به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، « قوانین رابطه اصولی»، «مهم‌ترین اصل در زندگی افراد موفق»، «مراقب باش از چشم نیفتی»، «۷ نکته طلایی تربیت»، «راه‌های جذاب بودن» و تیترهایی از این دست را در فضای مجازی بسیار دیده‌ایم؛ افرادی که خود را روانشناس معرفی می‌کنند با ساختن صفحه‌ای در فضای مجازی نسخه‌های یکسان برای همه می‌پیچند و می‌خواهند شما را یک شبه به انسانی موفق در رابطه، شغل، تحصیل و زندگی فردی تبدیل کنند اما آیا واقعا این دست توصیه‌ها از سوی افراد متخصص این حوزه مطرح می‌شوند؟ یا آیا به اندازه‌ای کارایی دارند که اگر مثلا پدر و مادری این ۷ نکته طلایی را بیاموزند، فرزندان موفقی تربیت کنند و دیگر نیاز به آموزش نداشته باشند؟
بیشتر بخوانید
فارغ التحصیل کارشناسی روانشناسی صلاحیت درمان بالینی ندارد
بیشتر این دست روانشناسی‌ها هم حول محور روابط زن و مرد می‌چرخند و با استدلال‌های سطحی سعی دارند که سوال مخاطب را پاسخ بدهند. تست‌های روانشناسی متعددی را هم می‌توان در این فضا دید که به شما می‌گویند کدام شغل‌ها برای شما مناسب هستند یا همسرتان باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد.
مشاوران تحصیلی هم که به وفور حضور دارند و حتی برخی از آن‌ها موفقیت تحصیلی هم نداشته‌اند اما با فریب مخاطب خود را رتبه برتر کنکور و دانش آموخته یکی از دانشگاه‌های مطرح معرفی می‌کنند و با فروش پکیج‌های آموزشی و نکات به اصطلاح طلایی قول کسب رتبه‌های برتر کنکور را به مخاطب می‌دهند.
افزایش دنبال کننده (فالوور) و به دنبال آن کسب درآمد شاید یکی از اهداف این بلاگرهای روانشناس‌نما باشد که با فریب مردم می‌خواهند، مطرح شوند و نسخه‌های غیراصولی برای مردم بپیچند.
بیش از پنج هزار روانشناس‌نما در فضای مجازی
رئیس سازمان نظام روان شناسی و مشاوره کشور در گفت‌وگویی از وجود نزدیک به بیش از پنج هزار روانشناس‌نما یا افرادی که در فضای مجازی خود را با عنوان روان شناس معرفی کرده اما هیچ گونه پروانه و یا مجوز از سازمان نظام روان شناسی و مشاوره کشور نداشته‌اند، خبر داد.
چندی پیش هم معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان با نگارش نامه‌ای به دادستان کل کشور از دستگاه قضا خواست تا به موضوع دفاتر غیرمجاز مشاوره روانشناسی و سوءاستفاده برخی از عنوان مشاور و روانکاو در فضای مجازی ورود کند. محمدمهدی تندگویان، با اشاره به انتشار فیلم‌ها و مطالب غیر کارشناسی و غیرتخصصی منسوب به برخی از روانشناسان در فضای مجازی و به‌ویژه اینستاگرام گفته بود: با توجه به آسیب‌های روانی، خانوادگی و اجتماعی ناشی از انتشار این مطالب و همچنین کلاه‌برداری‌های صورت گرفته از افراد، معاونت جوانان در نامه‌ای از دادستان کل کشور خواسته تا با دفاتر غیرمجاز مشاوره‌ای که از هیچ نهاد رسمی مجوز ندارند و از فضای مجازی سر درآورده‌اند برخورد کند.
پروانه‌ها براساس تخصص صادر می‌شوند
موضوع دیگر نقش سازمان بهزیستی در صدور پروانه‌ها است. نکته مهم در صدور پروانه‌ها این است که هر کدام از پروانه‌هایی که بهزیستی صادر می‌کند عنوان خاصی دارند و روانشناس مورد نظر اگر خلاف آن عمل کند، تخلف کرده است. عنوان‌هایی مثل روانشناس بالینی، مشاوره شغلی و تحصیلی یا توان‌بخشی عصبی و شناختی و غیره مواردی هستند که در پروانه اشخاص مشخص می‌شوند و براساس آن فرد باید در حوزه تخصصی خود فعالیت کند.
