برای همکاری با نیروهای امنیتی عراق و نیروهای دموکرات سوریه، به ترتیب برای تقویت توانایی آنها برای مبارزه با دولت اسلامی، و مهار رشد قدرت ایران در هر دو کشور است. حتی تعداد نسبتا کمی از نیروهای آمریکایی نیز می‌توانند باعث ایجاد تغییرات بزرگی شوند. آنها می‌توانند «توانمندسازهایی» مانند اطلاعات و پشتیبانی هوایی را ارائه دهند که سایر کشورها به راحتی از آنها برخوردار نیستند. اما در افغانستان از زمانی که مبارزه با دولت اسلامی واشنگتن را عملا مجبور به ائتلاف با طالبان کرده، گزینه‌های ایالات متحده محدودتر شده است.

بایدن موفق شد -با هزینه‌های گزاف- ایالات متحده را از افغانستان خارج کند. اما او به نحو خردمندانه­ای از خروج کامل نیروهای آمریکایی و مبارزه با گروه‌های شبه‌ نظامی در خاورمیانه امتناع کرده است. وقایع دو هفته اخیر حاکی از آن است که وجود نیروهای آمریکایی همچنان برای دور نگهداشتن دولت اسلامی ضرورت دارد.

انتهای پیام/