به گزارش خبرنگار بینالملل ایسکانیوز، با گذشت حدود یک سال از پنجمین انتخابات پارلمانی عراق که سرآغاز یک بحران سیاسی در این کشور بود، اختلافات سیاسی و اعتراضات خیابانی در این کشور همچنان تداوم دارد. طی تقریبا یک سال گذشته جریان صدر تلاش کرده تا راهبری اعتراضات این کشور را به دست گرفته و از این طریق در عرصه سیاسی این کشور سهمخواهی کند. نقطه اوج تلاش جریان صدر برای برهم زدن اوضاع سیاسی در این کشور و بهرهبرداری از آن استعفای جریان صدر بود که حتی به درگیری مسلحانه در برخی نقاط منجر شد. اگر چه آن فتنه با تدبیر مرجعیت عراق و برخی گروههای سیاسی خنثی شد، اما در روزهای اخیر دور جدیدی از اعتراضات آغاز شده و حل و فصل سیاسی مشکلات این کشور را در هالهای از ابهام قرار داده است. به منظور ارزیابی آخرین وضعیت کشور عراق و فضای سیاسی موجود در این کشور گفتگویی با دکتر تورج افشون –استاد دانشگاه و کارشناس مسائل منطقه- انجام شد.
متن کامل این گفتگو بدین شرح است:
- آخرین وضعیت سیاسی عراق را چطور ارزیابی میکنید و به نظر شما امکان دستیابی به تفاهم در مقطع کنونی بین گروههای سیاسی مختلف وجود دارد؟
در خصوص آخرین وضعیت سیاسی عراق باید اذعان کرد که پس از گذشت حدود یک سال از انتخابات زودهنگام پارلمانی هنوز جریانهای سیاسی عراق در دو طیف هویتی-قومیتی کردی و شیعه به تفاهم و توافق در خصوص سکانداری ارکان حکومت یعنی ریاست جمهوری و نخست وزیری نرسیدهاند.
البته در طیف سیاسی شیعه، پس از ادعای کنار رفتن جریان صدر از صحنه سیاسی و فروکش کردن اعتراضات مرتبط با جریان صدر در صحنه سیاسی عراق، هیئت هماهنگی شیعیان (اطار تنسیقی) روی نامزدی محمد شیاع السودانی برای نخست وزیری توافق کردند اما طبق قانون اساسی و رویههای سیاسی-عرفی عراق (پس از سال 2003 میلادی) ابتدا باید تکلیف ریاست جمهوری در طیف هویتی-قومیتی کرد مشخص شود. به نظر میرسد علیرغم ادعاهای رسانهای جریانهای عمده کردی (پارتی و یکیتی) و برخی اعضای ارشد این دو حزب، هنوز مسیر موضوع انتخاب و تعیین نامزد ریاست جمهوری در میان آنها حل و فصل نشده است.
بر این اساس به نظر میرسد انتخاب نامزد نخست وزیری در عراق طبق قانون و عرف سیاسی، گروگان بحث انتخاب و تعیین ریاست جمهوری است که ابتدا باید در «توافقات اربیل و سلیمانیه» نمود عینی پیدا کند.
- ظاهرا اعتراضات در عراق مجددا از سر گرفته شده و احتمال تشدید اوضاع امنیتی در این کشور وجود دارد. فکر میکنید راهبری معترضان توسط چه گروههایی انجام میشود و مهمترین مطالبات آنها چیست؟
در خصوص اعتراضات روز شنبه نهم مهرماه 1401 میتوان گفت که ابتدا این اعتراضات در پاسخ به فراخوان «جریانهای سیاسی نوپدید تشرینی در عراق» که در انتخابات سال گذشته 9 کرسی کسب کرد، آغاز شد ولی جریان صدر که در اعتراضات و اردوکشیهای خیابانی ماههای گذشته نتوانسته بود موفقیتی مطلوب کسب کند، این بار در جمع معترضان حضور و فعالیت داشت. این جریان با لباسهای مشکی و نمادهای مرتبط با جریان حضور داشتهاند و امیدوارند تا به سهمی قابل توجه در تشکیل دولت آینده دست پیدا کنند وگرنه کارشکنیهای آنها ادامه خواهد یافت.
در واقع این اعتراضات به بهانه سومین سالگرد اعتراضات اکتبر 2019 میلادی (یا به اصطلاح رهبران معترض آن جنبش تشرین) راه اندازی شده است. و مطالبات معترضان بیشتر حول موضوعاتی نظیر «عدم تشکیل دولت در شرایط فعلی»، حمایت از انحلال پارلمان کنونی (برآمده از انتخابات زودهنگام 2021 میلادی) و مجازات عاملان قتل معترضان مرتبط با جریان تشرین (و جوکری) اکتبر 2019 میلادی است.
- شنیده میشود که در برخی تجمعات اعتراضی اخیر عراق مجددا شعارهایی علیه جمهوری اسلامی ایران داده شده است. چرا در اعتراضات عراقیها شعارهایی علیه جمهوری اسلامی ایران داده میشود؟
در این اعتراضات مسلم است که با توجه به مشی سیاسی جریان صدر و پیوستن آن به این اعتراضات، شعارهایی بر ضد برخی بازیگران خارجی دخیل در عراق داده شود ولی تا کنون که چند روزی از این اعتراضات میگذرد (شاید بتوان گفت این اعتراضات از چهارشنبه هفته گذشته با انجام برخی انفجارها در منطقه سبز شروع شد)، هنوز شعارهایی علیه هیچ کشوری به صورت منسجم و هماهنگ شده داده نشده است؛ کمااینکه علاوه بر بغداد در نجف نیز اعتراضات وجود داشته است که بیشتر جریان صدر در آن دخیل بودهاند.
- چه سناریوهایی برای آینده عراق متصور هستید؟
در خصوص سناریوهای مرتبط با آینده عراق باید گفت که حاصل اعتراضات گذشته اجابت مطالبات مردمی نبوده و تقریبا به سمت اجابت مطالبه برخی بازیگران و قدرتهای غربی-عربی سوق یافته است. نکته مهمتر اینکه این اعتراضات غالبا به سمت اغتشاش و ناامنی و برهم زدن نظم و امنیت عراق نیز کشیده شده است که البته با هوشیاری و تدبیر نیروهای امنیتی عراق و به ویژه نیروهای حشدشعبی (به مثابه نیروهای امنیتی مردم محور) فروکش کرده است. بنابراین به نظر میرسد در اعتراضات کنونی نیز برخی از بازیگران چه در داخل عراق و چه بازیگران دخیل خارجی نظیر امارات متحده عربی و عربستان سعودی و حتی آمریکاییها دنبال استمرار «خلاء سیاسی» و «عدم تشکیل دولت» هستند تا شرایط برای «ادامه یا ایجاد شکلگیری دولت مطلوب آنها» فراهم شود و این موضوعی است که به سود ملت و جامعه عراق نیست و هزینههای آن باید از جیب ملت عراق پرداخت شود.
انتهای پیام/
نظر شما