فرزاد فرهودی، متخصص روانشناسی بالینی و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی در گفت‌وگو با ایسکانیوز درباره این موضوع گفت: امروز گاهی مشاهده می‌کنیم، کسی که مشاوره خوانده‌است، روانشناسی بالینی انجام می‌دهد و یا بالعکس؛ بنابراین در کار فارغ التحصیلان رشته‌های روانشناسی و مشاوره تداخل عملی وجود دارد. حتی در اوایل این تداخل، بزرگان رونشناسی سعی کردند مانع آن بشوند اما هیچ وقت موفق نبودند و ب‌نظرم دیگر امکان اصلاح آن بخاطر پیچیدگی های موجود ممکن نیست.
مردم احساس نیاز به روانشناس را در خود نمی‌بیند
بخشی از این اتفاق ناشی از مشکلات فرهنگی موجود در جامعه و آگاهی نداشتن مردم در مراجعه به روانشناس است که فرد برای خلاهایی که در خود احساس می‌کند، سراغ راه ساده‌تر و سریع‌تری مانند پیدا کردن پاسخ در صفحات روانشناسی فضای مجازی می‌رود اما تمایلی برای مراجعه به روانشناس ندارد. شهرام علیزاده روانشناس در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز درباره این موضوع گفت: در مورد اهمیت مراجعه به روانشناس باید گفت که افراد با کوچک‌ترین درد به پزشک مراجعه می‌کنند و سریع‌تر می‌خواهند که دلیل درد را ریشه‌یابی کنند اما گاهی سال‌ها با اختلالی مثل اضطراب مواجه هستند و هیچ گاه برای درمان آن به روانشناس مراجعه نمی‌کنند. فرض کنید فردی ترس از ارتفاع پله برقی و موارد دیگر دارد و مدام با این رنج زندگی می‌کند اما هیچ گاه احساس نیاز به روانشناس را در خود نمی‌بیند و نمی‌داند که اگر از یک روانشناس کمک بگیرد زندگی ارحت‌تری خواهد داشت.
او ادامه داد: در حقیقت باورهای اشتباهی در گذشته وجود داشته که افراد دارای مشکلات شدید به روانشناس مراجعه می‌کنند و این دیدگاه باعث شده تا افراد ناخواسته در برابر مراجعه به روانشناس مقاومت نشان دهند چراکه نگران مورد قضاوت قرار گرفتن و برچسب خوردن هستند. این موضوع تبدیل به اهرم قدرتی در دست نزدیکان فرد می‌شود که وقتی رابطه‌اشان خوب نیست به موضوع مراجعه او روانشناس اشاره کرده و فرد را تحقیر کنند.
