فریبرز ناطقی‌الهی زلزله‌شناس و استاد مهندسی سازه و بنیانگذار مدیریت بحران در ایران در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز درباره فرونشست در ایران گفت: زمانی که آب زیرزمینی از لایه‌های پایین زمین پمپاژ می‌شود، به دلیل افت تراز آب زیرزمینی، آب نفوذی در لایه‌های خاک کاهش پیدا کرده و به دنبال کاهش تراکم خاک زمین دچار فرونشست می‌شود. یعنی اگر جاده‌ای صاف داشته باشیم بعد از مدتی از حالت تراز خارج می‌شود. به دلیل استفاده از آب‌های زیرزمینی فرونشست در تمام دنیا رخ می‌دهد..
بیشتر بخوانید
دریچه سدها را به روی طبیعت باز کنید / ایران صد برابر شاخص‌های جهانی فرونشست دارد
او افزود: به دلیل خشکسالی طولانی مدت در کشور پمپاژ آب‌های زیرزمینی بیشتر از حد مجاز شده است؛ در واقع باران تاحدی کمبود آب در لایه‌های خاک را جبران می‌کند اما خشکسالی باعث افزایش برداشت از آب‌های زیرزمینی و به دنبال آن افزایش فرونشست شده است. در برخی نقاط کشور مانند پهنه اصفهان، دشت قزوین و دشت تهران میزان فرونشست بیشتر است. فرونشست پدیده بسیار خطرناکی برای کل کشور به ویژه تهران و اصفهان است.
بنیانگذار مدیریت بحران در ایران توضیح داد: به دلیل اهمیتی که موضوع داردف اخبار متعددی هم از آن منتشر می‌شود و در این بین شاهد اعلام ارقام غیراصولی و غیرواقعی از میزان فرونشست در کشور هستیم. به تازگی اعداد و ارقامی از سوی برخی مسئولان اعلام شده که مثلا تهران سالیانه ۴۰ سانتیمتر و ورامین ۱.۵ متر افت تراز زمین دارند که کاملا غیرواقعی هستند.
او اضافه کرد: اگر حرف این افراد در مورد فرونشست تهران واقعی باشد یعنی تهران از ابتدای انقلاب تاکنون ۲۰ متر و ورامین ۷۰متر فرونشست داشته است! یعنی با این حساب جاده تهران به ورامین در این ۴۰ سال ۷۰ متر پایین‌تر آمده است؟! این اعداد مستند نشده‌اند. فرونشست پدیده خطرناکی و جزو مخاطرات اصلی در کشور است اما ارائه آمارهای بزرگ نمایی شده هم درست نیست.
ناطقی‌الهی در پاسخ به این سوال که بزرگنمایی در ارائه میزان فرونشست چه عواقبی دارد، گفت: شهردار محترم، اگر این ارقام درست باشد باید تمام ریل قطارها، جاده‌ها، ساختمان‌ها و تاسیسات دچار شکستگی شده باشند و تهران و ورامین باید تخلیه شوند!
او ادامه داد: با در نظر گرفتن این ارقام باید میلیاردها تومن برای کاری هزینه شود که رخ نداده است. مجله نیچر بر اساس برداشت‌های ماهواره‌ای گزارشی منتشر کرد که عدد ۴۰ سانتی متر را برای فرونشست ایران در نظر گرفته بود اما این عدد هم بر مبنای برداشت ماهواره‌ای بوده و قابل استناد نیست. لوله‌ها و تاسیسات ما تغییر ۴۰ سانتی را نمی‌توانند تحمل کنند و می‌شکنند.
این استاد مهندسی سازه بیان کرد: بزرگنمایی می‌تواند میلیلاردها تومن سرمایه شهرداری را به سمت اتفاقی خیالی سوق دهد که بعد از چند سال متوجه این اشتباه شوند. فرونشست تهران جدی است و باید برای آن برنامه‌ریزی شود و اگر با همین آهنگ ادامه پیدا کند مثلا در ۲۰ سال آینده به جایی می‌رسیم که تمام تاسیسات و لوله‌کشی‌ها می‌شکنند، ستون‌ها ترک خورده و فونداسیون‌ها دچار مشکل می‌شوند اما این برنامه‌ها باید بر مبنای اعداد و ارقام واقعی باشند.
ناطقی‌الهی عنوان کرد: سازمان زمین‌شناسی، نقشه‌برداری، کمیته لرزش لایه‌های زمین، کمیته خاک وزارت کشور، سازمان مدیریت بحران کشور و شورای شهر و شهرداری کمیته‌ای را تشکیل داده‌اند که بر روی فرونشست مطالعه کنند اما این مطالعات باید علمی باشد. در صحبت‌های مسئولان آمده که پنج پل تهران در خطر هستند و اگر موضوع انقدر جدی است که پنج پل در خطر قرار دارند پس ساختمان‌های بلند ما باید وضعیت بحرانی‌تری داشته باشند! این نتیجه‌گیری‌ها علمی نیستند.
به گزارش ایسکانیوز، چندی پیش در نشست بررسی "موضوع فرونشست در پایتخت و راههای پیشگیری و مقابله با آن" علی چرخ زرین نماینده سازمان فناوری شهرداری تهران گفت: بیش از پنج پل اصلی در معرض فرونشست و اثرات آن قرار دارند و میزان فرونشست و اثر آن بر زیرساختها بر روی سه مسیر ریلی اصلی ورودی به شهر تهران نیز محرز است. حامد کتابچی عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس هم گفته بود که بر اساس این تحقیقات در دشت تهران حدود ۴۰ سانتیمتر بصورت سالیانه و ۷ متر در طول ۱۸ سال افت تراز سطح زمین را شاهد بوده‌ایم. به گفته کتابچی این موضوع در ورامین ۳۴ متر در طول ۱۸ سال و معادل با ۱.۵ متر در سال است که باعث کسری منابع زیرزمینی شده است.
انتهای پیام /
نظر شما