راه حل سریع برای مشکلات بزرگ هستند
علیزاده عنوان کرد: همین موضوعات و آشنا نبودن مردم با روانشناسان واقعی و تحصیل کرده باعث شده تا عده‌ای به اسم روانشناس از موقعیت سو استفاده کرده و مطالبی را مطرح می‌کنند که نه تنها مفید نیست بلکه آسیب زننده هم هستند. مثلا امروز باب شده افراد تحت عنوان روانشناس شروع می‌کنند به تکرار این جمله که چرا از همین فردا کارت را شروع نمی‌کنی؟ تو می‌توانی بهترین آدم دنیا، برترین نویسنده وغیره شوی. این جنس جملات هیجانات افراد را تحریک می‌کند و به ظاهر و در گام اول کمک کننده به نظر می‌رسد اما مشکل جایی آغاز می‌شود که افراد تصمیم می‌گیرند موفقیتی بزرگ را یک باره تجربه کنند بدون توجه به اینکه چیزی ناگهانی به دست نمی‌آید. فردی که سی سال الگوی اشتباهی در زندگی داشته چطور می‌تواند با این جملات در سی روز تغییر کند؟
او اضافه کرد: چون انسان‌ها به دنبال یافتن راه حل سریع برای مشکلات بزرگ هستند، دل به این جنس صحبت‌های به ظاهر روانشناسانه می‌بندند درحالی که فرد در نهایت چون موفق به ایجاد تغییر در زمان کوتاه نمی‌شود، اعتماد به نفسش دچار خدشه می‌شود و مدام خود را شماتت می‌کند که تو انسان ناتوانی هستی یا اگر موفق به انجام نشده‌ای فرد کارآمدی نیستی و این آدم به سمت اختلالاتی مانند افسردگی می‌رود. افراد باید روند اجرایی هر پیشنهادی بررسی کنند که آیا ممکن است یک هفته‌ای تغییر کرد و اگر تغییر هم انجام شود آیا ماندگار خواهد بود؟
تن پوشی دروغین بر تن واژگان امیدبخش
این روانشناس توضیح داد: در روانشناسی زرد تن پوشی دروغین را بر تن برخی واژگان می‌کنند و به جامعه‌ای تحویل می‌دهند که از اینکه روانشناسی یک علم است، مطلع نیست. تک تک رویکردهای روانشناسی از دل تحقیقات بیرون آمده‌اند و برای رسیدن به نتیجه کارآمد آزمایشات و مطالعات فراوانی در موردشان انجام شده است تا قابلیت انتشار داشته باشند.
روانشناسان معتبر را چطور پیدا کنیم؟
علیزاده درباره اینکه چطور روانشناسی معتبر پیدا کنیم بیان کرد: روانشناسان معتبری در شهر هستند که تابلو تایید شده نظام روانشناسی دارند و می‌توان با جست و جو معتبر بودن مدارک آن‌ها را سنجید. روانشناس معتبر شماره نظام دارد و می‌توان با خیال راحت از خدماتشان استفاده کرد زیرا دریافت مجوز فرایند ساده‌ای نیست.
او افزود: متاسفانه در فرهنگ ما جای روانشناس در امور مهم خالی است؛ مثلا روانشناسی در تیم‌های ورزشی نیست که بتواند در لحظه‌های حساس کمک حال تیم باشد تا با اضطراب کمتری کار کنند. در سازمان‌ها هم روانشناسی نیست درحالی که می‌توان از بسیاری از تعارضات با حضور روانشناس و راه حل‌های ساده پیشگیری کرد. لازم است که نگاه عمیق تری به این مضوع صورت گیرد.
علیزاده در پایان از تعرفه‌های روانشناسی گفت: هزینه‌های روانشناسی براساس تعرفه‌هایی است که براساس جایگاه فرد و تجربه او تعریف می‌شوند و افراد می‌توانند با مراجعه به سایت سازمان روانشناسی از تعرفه‌ها اطلاع پیدا کنند.
به گزارش ایسکانیوز، روانشناسی از راه دور لزوما بد نیست و در دوران کرونا هم افراد به واسطه مشکلات روحی ناشی از قرنطینه‌های طولانی به کمک روانشناس نیاز پیدا کردند و بعضا مشاوره‌های از راه دور به کمکشان آمد اما نکته مهم این است که هم فرهنگ مراجعه به روانشناس جا بیفتد و هم مردم آموزش ببینند که چطور باید به روانشناس معتبر مراجعه کنند. بحث سواد رسانه و آموزش نحوه کار با تکنولوژی و سردرگم نشدن در این فضای بی‌انتها هم بسیار اهمیت دارد زیرا اگر کاربر بداند که چطور مطلب درست و نادرست، متخصص و دلسوز و شیاد را از هم تشخیص دهد، انتخاب‌های بهتری در این فضا خواهد داشت. نهادهای مسئول هم باید در بحث نظارت بر عملکرد روانشناسان جدی‌تر عمل کنند تا هرکسی به خود اجازه ندهد که با نام روانشناس برای مردم نسخه بپیچد.
انتهای پیام /
نظر شما